Türkiye'nin kabuk ve üst manto yapısının rayleıgh dalgası faz hızı tomografisi ve S dalgası ters çözümü ile modellenmesi
Modeling of the crust and upper mantle structure beneath turkey using rayleigh wave phase velocity tomography and S wave inversion
- Tez No: 287022
- Danışmanlar: PROF. DR. MİTHAT FIRAT ÖZER
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Jeofizik Mühendisliği, Geophysics Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2011
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Kocaeli Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Jeofizik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 169
Özet
Çalışmada 2006?2008 yılları arasında KRDAE ve DAD sismolojik ağlarındaki geniş band istasyonlarda kaydedilen düşey bileşen kayıtlar kullanılmıştır. Büyüklüğü M ? 5.5 ve odak derinliği h ? 100km olan 289 deprem kaydından seçilen temel mod Rayleigh dalgalarının faz hızı dispersiyonları iki istasyon yöntemi kullanılarak elde edilmiştir. Periyotları 20-160s arasında değişen 3545 adet dispersiyon eğrisi belirlenmiştir. Dispersiyon eğrilerindeki faz hızı bilgileri kullanılarak, Türkiye'nin ortalama faz hızı dispersiyon eğrisi, alt kabuk ve üst manto için 2B faz hızı haritaları, 1B bölgesel S dalga hızı modelleri, 3B S dalga hızı modeli oluşturulmuştur.Türkiye için ortalama hesaplanan ortalama faz hızları, tüm periyotlarda küresel ortalama faz hızlarından düşük olup, yaklaşık %3-8 arasında negatif pertürbasyon göstermektedir. 25-120s arası periyotlar arasında faz hızı haritaları ve 40-180km derinlikleri kapsayan 3B S dalga modeli üretilmiştir. Sonuç olarak Türkiye'nin aktif tektoniği üç farklı tektonik mekanizma tarafından yönetilmektedir. Bunlar, bölgenin güneybatısında Helenik hendek'ten dalan levhanın Türkiye'nin batısında yarattığı açılma rejimi, Arap-Avrasya çarpışma zonunun altında dalan levhanın kopması ile bu batan kısmın tetiklediği sıcak astenosferin yukarı çıkması ve son olarak da güneyde Kıbrıs yayından dalan levhanın yırtılması ve batıdaki kısmın Isparta büklümünde Helenik dilim ile çarpışarak durması ve olasılıkla diğer ucunun da dalan Arap levhasının batısında Anadolu bloğunu sınırlamasıdır. Bu hareketler sonucunda Türkiye'nin büyük bölümünün üzerinde bulunduğu Anadolu bloğunun batıya doğru saat yönünün tersi yönde kaçma hareketi yaptığı düşünülmektedir. Bulunan sonuçlar daha önce yapılan çalışmalarla uyumludur.
Özet (Çeviri)
In this study, the vertical component seismograms are used which recorded by Broadband stations at KOERI and ERI seismological networks between 2006 and 2008. The phase velocity dispersion curves of the fundamental mode Rayleigh waves are derived from 289 events with moment magnitude greater than 6.0 and focal depth shallower than 100km which occurred in the world using two-station method. 3545 dispersion curves are determinated in the period range between 25 and 120s. The averaged phase velocity dispersion curve, two dimensional phase velocity distribution of the lower crust and the upper mantle structure, one dimensional S wave velocity models, three dimensional S wave velocity model of Turkey are created using phase velocity information obtained from the dispersion curves.The average phase velocity of Turkey is obtained as slower than the global average over all periods and indicates negative perturbations approximately 3-8 %. The phase velocity maps are generated with period range from 25 to 120s, and three dimensional S wave velocity model is created between 40 and 180km depth. Consequently, the tectonic framework of Turkey is conducted by three distinct tectonic mechanisms. First one is the extensional zone at the southwest as a result of subducted plate from Hellenic trench, second one is the upwelling hot asthenosphere triggered by the detaching slab which were subducted from the Arabian-Eurasia collision zone and, the last one is the restriction of the Anatolian Block at the southern part by the tip of the western part of the teared Cyprus slab near the Isparta angle and the other side of the slab at the western edge of subducted Arabian slab. It may be taken into consideration that the Anatolian block which is the accommodated the majority part of Turkey move towards to westward and rotate with counterclockwise direction owing to these tectonic mechanisms.
Benzer Tezler
- An investigation of anatolian-african subduction zone in southwestern Turkey: Lithospheric structure beneath Isparta angle (IA) and the surroundings from rayleigh wave phase velocity inversion
Türkiyenin güneybatısın'daki Anadolu-Afrika yitim zonunun araştırılması: Isparta büklümü ve çevresindeki litosferik yapının rayleigh dalgaları faz hızı ters çözümlemesi yöntemi ile saptanması
UĞUR MUSTAFA TEOMAN
Doktora
İngilizce
2016
Jeofizik MühendisliğiBoğaziçi ÜniversitesiJeofizik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NURCAN MERAL ÖZEL
- 3-D velocity structure for the Sea of Marmara and surrounding region (NW Turkey) by using full waveform tomography
Marmara Denizi ve Kuzeybatı Anadolu Bölgesi üç boyutlu (3-B) hız yapısının tam dalgabiçimi tomografi yöntemi ile analizi
YEŞİM ÇUBUK SABUNCU
Doktora
İngilizce
2016
Jeofizik Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiJeofizik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TUNCAY TAYMAZ
- Imaging the upper mantle beneath Turkey and surrounding regions
Türkiye ve çevresi üst manto yapısının görüntülenmesi
AHU KÖMEÇ MUTLU
Doktora
İngilizce
2012
Jeofizik MühendisliğiBoğaziçi ÜniversitesiJeofizik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HAYRULLAH KARABULUT
- Crustal structure of the isparta angle and surrounding regions using P - receiver function analysis
P-alıcı fonksiyonu kullanılarak ısparta büklümü ve çevresinin kabuk yapısının bulunması
METİN KAHRAMAN
Yüksek Lisans
İngilizce
2008
Jeofizik MühendisliğiBoğaziçi ÜniversitesiJeofizik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NİYAZİ TÜRKELLİ
- Crustal and upper mantle deformation beneath NW of North Anatolian Fault Zone inferred from harmonic decomposition of receiver functions
Kuzey Anadolu Fay Zonunun kuzeybatı kısmında kabuk ve mantodaki deformasyonun alıcı fonksiyonların harmonik ayrışım yöntemi ile incelenmesi
DERYA KELEŞ
Yüksek Lisans
İngilizce
2020
Jeofizik Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiJeofizik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TUNCAY TAYMAZ