Geri Dön

Sosyal eşitsizliklerin koroner kalp hastalığı risk etmenlerine etkisi

Effects of social inequalities on coronary heart disease risk factors

  1. Tez No: 281957
  2. Yazar: HATİCE ŞİMŞEK
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. TÜRKAN GÜNAY
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Halk Sağlığı, Public Health
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2011
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
  10. Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Halk Sağlığı Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 115

Özet

Kesitsel tipteki araştırmanın amacı, İzmir'in Balçova İlçesi Çetin Emeç Mahallesi'nde yaşayan 30 yaş ve üzeri bireylerde (n=4409) sosyal eşitsizliklerin koroner kalp hastalığı (KKH) risk etmenleri ve KKH'nin on yıllık riskine etkisinin belirlenmesidir.Bağımlı değişkenler; sigara kullanımı, fiziksel inaktivite, sağlıksız beslenme, şişmanlık, hipertansiyon (HT), diyabet, kan yağlarındaki bozukluk ve KKH'nin on yıllık riskidir. Bağımsız değişken sosyal eşitsizliktir (öğrenim durumu, gelir, sosyal sınıf). Olası karıştırıcı etmenler yaş ve cinsiyettir. Veri evde ve semtevinde toplanmış, t testi, Ki-kare ve Lojistik Regresyon Analizi ile çözümlenmiştir. Lojistik Regresyon Analizi'nde lise ve üzeri öğrenim; 1000 TL ve üzeri gelir; işveren grubunda olma referans grup olarak alınmıştır.Erkeklerde öğrenim durumu, gelir düzeyi ve sosyal sınıf fiziksel inaktivite, HT ve diyabet riskini anlamlı olarak etkilememektedir. Erkeklerde kendi hesabına çalışanlar 2.90 (%95 GA=1.43-5.86), beyaz yakalılar 1.95 (%95 GA=1.06-3.59), mavi yakalılar 3.96 (%95 GA=2.18-7.22), işsiz-çalışmayanlar 4.32 (%95 GA=1.97-9.47) kat fazla sigara kullanmaktadır. Kendi hesabına çalışanlar 9.24 (%95 GA=1.14-74.81) kat fazla sağlıksız beslenmektedir. Geliri 0-499 TL olanların HDL düşüklüğü 2.21(%95 GA=1.20-4.07) kat fazladır. Erkeklerde ortaokul ve altı öğrenimliler 1.89 (%95 GA=1.26-2.82) kat fazla 10 yıllık KKH riskine sahiptir. Düşük öğrenim, beyaz yakalı-yüksek nitelikli ya da mavi yakalı-niteliksiz çalışan olma şişmanlık; beyaz yakalı-yüksek nitelikli çalışan olma LDL riski açısından koruyucudur.Kadınlarda öğrenim durumu, gelir düzeyi ve sosyal sınıf fiziksel inaktivite, HT, diyabet, LDL ve HDL riskini anlamlı olarak etkilememektedir. Kadınlarda mavi yakalı-niteliksiz hizmet işçileri 1.72 (%95 GA=1.09-2.74), işsiz-çalışmayanlar 2.16 (%95 GA=1.27-3.70), kat fazla sigara kullanmaktadır. Ortaokul ve altı öğrenimliler 1.53 (%95 GA= 1.02-2.30); geliri 500-999 TL olanlar 2.17 (%95 GA=1.25-3.76), 0-499 TL olanlar 3.88 (%95 GA=2.20-6.85), işsiz-çalışmayanlar 3.43 (%95 GA=1.28-9.14) kat fazla sağlıksız beslenmektedir. Kadınlarda ortaokul ve altı öğrenimliler ise 1.89 (%95 GA=1.37-2.59) kat fazla şişmandır. Kadınlarda ortaokul ve altı öğrenimliler 5.32 (%95 GA= 3.34-8.48), işsiz ve çalışmayanlar 2.11 (%95 GA= 1.04-4.24) kat fazla 10 yıllık KKH riskine sahiptir.Eşitsizlikler erkeklerde sigara kullanımını, sağlıksız beslenmeyi, HDL düzeyini, 10 yıllık riski; kadınlarda sigara kullanımını, sağlıksız beslenmeyi, şişmanlığı, 10 yıllık riski olumsuz etkilemektedir.

Özet (Çeviri)

The objective of this cross sectional study was to determine the effect of social inequalities on risk factors of coronary heart disease (CHD) and ten years risk of developing CHD in residents of Cetin Emec Neighbourhood, Balcova District in Izmir who are 30 years of age and above (n=4409).Dependent variables were smoking, being physically inactive, unhealthy diet, obesity, hypertension (HT), diabetes, dyslipidaemia and ten years risk of CHD where the independent variable was social inequality (education status, income and social class). Probable confounding factors were age and sex. Data was collected at home and neighborhood-house and analyzed via student t test, chi-square and logistic regression. In logistic regression, for educational status `high school and above?, for income `1000 TL and higher? and for social class `being an employer? groups were considered as the reference categories.In men, educational status, income and social class didn?t affect physical inactivity, HT and diabetes risk significantly. Among men smoking was more frequent in self employed (OR=2.90, 95%CI 1.43-5.86), white collar-highly qualified worker (OR=1.95, 95%CI 1.06-3.59), blue collar-unqualified worker (OR=3.96, 95%CI 2.18-7.22), unemployed (OR=4.32, 95%CI 1.97-9.47); unhealthy diet was more frequent in self employed (OR=9.24, 95%CI 1.14-74.81) groups. Low HDL-C levels were 2.21 (95%CI 1.20-4.07) fold more frequent among low income group. Lower educated men had 1.89 (95%CI 1.26-2.82) fold higher ten years risk for developing CHD. Lower education status, being white collar-highly qualified worker or being blue collar-unqualified worker was protective against obesity, where being white collar-highly qualified worker was protective against LDL-C risk.In women; educational status, income and social class was not associated with physical inactivity, HT, diabetes, LDL-C and HDL-C risk. Among women, smoking was more frequent in blue collar-unqualified worker (OR=1.72, 95%CI 1.09-2.74) and unemployed (OR=2.16, 95%CI1.27-3.70); unhealthy diet was more frequent in lower educated (OR=1.53, 95%CI 1.02-2.30), whose income was between 500-999 TL (OR=2.17, 95%CI 1.25-3.76), whose income was between 0-499 TL (OR=3.88, 95%CI 2.20-6.85) and unemployed (OR=3.43, 95%CI 1.28-9.14) group. Lower educated women had 1.89 (95%CI 1.37-2.59) fold increase risk for being obese. Lower education and unemployment increased ten years risk of CHD for 5.32 (95%CI 3.34-8.48) fold and 2.11 (95%CI 1.04-4.24) fold respectively.In men, inequalities affect smoking, unhealthy diet, HDL-C level and ten years risk of CHD where in women they affect smoking, unhealthy diet, obesity and ten years risk of CHD unfavorably.

Benzer Tezler

  1. Sosyal eşitsizliklerin beslenme bağlamında incelenmesi

    Investigation of social inequalities in the context of nutrition

    ALEYNA SIRTLI ASLAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Beslenme ve DiyetetikÇanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi

    Gastronomi ve Mutfak Sanatları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. FERAH ÖZKÖK

  2. Türkiye'de toplumsal eşitsizliklerin kaynağı olarak kurumsal kimlik

    Institutional identity as the source of social inequity in Turkey

    MURAT ÇAĞATAY

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2003

    Kamu YönetimiHacettepe Üniversitesi

    Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ALİ ÇAĞLAR

  3. Eğitim ve eşitsizlik: Yükseköğretimde eşitsizliğin yeniden üretimi

    Education and inequality: Reproduction of inequality in higher education

    ENGİN ERİŞKEN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Eğitim ve ÖğretimAnkara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi

    Sosyoloji Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ZAFER ÇELİK

  4. Differentiating children through education: School choices and educational practices of middle - class families in neoliberal times

    Eğitim aracılığıyla çocukları farklılaştırmak: Neoliberal zamanlarda orta sınıf ailelerin okul tercihleri ve eğitim pratikleri

    CANAN ARATEMÜR ÇİMEN

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2015

    Eğitim ve ÖğretimBoğaziçi Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. FATMA GÖK

  5. Relationship between equity and excellence in education:Multilevel analysis of international student assessment data with a focus on Turkey

    Eği̇ti̇mde eşi̇tli̇k ve ni̇teli̇k i̇li̇şki̇si̇: Uluslararasi öğrenci̇ değerlendi̇rme veri̇leri̇ni̇n Türki̇ye odaklı çok düzeyli̇ anali̇zi̇

    CANER ÖZDEMİR

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2015

    Eğitim ve ÖğretimOrta Doğu Teknik Üniversitesi

    Sosyoloji Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HATİCE AYŞE GÜNDÜZ HOŞGÖR