Türkiye Nannospalax (Mammalia: Rodentia) kromozomal formlarında scapula, humerus ve mandibula şekil analizi
Geometric morphometric analysis of mandibula, scapula and humerus of chromosomal races of Nannospalax (Mammalia: Rodentia) in Turkey
- Tez No: 258892
- Danışmanlar: PROF. DR. MUSTAFA SÖZEN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Biyoloji, Biology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2010
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Zonguldak Karaelmas Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Biyoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 190
Özet
Bu çalışmada karyolojik özellikleri daha önceki çalışmalarda belirlenmiş olan Türkiye körfarelerinin, (Nannospalax nehringi, N. ehrenbergi ve N. leucodon) adaptif evrim süreci, seçilen iskelet elemanları ile (mandibula, scapula ve humerus) şekil analizi (geometrik morfometri) yöntemiyle çalışıldı. Bu çalışma içerisinde kurulan hipotezler tek tek ele alınıp test edildi.N. nehringi'nin 2n = 60 kromozomal formunun ergin bireylerinin mandibula, scapula ve humerusları eşeysel dimorfizmin tespiti açısından değerlendirildi ve eşeyler arasındaki farklılık istatistiksel olarak anlamlı bulundu (p < 0,001). Aynı türün 2n = 60 kromozomal formuna ait farklı yaş gruplarındaki bireylerin her üç kemiği yaş grupları arasındaki farklılığın tespiti için değerlendirildi. Üç grup (genç, ergin ve yaşlı) arasındaki farklılık istatistiksel olarak anlamlı bulundu (p < 0,001). N. nehringi kromozomal formlarından 2n = 38, 50, 52, 54 ve 60 erkek bireylerinde, her üç kemik (scapula, humerus, ve mandibula) gruplar arasındaki şekil farklılığı açısından çalışıldı ve beş farklı kromozomal formu en iyi ayırt eden kemiğin mandibula (F = 5,456645 df = 64, p = 0,000000; PCA'nın ilk üç eksende açıkladığı varyasyon % 60,123) olduğu saptandı. Örnek sayısındaki değişimin sonuçlara olan etkisi, 2n = 60 kromozomal formunda örnek sayısı 45, 30 ve 15 dişi ve erkek birey mandibulası kullanılarak test edildi ve örnek sayısındaki azalma ile yapılan analizlerin sonuçlara istatistiksel olarak etki yapmadığı (p>0,05) bulundu. Aynı türün komşu kromozomal formları 2n = 50, 52 ve 60 ve komşu olmayan kromozomal formları 2n = 38, 50 ve 54 eşeye göre ayrı ayrı karşılaştırıldığında formlar arasında şekil farklılığı istatistiksel olarak anlamlı (p < 0,001) bulundu. Türkiye'de Nannospalax'ın yayılım gösteren üç türü olan; N. nehringi, N. leucodon ve N. ehrenbergi'nin kromozomal formları eşeye göre ayrı ayrı değerlendirildi ve bu üç türün kullanılan şekil kartezyan koordinat verileri bakımından birbirlerinden istatistiksel olarak farklı (p < 0,001) olduğu tespit edildi. En geniş yayılım gösteren N. nehringi'nin 2n = 60 kromozomal formunun uzak lokaliteleri karşılaştırıldı ve lokaliteler arasındaki iskelet yapısındaki morfolojik farklılığın istatistiksel olarak anlamlı (p < 0,001) olduğu saptandı.Türkiye körfarelerinde bu çapta bir geometrik morfometri çalışması ilk defa yapıldı. Ortaya çıkan sonuçlar, körfarelerin şekil varyasyonlarını büyük ölçüde açıklığa kavuşturacak bilgiler sundu.
Özet (Çeviri)
In the present study, we reviewed adaptive evolutionary process of Turkish blind mole rats which karyotype has previously known applied geometric morphometrics with selected skeletal elements. In this progress many hypotheses were evaluated and tested separately. Different sample of groups were used for testing hypotheses.To determine sexual dimorphism the analysis were performed on mandibula, scapula and humerus of 2n = 60 chromosomal races of Nannospalax nehringi and statistically significant differences were found between sexes (p < 0.001). Different age groups of the same species of 2n = 60 chromosomal races of Nannospalax nehringi were analyzed on aforementioned bones and statistically significant differences were found among age groups when both sexes were evaluated separately (p < 0.001). The comparative analysis were performed on aforementioned bones of 2n = 38, 50, 52, 54 and 60 chromosomal races of Nannospalax nehringi and mandibula was found as the most distinguishing characteristic bone (F = 5,456645 df = 64, p = 0.000000; the first three principle axes explained 60,123 % variation). The effects of different sample size were tested by 45, 30 and 15 adult specimens from 2n = 60 chromosomal races of Nannospalax nehringi, and the results showed that reduction in the number of samples did not affect the results of geometric morphometrics (p>0.05). 2n = 50, 52 and 60 chromosomal races of Nannospalax nehringi and 2n = 38, 50 and 54 chromosomal races of Nannospalax nehringi were compared separately by sex and statistically significant differences were found among groups (p < 0.001) considering shape differences. Three mole rat species distributed in Turkey (N. nehringi, N. leucodon ve N. ehrenbergi) were evaluated separately by sex and statistically significant differences were found among groups (p < 0.001) considering Cartesian coordinates. Three distant localities of 2n = 60 chromosomal races of Nannospalax nehringi were analyzed and morphological differences among localities were found statistically significant (p < 0.001).This present study has ever been carried out of Turkish blind mole rats and represented wide information about shape variation of mole rats.
Benzer Tezler
- Türkiye'deki Nannospalax leucodon, Nannospalax nehringi ve Nannospalax ehrenbergi(Mamalia:Rodentia)'nin bazı kromozmal formlarında (N. leucodon 2n=56Tr; N. nehringi: 2n=38, 2n=50D, 2n=52G, 2n=52K, 2n=54K, 2n=56G, 2n=58G, 2n=60; N. ehrenbergi...
Determination of molar chewing surface variations in some chromosomal forms of Nannospalax leucodon, Nannospalax nehringi and Nannospalax ehrenbergi (Mamalia:Rodentia) (N. leucodon 2n=56Tr; N. nehringi: 2n=38, 2n=50D, 2n=52G, 2n=52K, 2n=54K,...
GÜLCAN BECERMİŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2007
BiyolojiZonguldak Karaelmas ÜniversitesiBiyoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ.DR. MUSTAFA SÖZEN
- Batı Türkiye Nannospalax (Mammalıa: Rodentıa) kromozomal formlarının G ve C bantlama yöntemleriyle karşılaştırılması
Comparison of chromosomal form of Nannospalax (Mammalia: Rodentia) from Western Turkey inferred from G and C banding
FERHAT MATUR
Doktora
Türkçe
2009
BiyolojiZonguldak Karaelmas ÜniversitesiBiyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA SÖZEN
- Nannospalax nehringi (Satunin, 1898) (Mammalia: Rodentıa)'nın kuzeybatı Anadolu'da yayılış gösteren 2n= 50, 2n= 52, 2n= 60 kromozomal formlarının yayılış alanının belirlenmesi
Nannospalax nehringi (Satunin, 1898) (Mammalia: Rodentia)?nin kuzeybati Anadolu?da yayiliş gösteren 2n= 50, 2n= 52, 2n= 60 kromozomal formlarinin yayiliş alaninin belirlenmesi
FARUK ÇOLAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2008
BiyolojiZonguldak Karaelmas ÜniversitesiBiyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA SÖZEN
- Kırıkkale ilindeki Nannospalax leucodon (Nornmann, 1840)'un ekolojik ve karyolojik özellikleri(Mammalia:Rodentia)
The ecological and karyological characteristics of Nannospalax leucodon (Nornmann, 1840) in Kırıkkale province (Mammalia:Rodentia)
TUBA YAĞCI
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
BiyolojiKırıkkale ÜniversitesiBiyoloji Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. NURSEL BAYDEMİR
- Mardin yöresi Spalax'larının (Mammalia:Rodentia) morfolojik ve karyolojik özellikleri
Morphological and karyological pecularities Spalax's (Mammalia:Rodentia) from Mardin province
GÖKHAN YÜRÜMEZ