Trakya ilkeren ve flama seedless üzüm çeşitlerinde Co60 ve kolhisin kullanılarak mutasyon ve poliploidi oluşturma olanakları
Possibilities to generate mutation and polyploidy using Co60 and colchicine in Trakya ilkeren and flame seedless grape cultivars
- Tez No: 256523
- Danışmanlar: PROF. DR. SEMİH TANGOLAR
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Ziraat, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2010
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Çukurova Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Bahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 152
Özet
Çalışmada, Trakya İlkeren ve Flame Seedless çeşitlerinde, in vitro ve in vivo denemeleriyle poliploidinin oluşturulmasına neden olan en uygun kolhisin dozu, uygulama süresi ve şekli ile Co60'ın % 50 ve daha az düzeyde fiziksel zarar ile kontrolden olumlu yönde farklılıkların oluşumuna neden olan en etkili dozu araştırılmıştır. Çalışmada Co60gama ışınımının 15, 25, 35 ve 45 Gy dozları denenmiştir. In vivo kolhisin uygulamasında sürgün uçları % 0.5, % 0.75 ve % 1'lik kolhisin çözeltisine batırılmış pamuklara sarılarak 1, 3 ve 5 gün; in vitro denemelerinde ise mikro çelikler % 0.3, % 0.6 ve % 0.9 dozlarındaki kolhisin çözeltilerinde 1, 3 ve 5 saat süreyle tutulmuştur.In vivo ve in vitro uygulamalarında 45 Gy Co60 dozunun öldürücü etki gösterdiği belirlenmiştir. Gama ışınım dozlarının artışına bağlı olarak gözlerin kabarma, uyanma ve sürme süresinde kontrole göre gecikme meydana gelmiştir. Çeliklerde canlılık oranı bakımından ED50 değeri Trakya İlkeren çeşidi için 23.6 -24.5 Gy; Flame Seedless çeşidi için ise 21.7-24.9 Gy arasında değişmiştir. Artan gama ışınım dozları her iki çeşitte yaprak ve kök sayısının azalması ile sürgün ve kök uzunluğu kısalmasına neden olmuştur. 35 Gy Co60 ışınım dozu yapraklarda küçülme ve dişliliğin kaybolması şeklinde anormalliklere sebep olmuştur. Denenen gama ışınım dozları stoma yoğunluğu, genişliği ve uzunluğu ile kromozom sayısı bakımdan farklılığa neden olmamıştır.In vivo kolhisin denemesinde Trakya İlkeren çeşidi için % 1; Flame Seedless çeşidinde ise % 0.75 ve % 1 dozlarının sürgün uçlarının tamamının kurumasına neden olduğu saptanmıştır. Her iki çeşitte canlı sürgün ucu oranı açısından kontrole en yakın sonuçlar % 0.5 lik kolhisin dozunun 1 ya da 3 günlük sürelerle uygulanmasından elde edilmiş; Trakya İlkeren çeşidinde % 0.75'lik dozun 3 ve 5 gün süreyle uygulanmasında ise canlılık oranının % 50'nin altına düştüğü gözlenmiştir. Kolhisin uygulama doz ve sürelerinin artışına bağlı olarak her iki çeşitte yaprak alanı ve sürgün uzunluğu değerlerinde ve stoma sayısında azalma; stoma genişliği ve uzunluğunda artış saptanmıştır. Trakya İlkeren çeşidinde % 0.9 dozundaki kolhisinde 3 ve 5 saat; Flame Seedless çeşidinde ise 5 saat süreyle tutulan mikro çeliklerin tamamının kuruduğu saptanmıştır.
Özet (Çeviri)
The study was carried out in Trakya Ilkeren and Flame Seedless grape cultivars to experiment the optimum doses, duration and application method of colchicine and comparing to the control plants 50% and less damaging doses of Co60 resulting in polyploidy by in vitro and in vivo techniques. In the study 15, 25, 35 and 45 Gy doses of Co60 sourced gamma irradiation were investigated. In the in vivo experiments control (distilled water), 0.5%, 0.75% and 1% of colchicine doses were applied using soaked cotton by colchicine solutions to the shoot tips during 1, 3 and 5 days. In vitro colchicine experiment was carried out by staying the micro cuttings in 0.3%, 0.6% and 0.9% colchicine solutions during 1, 3 and 5 hours.In vivo and in vitro Co60 application experiments showed that 45 Gy dose of Co60 had lethal effect. Duration of bud break and shooting were late depending on the increasing of Co60 doses. ED50 values of Co60 gamma irradiation were found 23.6-24.5 and 21.7-24.9 Gy in Trakya Ilkeren and Flame Seedless cultivars respectively. Increasing doses of gamma irradiation resulted in less leaf and root number and shortening in shoot and root length in both cultivar. Moreover 35 Gy dose of Co60 caused the abnormalities by small leaf size and lose of leaf toothy. Gamma irradiation doses had no effect on the density and dimension of stomata and chromosome numbers of the cultivars.The 1% colchicine dose in Trakya Ilkeren and 0.75% and 1% doses in Flame Seedless caused the desiccation in shoot tips in the in vivo colchisine treatments. In both cultivars 1 and 3 days duration of 0.5% colchicine treatment gave the most similar results to the control in terms of alive shoot tip. Vitality rates decreased below 50% in Trakya Ilkeren by 3 and 5 days treatments of 0.75% colchicine application dose. Depending on the colchicine dose and duration leaf area, shoot length and stomata density values decreased and stomata dimension increased in both cultivars. Colchicine treatment by 0.9% during 3 and 5 days in Trakya Ilkeren and 5 day in Flame Seedless caused to the micro cuttings dry.
Benzer Tezler
- Eğirdir bölgesinde bazı üzüm çeşitlerinin ampelografik-moleküler tanımlamaları, verim ve kalite özellikleri ile fenolik içeriklerinin belirlenmesi üzerine araştırmalar
Researches on some grape varieties of eğirdir region for ampelographic-moleculer identification and determination of phenolic compositions yield and quality traits
SEÇKİN GARĞIN
- Trakya ilkeren ve prima üzüm çeşitlerinde organik ve inorganik madde uygulamalarının verim ile bazı kalite ve ekofizyolojik özellikler üzerine etkisi
Effect of some organic and inorganic material applications on grape yield, quality and ecophysiologic features of Trakya ilkeren and pri̇ma grape varieties
EBRU BALIKÇI
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
ZiraatÇukurova ÜniversitesiBahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEMİH TANGOLAR
- Trakya İlkeren ve Early Cardinal çeşitlerinde (Vitis vinifera L.) yapraktan farklı dozlarda potasyum ve magnezyum uygulamasının verim ve kalite özelliklerine etkisi
Effect of foliar application of different doses of potassium and magnesium on the yield and quality characteristics of Trakya Ilkeren and Early Cardinal grape varieties (Vitis vinifera L.)
SALEH ALOMAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
BotanikÇukurova ÜniversitesiBahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEMİH TANGOLAR
- Değişik dönemlerde alınan asma aşı kalemlerinde gözlerin uyanması ve kallus oluşumu üzerine soğukta muhafazanın etkileri
The effects of cold storage of grafting materials which had been taken in various dates on bud burst and callus forming
AYÇA KARAUZ
- Trakya bölgesi bağ alanlarında asma ur hastalık etmenleri Rhizobium vitis ve Rhizobium radiobacter'in yaygınlığı ve bazı asma çeşitlerinin etmenlere karşı duyarlılıklarının belirlenmesi
Prevalance of grapevine crown gall disease agents Rhizobium vitis and Rhizobium radiobacter in vineyard areas of thrace region and determination of susceptibility of some grapevine varieties against disease agents
NUR SİVRİ
Doktora
Türkçe
2021
ZiraatTekirdağ Namık Kemal ÜniversitesiBitki Koruma Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA MİRİK