Geri Dön

Çömlekçi ve Kitreli (Altunhisar-Çiftlik, Niğde) arasındaki volkanik kayaçların petrografik, petrokimyasal ve petrolojik özellikleri

Petrographical, petrochemical and petrological characteristics of volcanic rocks between the Çömlekçi and Kitreli (Altunhisar-Çiftlik, Niğde)

  1. Tez No: 271398
  2. Yazar: HİLAL YILMAZ
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. FARUK AYDİN
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Jeoloji Mühendisliği, Geological Engineering
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2010
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Niğde Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Jeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 98

Özet

Orta Anadolu Volkanik Provensi (OAVP) içinde yer alan inceleme alanındaki volkanik kayaçlar jeolojik ve volkanostratigrafik özellikleri ile kimyasal bileşimlerine göre üç ana gruba ayrılabilirler. Bunlar yaşlıdan gence doğru i) Keçiboyduran piroklastik çökelleri (piroklastik akma çökelleri ve kristalce-zengin tüfler), ii) Keçiboyduran andezitleri (biyotit-amfibol içeren ve içermeyen andezitler) ve iii) Karataş volkanitleridir (bazalt/trakibazaltlar ve bazaltik cüruflar). Petrografik olarak, Keçiboyduran andezitik kayaçları genellikle glomerofirik, porfirik ve seri dokusu gösterirler. Bu kayaçlarda yaygın olarak gözlenen fenokristaller sodik ve kalsik plajiyoklaslar, Ca'ca zengin klinopiroksenler, Mg'ca zengin ortopiroksenler, Mg'ca zengin hornblend ve biyotitler ile Fe-Ti oksitlerdir. Bu kayaçlardaki fenokristallerin çoğunda dengesiz kristallenmenin izlerini görmek mümkündür. Plajiyoklas fenokristallerinin çoğu salınımlı ve ters zonludur. Ayrıca bunlarda elek, emilme ve hücremsi dokulara da sıkça rastlanmıştır. Klinopiroksen kristalleri genellikle ters zonlu olup, kenar kısımları merkeze göre Mg'ca daha zengindir. Amfibol ve biyotitlerde gözlenen reaksiyon dokuları dengesiz kristallenmenin bir diğer delilidir. Diğer taraftan Karataş bazaltları düşük fenokristal içeriğine sahiptirler ve Ol + Cpx ± Opx + Plag + Fe-Ti oksitlerden oluşan dengeli mineral birlikteliği sunarlar. İncelenen Keçiboyduran ve Karataş volkanitleri orta ve yüksek-K içeriği arasında değişen kalk-alkalen bir karaktere sahiptirler. Volkanitlerin mafik örnekleri düşük Mg-numarasına Cr ve Ni içeriklerine sahiptir. Bu özellikler incelenen volkanitlerin mantodan-türeyen ergiyiklerden itibaren önemli oranda farklılaşmaya maruz kaldıklarını işaret etmektedir. Tüm kayaçlara ait ana oksitlerin ve iz elementlerin değişimleri, klinopiroksen, amfibol ve plajiyoklas gibi yaygın silikat mineral fazlarının farklılaşmasıyla açıklanabilir. İlksel mantoya göre normalleştirilmiş iz element değişim grafikleri, incelenen volkanik kayaçların LILE'ce zenginleştiğini, bununla birlikte Nb, Ta, P ve Ti elementlerce de tüketildiğini göstermiştir. Ayrıca bu kayaçlar orta derecede LREE/HREE oranlarına ve yüksek Th/Yb oranlarına sahiptirler. Tüm bu özellikler ana magmanın, muhtemelen daha önceleri yitim bileşenleriyle bileşimi değiştirilmiş olan zenginleşmiş bir litosferik mantodan türediğini göstermiştir. Kondrite göre normalleştirilmiş NTE değişim grafikleri, tüm kayaçlar için benzer kaynağı işaret eden düşük-orta zenginleşme derecesini gösteren konkav bir şekle sahiptir. Buna rağmen, Karataş bazaltlarının NTE değişim grafikleri negatif Eu anomalisi gösterir. Bu muhtemelen bazaltların gelişimindeki plajiyoklas farklılaşmasından kaynaklanır.

Özet (Çeviri)

Volcanic rocks located in the Central Anatolian Volcanic Province (CAVP), can be divided into three main groups based on geological and volcanostratigraphical characteristics, and chemical composition of the rocks. These are, from old to young, i) Keçiboyduran pyroclastic deposits (pyroclastic flow deposits and crystal-rich tuffs), ii) Keçiboyduran andesites (biotite-amphibole-bearing and biotite-amphibole-free andesites), and iii) Karataş volcanites (basalt/trachybasalt and basaltic scorias). Petrographically, Keçiboyduran andesitic rocks show generally glomeroporphyric, porphyritic and seriate texture, and they contain wide variety of phenocrysts, including sodic and calcic plagioclase, Ca-rich clinopyroxene, Mg-rich orthopyroxene, Mg-hornblende, Mg-rich biotite and Fe-Ti oxide. In the studied volcanic suits, a majority of the phenocrysts generally indicate evidence of disequilibrium textures. Most of the plagioclase phenocrysts are oscillatory and reversely zoned and show sieve, resorbe and boxy-cellular textures. Clinopyroxene crystals generally have a rim with a more Mg-rich composition than the core. The presence of reacted amphibole and biotite is the other evidence of disequilibrium in the rocks. On the other hand, the Karataş basalts have low phenocryst contents and equilibrated phenocrysts of Ol + Cpx + Plag and Fe-Ti oxides. Geochemically, the studied Keçiboyduran and Karataş volcanics have calc-alkaline trend with moderate- to high-K character. Mafic samples of these volcanics have low Mg-number, Cr and Ni contents indicating that they have undergone significant fractional crystallization from mantle-derived melts. The variations of major oxides and trace elements of the andesitic and basatic rocks can be explained by fractionation of common silicate mineral phases such as clinopyroxene, amphibole, and plagioclase. Primitive mantle-normalized trace element patterns show that the studied volcanic rocks are enriched in LILE but depleted in Nb, Ta, P and Ti. Besides, the rocks have moderate LREE/HREE ratios and high Th/Yb ratios, all of which indicate that parental magma(s) probably derived from an enriched lithospheric mantle, which was previously modified by subduction component. The chondrite-normalized REE patterns are concave with low to medium enrichment, indicating similar source areas for all these rocks. However, the REE patterns of the Karataş volcanics also show negative Eu anomalies, suggesting probably associated with plagioclase fractionation in the evolution of the basaltic rocks.

Benzer Tezler

  1. Spor bilimleri fakültesi öğrencilerinin fiziksel aktivitelere katılım motivasyonları ile sosyal medya bağımlılığı arasındaki ilişki

    The relationship between sports sciences faculty students' motivation to participate in physical activities and social media addiction

    YELİZ KAYA ALTUN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    SporAydın Adnan Menderes Üniversitesi

    Beden Eğitimi ve Spor Eğitimi Anabiilim Dalı

    DOÇ. DR. ÇAĞATAY DERECELİ

  2. K.K.T.C. Çömlekçi D.Ü.Ç. Süt Sığırcılığı İşletmesi'nin geliştirme olanakları

    The improvement possibilities of Turkish Republic Northern Cyprus Çömlekçi Dairy Unit

    AKAY İNCE

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2004

    ZoolojiÇukurova Üniversitesi

    Zootekni Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. KEMAL ÖZKÜTÜK

  3. Kullanıcı odaklı tasarım ve çömlekçi tornası: Taşınabilir mini çömlekçi tornası üzerine bir tasarım çalışması

    User centered design and pottery wheel: A design study on the portable mini pottery wheel

    CANAN GÜNEŞ

    Sanatta Yeterlik

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    Endüstri Ürünleri TasarımıAnadolu Üniversitesi

    Seramik Ana Sanat Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ FÜSUN CURAOĞLU

  4. Cam tornası ve çömlekçi çarkı ile artistik cam uygulamaları

    Artistic glass applicati̇on with glass late and potter's wheel

    ERGÜN ARDA

    Sanatta Yeterlik

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    Güzel SanatlarHacettepe Üniversitesi

    Seramik Ana Sanat Dalı

    PROF. DR. CANDAN TERVİEL

  5. Çömlekçi çarkında üretilen çağdaş hediyelik eşya tasarımına ilişkin özgün uygulamalar

    Unique applications of contemporary gift item design produced in pottery wheel

    SEYFULLAH BÜYÜKÇAPAR

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    Güzel SanatlarHacettepe Üniversitesi

    Seramik Ana Sanat Dalı

    PROF. DR. CANDAN TERVİEL