Geri Dön

Cessâs'ın nesih anlayışı

Naskh in al-Jassas's legal thought

  1. Tez No: 265474
  2. Yazar: MERVE ÖZDEMİR
  3. Danışmanlar: PROF. DR. İBRAHİM ÇALIŞKAN
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Din, Religion
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2010
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Ankara Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: İslam Hukuku Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 186

Özet

Nesih konusu, İslâm âlimleri arasında asırlar boyunca tartışılmış ihtilaflı bir meseledir. Bu konu, bugün de en çok tartışılan konuların başında gelmektedir. Kanaatimizce ihtilaflı olan böyle bir konuda temel kaynaklara ne kadar inilirse çözüme yaklaşma imkanı o oranda artacaktır. Neshin gerçekleşme alanının fıkhın konusunu teşkil eden ?amelî şer'î hükümler? olması sebebiyle, klasik fıkıh usûlü eserleri de bu kaynakların başında gelmektedir. Bu bağlamda tezimizin amacı, Hanefî usûlünün köşe taşlarından biri olan h. 4. yy. âlimlerinden Cessâs özelinde klasik fıkıh usûlünde neshin teorik ve pratik bağlamda nasıl anlaşıldığının ortaya konulması olmaktadır.Tezimizde öncelikle Cessâs ve nesih konusuyla ilgili genel bilgileri içeren bir giriş yaptık. Daha sonra Cessâs'ın neshi nasıl anlayıp tanımladığı, neshin imkânı, aklî temelleri ve gerçekleşmesi konusundaki düşünceleri üzerinde durarak onun nesih anlayışının teorik çerçevesini ortaya koymaya çalıştık. Bunların yanı sıra, Cessâs'ın neshin gerçekleşmesi için belirlediği şartlara ve çatışma durumunda (teârudu'l-edille) nassların nasıl uzlaştırılacağı hususuyla yakından alakalı olarak, neshin nasıl tespit edileceğine dair sunduğu kurallara geniş ölçüde yer verdik. Daha sonra ise Cessâs'a göre nesih çeşitlerinden bahsederek, daha önce teorisi ortaya konan nesih meselesini pratik örneklerle destekleyerek anlatmaya çalıştık. Bu şekilde nesih konusunu, Hanefî usûlünde elimize ulaşan ilk eser olan Cessâs'ın el-Fusûl fi'l-Usûl adlı eseri ve yine aynı müellifin Ahkâmu'l-Kur'ân adlı eserleri temelinde ele alarak onun bu konudaki görüşlerini gün yüzüne çıkarmakta ve klasik usûl âlimlerinin nesih anlayışından bir kesit sunmuş olmaktayız.

Özet (Çeviri)

Naskh (abrogation) is a contentious issue that has been discussed by Muslim learned scholars for centuries. It is one of the most contested topics even today. We believe that the more we look at the early Islamic sources the more we are able to resolve such a contested issue. Since naskh occurs in the texts from which Islamic law (fiqh) draws its ?practical and religious rulings?, classical Islamic legal theory books become vital sources for our topic. Therefore, the purpose of our thesis is to point out how naskh was practiced and theorized in the classical legal theory by looking at the works of Al-Jassas, a leading Hanafite Muslim learned scholar who lived in the 4th century AH.We started our thesis with an introduction that includes general information about Al-Jassas and naskh. Then we attempted to point out Al-Jassas?s theoretical understanding of naskh by analyzing how he conceived and defined naskh, the possibility of naskh for him, and the rational basis for naskh in his thought. In addition, we presented views of Al-Jassas in length on how to determine whether naskh accrued; conditions that are required for naskh to occur; and in case of contradiction how religious rulings should be reconciled. Then we cited different kinds of naskhs according to Al-Jassas, and gave some examples that show how naskh was practiced. In this manner, we present a sample of how early Muslim legal theoreticians understood naskh by exposing Al-Jassas? views on naskh through an analysis of his al-Fusûl fi?l-Usûl which is the earliest surviving legal theory book in Hanafi school, and his Ahkâmu?l-Qur?ân.

Benzer Tezler

  1. Irak ve Semerkant Hanefi usulcülerinin nesih anlayışı (Cessâs ve Semerkandî özelinde)

    The abrogation (naskh) understanding of the Hanafi methodists of Iraq and Samarqandī (Specific to Jessas and Samarqandî)

    ABDULKARIM JAWISH

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    DinPamukkale Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ MEHMET ÜMÜTLİ

  2. Cessâs'ın kıyas anlayışı ve Ahkâmu'l-Kur'ân'a yansıması

    Jassās's understanding of qiyās and its reflection on Aḥqām al-Qur'ān

    ERSEL KARABULUT

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Dinİstanbul Üniversitesi

    İslam Hukuku Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MERVE ÖZAYKAL

  3. Beyan ve nesih konularında Cessas'ın Şafii'ye eleştirileri

    Jassās's criticisms of Shāfi'ī's subjects of the Bayān and the Neskh

    GÖKHAN MUSAB ÇANTEPE

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    DinAtatürk Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ MUAMMER VURAL

  4. Hanefi haber teorisi: Meşhur haber

    Hanafi khabar theory: Mashhūr khabar

    NUSRET AYDIN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    11111Marmara Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ASIM CÜNEYD KÖKSAL

  5. Hanefîlikte Bağdat Mâverâünnehir mukayesesi

    A comparative study of Baghdad and Māwarāʾ al-Nahr in the context of Hanafism

    HÜSEYİN AKINCI

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    DinNecmettin Erbakan Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ORHAN ÇEKER