Matrakçı Nasuh'un Süleymannâmesi (beşinci bölüm/Arkeoloji Müzeleri KTP. nr. 379, vr. 96a-185b) (değerlendirme ve transkripsiyon)
Matrakçi Nasuh's Suleymannâme (chapter fifth/Archeology Museums lib. nr. 379, pg. 96a-185b) (evaluation and transcription)
- Tez No: 277520
- Danışmanlar: DOÇ. DR. MUZAFFER DOĞAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2010
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Bölümü
- Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 330
Özet
Bu çalışmada Matrakçı Nasûh'un Süleymannâme (Beşinci bölüm/Arkeoloji Müzeleri Ktp. Nüshası nr. 379) isimli eserinin değerlendirme ve transkripsiyonu yapılmıştır. Yazma nüsha 955/958?1548/1551 tarihleri arasında genel olarak Osmanlı Devleti'nin İran üzerine düzenlediği seferleri ihtiva etmektedir. Kanuni'nin doğu seferlerinin bir bölümünü oluşturan bu seferler sırasında sevk, idare, lojistik ve iaşeye dair yapılan hazırlıklar ayrıntılı olarak anlatılmaktadır. Sultanın uğradığı Tebriz, Van, Diyarbakır ve Halep gibi büyük ve önemli şehirlerden de bahsedilmektedir. Bundan başka Kırım Hanlığı, bazı Türkistan hanlıkları, Dürzîler, Alaman, Engürüs, Françe, İspanya, Cezayir, Venedik, Mısır, Fas, Karaboğdan, Malta, Beç (Avusturya) ve Erdel ile ilgili konulara da yer verilmiştir. Ayrıca yapılan seferler münasebetiyle konup göçülen menzillerin isimleriyle beraber özelliklerine de yer verilmesi 16. yy. siyasi ve fiziki coğrafyası açısından önemli bilgiler edinilmesini sağlamaktadır.Bir diğer nokta ise nüshada dönemin önemli siyasi şahsiyetlerine, isim, görev ve mevkilerine, memuriyetlere yapılan tayin ve azillere, padişaha gönderilen hediye ve mektuplara, isyanlara, yapılan antlaşmalara yer verilmiş olmasıdır. İran şahı Tahmasb'ın kardeşi, Elkas Mirza'nın isyan ederek Osmanlı Devleti'ne sığınması ve bu çerçevede yoğun olarak Elkas Mirza ile ilgili bahislerin geçmesi de dikkat çekmektedir. Dönemin Kubbealtı üçüncü Veziri Ahmed Paşa'nın Gürcistan seferi, Şehzade Sultan Bayezid ve Şehzade Sultan Selim'e dair bazı hadiseler, Bayezid'te Eski Saray'ın kuzeyine bir cami ve imaret yapılması, Şeyh Karamanî'nin öldürülmesi ve Trablus'un fethedilmesi gibi değişik olaylara dair bilgiler de kitabın konusunu oluşturmaktadır.
Özet (Çeviri)
In this study, evaluation and transcription of the work called Suleymannâme (Chapter fifth/Archeology Museums Lib. Issue nr. 379) by Matrakçı Nasuh was accomplished. On the whole, the written copy explains the expeditions to Persia (İran) by Ottomans between the dates 955/958?1548/1551. During these expeditions that were Kanuni?s Eastern Journeys, the preparations regarding dispatch, governance, logistics and sustenance, and the big and important cities such as Tabriz, Van, Diyarbakır, Halab where Sultan stopped by, are also mentioned. In addition, the subjects about Crimea Khanate, some Turkistan community, Druse, Germany (Alaman), Hungary (Enguru), France (Françe), Spain, Algeria, Venice, Egypt, Morocco, Moldova (Karaboğdan), Malta, Austria (Beç), Principatul Ardeal/Transilvanya are given place. Besides, in the written copy, being given place to the names of the range passed away in connection with the expeditions made, presents important information in terms of political and physical geoghraphy of 16th century. Futher, in this manuscript we witness some information regarding, political figures of the period, their names, duties and positions, appointments and depositions regarding them, presents and letters sent to Sultan, rebellions, agreements, as an concrete example; Elkas Mirza?s, brother of İran Shah Tahmasb, rebellion and sanctuary to Otoman Empire and in accordance with this subject, intensive data about Elkas Mirza, third vizier Ahmet Pasha?s Georgia expedition, Prince Sultan Bayezid and Prince Sultan Selim, constraction of a mosque and hospice in the North of Old Palace in Bayezid, murder of Sheik Karamani and conquest of Tripoli.
Benzer Tezler
- Matrakçı Nasuh'un Süleymannamesi (1a-95b) (transkripsiyon ve değerlendirme)
Başlık çevirisi yok
SİNAN ÇUKURYURT
Yüksek Lisans
Türkçe
2003
TarihMarmara ÜniversitesiTürk Tarihi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MUZAFFER DOĞAN
- Matrâkçı Nasûh'un Süleymân-nâmesi (1520-1537)
Matrakçı Nasuh?s Süleymanname (1520-1537)
DAVUT ERKAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2005
TarihMarmara ÜniversitesiTürk Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA ÇETİN VARLIK
- Matrakçı Nasuh'un şehir minyatürlerinin incelenmesi ve uygulama örneği
Examination and application example of Matrakcı Nasuh's city miniatures
MEHTAP ARAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Güzel SanatlarKütahya Dumlupınar ÜniversitesiBileşik Sanatlar Ana Sanat Dalı
PROF. DR. SELDA MANT MENAY
- 16. yüzyıl Osmanlı Dönemi minyatür sanatı ve Kanuni Dönemi minyatür sanatçısı Matrakçı Nasuh
Başlık çevirisi yok
NİLGÜN ÇAĞLAYAN
- Matrakçı Nasuh'un 'Menazilnâme' adlı eserinde Topkapı Sarayı gösterimi ve yapı önerileri
Presentation and building recommendation of Topkapı Palace in Matrakçi Nasuh's 'Menazi̇lnâme'
MERVE GÜRŞEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Sanat Tarihiİstanbul ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. EMEL EMİNE DÖNMEZ