Geyik elması (Sorbus umbellata (Desf.) Fritsch. var. umbellata)'nda farklı toplama zamanlarının, yükselti ve bakı'nın uçucu yağ içeriği ve uçucu yağ bileşenleri üzerine etkisi
The effects of different harvest dates, altitude and aspect on essential oil content and essential oil composition in Sorbus umbellata (Desf.) Fritsch. var. umbellata
- Tez No: 268745
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. HÜSEYİN FAKİR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ormancılık ve Orman Mühendisliği, Forestry and Forest Engineering
- Anahtar Kelimeler: Sorbus umbellata var. umbellata, geyik elması, uçucu yağ içeriği ve kompozisyonu, toplama zamanı, yükselti, bakı, Sorbus umbellata var. umbellata, sorp apple, essential oil content and composition, harvest date, altitude, aspect
- Yıl: 2010
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Süleyman Demirel Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Orman Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 75
Özet
Tıbbi ve aromatik bitkiler dünyada önemini ve popülaritesini gittikçe arttıran ürün gruplarının başında gelmektedir. Bu bitkiler başta ilaç, gıda, kozmetik ve parfüm olmak üzere pek çok endüstriyel alanda yaygın bir şekilde kullanılmaya başlamıştır. Tıbbi ve aromatik bitkiler grubunda özellikle uçucu yağ zengini olanların ayrı bir önemi bulunmaktadır. Uçucu yağlar (esanslar, eterik yağlar) ve bunların aromatik ekstreleri koku ve tat endüstrileri tarafından parfüm, gıda katkıları, temizlik ürünleri, kozmetik ve ilaçların tertibinde, aroma-kimyasalların kaynağı olarak ya da doğala özdeş ve yarı sentetik yararlı aroma kimyasallarının sentez başlangıç maddesi olarak yaygın şekilde kullanılmaktadır.Geyik elması (Sorbus spp.) bitkisi Rosaceae familyasının değerli bir türü olup tıbbi değeriyle öne çıkan bir tür olarak bilinmektedir. Türkiye'deki doğal olarak yayılış yapan 12 Sorbus spp. (17 takson) türünden biri olan Sorbus umbellata (Desf.) Fritsch. var. umbellata türü Isparta yöresinde de yetişmekte olan tıbbi bir bitki olup ve yetiştiği yöre halkı tarafından doğal çay olarak içilmektedir. Bu bitkinin içeriğinde tanen, sorbitan asidi (altı değerli alkol), elma asidi, limon asidi, kehribar asidi, tartarik asit, sorbin asidi, C vitamini, amygdalin, uçucu yağlar ve renk maddesi olarak anthocyan bulunmaktadır. Yöre halkı şeker ve kalp hastalıklarına iyi geldiği düşüncesiyle kullanmaktadır. Ayrıca bu bitki aktarlar tarafından da toplanıp ticareti yapılmaktadır. Ancak bu bitkinin toplama zamanı, hangi aylarda tıbbi bileşenlerinin etkili seviyeye ulaştığı ve hangi bakılardan toplanması gerektiği ile ilgili bir belirsizlik vardır. Geyik elması bitkisinin uçucu yağ bileşenleri ile ilgili bir çalışma da yapılamamıştır.Bu tez kapsamında yöre halkı tarafından sıkça toplanan geyik elması (Sorbus umbellata var. umbellata) bitkisi Isparta'da Gölcük Tabiat Parkı, Tota Dağı ve Eğirdir (Yukarıgökdere) bölgelerinden farklı bakı, toplama zamanı ve yükseltilerden toplanıp uçucu yağları çıkarılmış ve uçucu yağ bileşenlerine bakılmıştır. Çalışma sonucunda geyik elması bitkisinde yüksek uçucu yağ içeriği ve kalitesi için özellikle uygun toplama zamanı, yükselti ve bakı belirlenmiştir.
Özet (Çeviri)
Use up medicine and aromatic plants continually increasing due to its important and popularity in the world. These plants commonly start to use for many of the industrial aims such as drug, food and cosmetic. Medicine and aromatic plants contained volatile oil especially significant in this plant. Volatile oil and its aromatic extract is used produce of perfumes, food additives, cleaning materials, cosmetics and drug or as source of aroma-chemical by perfume and food industry.Sorb apple is genus of the Rosaceae which has medicine value. Sorbus umbellata (Desf.) Fritsch. var. umbellata is naturally one of the 12 species (17 taxa) growing in Turkey which is growing in Isparta region and use up as herbal tea by people in there. This plant contains tannin, sorbitan acid, malic acid, lemon acid, amber acid, tartaric acid, sorbin acid, vitamin C, amygdalin, essential oil and material of colour so people especially is believe that plant use up for treating diabetes and hearts ailments. Moreover this plant is commerced which is gathering by Herbalist. There is unclear points about harvesting time, the exact month when medicinal compositions reach effective and suitable aspect for collecting. There are limited researches on volatile oil composition of Sorb apple.This study sorb apple which was picked frequently by people of region was picked from different aspect, harvest time and altitude and were happened essential oil and content of essential oil was examined in Gölcük Nature Park, Tota Mountain andUpper Gökdere (Isparta) region. So the most suitable harvest time, altitude and aspect were determined the highest content of essential oil and quality of essential oil.
Benzer Tezler
- Mersin yöresindeki geyik elması (Malus trilobata C.K. Schneid.) gen kaynakları üzerine araştırmalar
Researches on the genetic resources of deer apple (Malus trilobata C.K. schneid) in Mersin region
MEHMET CAN YÜKSEL
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
Ormancılık ve Orman MühendisliğiKahramanmaraş Sütçü İmam ÜniversitesiOrman Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUSTAFA YILMAZ
- Malus trilobata (geyik elması) meyvesinin bazı fiziksel ve kimyasal özelliklerinin belirlenmesi
Determination of some physical and chemical properties of Malus trilobata (deer apple) fruit
BÜŞRA AK
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Ormancılık ve Orman MühendisliğiKahramanmaraş Sütçü İmam ÜniversitesiOrman Endüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ZEHRA ODABAŞ SERİN
- Antalya ilinde yayılış gösteren erıolobus trılobatus (labıll. ex poıret) m. roem. üzerine araştırmalar
Exploring Eriolobus trilobatus (Labill. ex poiret) M. Roem. spreading through Antalya city
NURTAÇ ÇINAR
Doktora
Türkçe
2019
BotanikAkdeniz ÜniversitesiBiyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. RAMAZAN SÜLEYMAN GÖKTÜRK
- TOGG projesinin Porter'in Elmas modeli ile rekabetçilik analizi
The international competitiveness analysis of TOGG project with Porter's Diamond model
CAN YILMAZCAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Ekonomiİstanbul Gedik Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ METİN TOPTAŞ
- Ebeveynlerin teknoloji kullanımına yönelik arabuluculuk uygulamalarının incelenmesi
Online risks faced by children and parents' mediation strategies to deal with these risks
BETÜL GEDİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimFırat ÜniversitesiTemel Eğitim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FİLİZ ELMALI