Sismik kırılma verilerinin ilk varış zamanlarının işaretlenmesinde ilişki işleminin uygulama ilkelerinin araştırılması
The investigation of principles of the correlation processing in the first arrival times picking of seismic refraction data
- Tez No: 270688
- Danışmanlar: DOÇ. DR. HAKAN KARSLI
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Jeofizik Mühendisliği, Geophysics Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2010
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Karadeniz Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Jeofizik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 110
Özet
Bu tez çalışmasında, ilk varış zamanı işaretleme zorluğu olan sismik kırılma verilerinden ilk varış zamanlarını daha doğru ve güvenilir olarak işaretlemek için, genel olarak sismik yansıma verilerinin işlenmesinde bir çok aşamada çok yaygın olarak kullanılan ilişki (korelasyon) işlemine dayalı otomatik/yarı otomatik algoritma içeren yeni bir teknik geliştirilmiş ve katkıları incelenmiştir. Düşünülen otomatik/yarı otomatik algoritmanın başarısı belirlenen kaynak dalgacığı operatörlerinin duyarlılığı ile doğrudan ilişkili olduğu için, ilişki operatörleri üç şekilde tasarlanmıştır. Operatör kestirimi sırasında, sismik verinin güç spektrumundan, verinin temiz bir kanalı üzerindeki dalgacık formlarından veya kullanılan sismik kaynak dikkate alınarak minimum fazlı dalgacık modellerinden yaralanılmıştır. Hangi tür operatörün kullanılacağı verinin genel karmaşıklık karakterine göre belirlenmiştir.Geliştirilen teknik, değişik yer modelleri için hesaplanmış yapay ve farklı jeolojik ortamlardan kaydedilen gerçek arazi verilerine uygulanmıştır. Elde edilen sonuçlar detaylı olarak neden-sonuç ilişkilerine göre tartışılmıştır. Verilerin gürültü içeriği arttıkça ve ofset boyunca ilk varış dalga şeklinin bozularak işaretleme zorluğu oluştuğunda, ilişki tekniği ile ilk varış işaretlemesinin çok faydalı olduğu görülmüştür. Ayrıca, geliştirilen teknik sayesinde işaretlenen ilk varış zamanları ile manuel olarak işaretlenen ilk varış zamanları arasındaki küçük zaman farklarının sismik değerlendirmeler üzerindeki etkisi, sismik tomografi ve gecikme zamanı yöntemleri çözümleri ile ortaya konmuştur. Yapılan karşılaştırmalarda ilişki yönteminden elde edilen ilk varış zamanları ile yapılan tomografi çözümlerinin daha iyi bir yanal çözünürlüğe sahip olduğu, gecikme zamanı çözümlerinde ise bu zaman farklarının sismik hızlar ve tabaka kalınlarını beklenmedik şekilde değiştirebileceği görülmüştür.
Özet (Çeviri)
In this thesis a new technique consisting of automatic/semi-automatic algorithms based on correlation process, which are widely used in many phases in seismic reflection data processing was developed to, calculate the first arrival times from seismic refraction data which have difficuities in picking the first arrival times. Since the success of considered automatic/semi-automatic algorithm is directly correlated with the susceptibility of defined source wave operators, correlation operators were designed in three ways; power spectrum, directly wave forms on clean channel or take into account by used source, minimum phase wavelet models. The type of operator was determined with respect to general complexity characteristic of data.The developed technique was calculated for different ground models and it was applied to the real field data recorded from different geologic environments. The obtained results were discussed with respect to cause and affect relationship in detail. It was seen that first arrival picking with the correlation technique is very useful as the noise content of data increase and picking difficulty occurs due to upset first arrival waveform along the offset. Also, effects of time differences between manual and semi-automatic picking on seismic refraction results were evaluated with seismic tomography and delay time methods solutions. In the comparisons it was seen that the tomography solutions done with the first arrival times obtained from correlation method has a better lateral resolution, while this time differences may change seismic velocity and layer thicknesses unexpectedly in delay time solutions
Benzer Tezler
- Crustal structure of the North-Western Turkey around the North Anatolian fault zone (NAFZ) resolved from the high-resolution ambient seismic noise tomography
Arka alan sismik gürültü tomografi yöntemi kullanılarak Kuzey Anadolu fay zonu (KAFZ) ve Kuzeybatı Türkiye'nin kabuk yapısının yüksek çözünürlükte görüntülenmesi
BUSE TURUNÇTUR
Yüksek Lisans
İngilizce
2018
Jeofizik Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiJeofizik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ TUNA EKEN
- Mudarlı-Gebze-Orhaneli sismik kıtılma/geniş açılı yansıma verilerinin sismik tomografi yöntemiyle değerlendirilmesi
Interpretation of Mudarli-Gebze-Orhaneli seismic refraction/wide angle reflection data using seismic ferraction tomography method
ADİL TARANCIOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2004
Jeofizik Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiJeofizik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ.DR. ABDULLAH KARAMAN
- Interpretation of controlled source seismic data across the North Atlantic passive margin
Kuzey Atlantik pasif marjini boyunca kontrol kaynaklı sismik verilerin yorumlanması
RAFET ENDER ALEMDAR
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
Jeofizik Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiKatı Yer Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HANS JENSEN THYBO
DR. METİN KAHRAMAN
- Rayleigh dalgası H/V oranı ve faz hızı dispersiyon verilerinin birlikte ters çözümü ile s-dalgası hız profillerinin elde edilmesi
The estimation of the s-wave velocity profiles by the joint inversion of the rayleigh wave H/V ratio and phase velocity curve
GÜL ÜNAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
Jeofizik Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiJeofizik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. H. ARGUN KOCAOĞLU
- Adapazarı Havzası'nda Kuzey Anadolu Fayı'nın çok-kanallı sismik yansıma verileriyle araştırılması
Investigation of North Anatolian Fault by multi-channel seismic reflection data in Adapazari Basin
BURAK İNANÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Jeofizik Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiJeofizik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HÜLYA KURT