Bitki boyaları ile boyanan ahşap malzemenin hızlandırılmış yaşlandırma ortamında renk değişim değerlerinin belirlenmesi
Determination of the color stability of wood stains that from plant extracts under accelerated weathering exposure
- Tez No: 259727
- Danışmanlar: DOÇ. DR. OSMAN GÖKTAŞ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ağaç İşleri, Teknik Eğitim, Wood Products, Technical Education
- Anahtar Kelimeler: Doğal boyalar, hızlandırılmış yaşlandırma, mordan, üst yüzey malzemeleri, Natural colouring substances, surface materials, mordant, accelerated weathering
- Yıl: 2009
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dumlupınar Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mobilya ve Dekorasyon Eğitimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 96
Özet
Bu araştırmada, çeşitli ağaç ve bitki ekstraktlarından, doğal boyama maddelerinin elde edilmesi ve bu boyaların çeşitli odun türlerine uygulanmasıyla, boyalı numunelerin ?Hızlandırılmış yaşlandırma (Accelerated weathering)? deneyine tabi tutularak renk değişim değerlerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu kapsamda odun türleri olarak; sarıçam (Pinus sylvestris L.), doğu kayını (Fagus orientalis Lipsky) ve saplı meşe (Quercus robur) odunlarından elde edilen deney örnekleri kullanılmıştır. Boyar ekstraktlarda ise, odun ve otsu esaslı bitkilerden; pinar (qercus aucheri), palamut (quercus robur), Anadolu kestanesi (Castanea sativa) ve sarıot (Boreova orientalis) kullanılmıştır. Bu ekstraktların ahşabın yüzeyine tutunmasını sağlamak ve boyanın rengini sabitlemek için; demir sülfat ( ), alüminyum sülfat ( ) ve sirke mordanları kullanılmıştır.Boya maddelerinin elde edilmesinde 100 cc suya, 17 gr bitki kullanılmıştır. Mordanlı ekstraktlarda ise; % 3 , % 5 ve % 10 sirke kullanılmıştır. Çalışmada elde edilen boya çözeltileri mordanlı ve mordansız olmak üzere iki gruba ayrılmıştır. Uygulamaya hazır hale gelen boyar ekstraktlar, 75x150x5 mm boyutlarında hazırlanan deney örneklerine, fırça yardımıyla 2 kat tatbik edilmiştir. Hızlandırılmış yaşlandırma aşaması öncesi renk ölçümü için, portatif bir renk okuyucu olan, Minolta CR ? 10 cihazı ile renk değerleri belirlenmiştir. Belirlenen renk değerleri ISO 2470 standartlarında belirtilen koordinatlara (Commission International de I'Eclaireage-CIELAB_1976) göre sınıflandırılmıştır. Boyalı örnekler hızlandırılmış yaşlandırma cihazına yerleştirilip 100, 200, 300 saat olmak üzere standardına göre hızlandırılmış yaşlandırma ortamına maruz bırakıldıktan sonra, her periyotta renk ölçümü yapılmıştır. Renklerde meydana gelen değişikliklerin ?Toplam Renk Değişim Değerleri ( )? hesaplanmıştır.Sonuçlara göre; kestane boyasının, mordansız olarak doğu kayın odunu deney örneklerine uygulanmasında en düşük renk değişim değeri elde edilmiştir. Doğal mordan olarak kullanılan sirke ise, kestane boyası ile sarıçam odunu deney örneklerine uygulanmasında en düşük renk değişim değerlerini vermiştir. Demir sülfatın ( ) renk değişim değeri en düşük çıkan uygulaması ise, pinar boyasının sarıçam odunu deney örneklerine tatbik edildiği uygulamadır. Alüminyum sülfat ( ) genellikle bütün uygulamalarda renk değişimi en yüksek mordan türü olarak gözlemlenmiştir.
Özet (Çeviri)
In this study, acquiring natural colouring substances from various tree and plant extracts and applying these colouring substances on different wood samples, and also determining the colour chancing values of the coloured examples by exposing them to ?Accelerated Weathering? experiment is aimed. Within this scope, test samples from scotch pine (pinus sylvestris L.), beech (fagus orientalis Lipsky), and oak (quercus robur) woods were used. And the colouring extracts are qercus ( qercus aucheri), acorn ( quercus robur), chestnut (castanea sativa) and gold-cup (berova orientalis). In order for these extracts to adsorb on the surface wood samples and to stabilize the colour of the dye mordants were used. These mordants are iron sulphate ( ), aluminium sulphate ( ) and vinegar.The method for acquiring the colouring substances is; for each 100 ml of extract, 17 gram herbal colouring substance. As for mordant, 3 % FeSO4, 5 % AISO4 and 10 % vinegar were used. Natural dye acquired during the study, is categorized into two groups as with and without mordant. The colouring extracts available applied on 80x150x10 mm wooden samples through a two-coat paint process. For the colour measurement before the accelerated weather stage, the colour values were determined via Minolta CR-10, which is a portable colour determiner device. The colour values determined were classified according to the coordinates (Commission International de I?Eclaireage-CIELAB_1976) stated in ISO 2470.Coloured samples placed rapidly in the weathering device and after they were exposed to ?UV + condensation for 100 hours, their colour measurement was determined. This process was repeated at the 200th and at the 300th hours. In order to determine values of the change in colour resulting from the UV + Condensation process ?Total Colour Alteration Values (?E)? according to ISO 2470 were used. The acquired findings were interpreted through diagrams.According to the results, applying chestnut dye on beech with mordant produced the optimum results and it is the method in which there is the least colour alteration. As for the vinegar that we used as natural mordent is among the most efficient ones with chestnut dye on pine tree. Vinegar, which is one of the experimental samples showed resistive qualities like other substances. So, in acquiring natural colouring substances, by using natural mordant, 100 % natural wooden surface material was developed. And the application in which iron sulphate ( ) is the most efficient is applying qercus colouring substance on pine wood. Aluminium sulphate ( ) was observed generally in each application to be the mordent which has the most rapid colour alteration qualities and it was considered to be inefficient in comparison with others.
Benzer Tezler
- Doğal boya ve sıvıcam (SiO2) karışımı ile boyanan ahşap malzemenin yıkanabilirliği ve boyut stabilitesinin incelenmesi
Investigation on leachability and dimensional stability of wood materials coated with natural paints and liquid glass (SiO2) mixture
SEVİL YENİOCAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Ağaç İşleriMuğla Sıtkı Koçman ÜniversitesiAğaç İşleri Endüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. OSMAN GÖKTAŞ
- Bitki ekstraktları ve sıvıcam karışımı ile ahşap malzeme üstyüzeyleri için dayanıklı doğal boyaların geliştirilmesi ve renk değişim performanslarının belirlenmesi
Development of durable natural colorants for wooden surfaces with plant extracts and liquid glass mixture and determination of the color change performance
SEZİL ATAŞ
Doktora
Türkçe
2020
Ağaç İşleriMuğla Sıtkı Koçman ÜniversitesiAğaç İşleri Endüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. OSMAN GÖKTAŞ
- Ultrasonik yöntem kullanılarak elde edilen bitki boyalarının fungus etkilerine karşı koruyuculuğu ve antimikrobiyel aktivitelerinin belirlenmesi
Determination of antimicrobial activity and protectiveness againts fungus effect of natural colorants produced with the ultrasonic assisted method
İBRAHİM KOCA
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Ağaç İşleriMuğla Sıtkı Koçman ÜniversitesiAğaç İşleri Endüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ERTAN ÖZEN
- Kırmızı gül yapraklarından farklı ekstraksiyon yöntemleri ile doğal boyarmadde eldesi ve tekstil alanında uygulanabilirliği
Using different extraction methods to obtain natural dyestuff from red roses leaves and applicability of field of textile
EMRAH ÇİMEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
KimyaYıldız Teknik ÜniversitesiKimya Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MAHMURE ÜSTÜN ÖZGÜR
- Yabancı otlardan boya bitkisi olarak yararlanma
Use of the weeds as dyeing materials
BİRGÜL ÖNAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
ZiraatTokat Gaziosmanpaşa ÜniversitesiBitki Koruma Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İZZET KADIOĞLU