Geri Dön

Heyelan?yağış ilişkisinin modellenmesi ve analizi; Trabzon ili örneği

Modelling and analysis of landslide-rainfall relationship in Trabzon province

  1. Tez No: 287258
  2. Yazar: EMRE AKÇALI
  3. Danışmanlar: PROF. DR. HASAN ARMAN, PROF. LÜTFİ SALTABAŞ
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: İnşaat Mühendisliği, Civil Engineering
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2011
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Sakarya Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: İnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Geoteknik Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 213

Özet

Heyelanları tetikleyen yağışların süre, miktar ve şiddetlerinin bilinmesi, heyelan tahmini ve heyelan erken uyarı sistemleri için büyük önem taşımaktadır. Yağışların belli bir eşik değeri aştıktan sonra heyelanları tetiklediği son yıllarda araştırmacılarla ortaya konmuştur. Trabzon ili, Türkiye' nin en çok yağış alan ve en çok heyelan meydana gelen bölgesinde yer almaktadır. Bu özellikleri ile heyelanlardan korunma ve heyelan zararlarının azaltılması adına Trabzon ili için heyelan yağış eşiğinin belirlenmesi, ihtiyaç haline gelmiştir. Bu çalışmada yağış eşiğinin belirlenmesi ile heyelan erken uyarı sistemi için de veritabanı sağlanmış olacaktır. Rezidüel zemine sahip Trabzon ili yamaçları için yağış eşiğinin belirlenmesinde istatistiksel verileri baz alan ampirik yöntem kullanılmıştır. Çalışma ile farklı parametreler (toplu heyelanlar, şev açısı, arazi kullanım amacı vb.) baz alınarak Trabzon ili heyelanlarını tetikleyen yağış eşikleri belirlenmiştir. Eşik değerler elde edilirken lokal sayılabilecek büyüklükte bir bölge için çok sayıda (n=1105 adet) heyelan ve yağış verisi kullanılması, bağıntının güvenirliliğini arttırmıştır. Trabzon ili için elde edilen yağış eşiği bağıntısı, sayısal modellerle zemin parametreleri göz önüne alınarak tahkik edilmiştir. Trabzon ilinde ormanlık alanlardan tarım alanlarına dönüştürülen yamaçlarda çok sık heyelan olayları yaşandığından ağaç köklerinin yamaç stabilitesi üzerindeki etkisi ayrıca değerlendirilmiştir. Yağış eşiklerinden Trabzon ili için heyelan erken uyarı veritabanı oluşturulmuştur. Heyelan erken uyarı veritabanının güvenirliliği, geçmişe yönelik 2 yıllık deneme süresi (2009-2010) ile tahkik edilmiş ve yüksek oranda tutarlılık sağlamıştır. Elde edilen bağıntı kullanılarak erken uyarı sistemi kurulması ile Türkiye'de heyelan olaylarının en çok yaşandığı Trabzon ilinde heyelana bağlı can ve mal kayıpları azaltılacaktır. Böylece hem Trabzon iline hem de ülkemize sosyal ve ekonomik katkı sağlanmış olacaktır

Özet (Çeviri)

Knowing the duration, amount and intensity of precipitation triggering landslides is of great importance for landslide prediction and landslide warning systems. Recent researches indicate that landslides occur after passing a certain threshold value of rainfall. Trabzon province which has the highest rainfall in Turkey, is located in a region where landslides mostly occur. Due to that fact; the ability to determine the rainfall threshold for Trabzon province becomes necessary in order to prevent landslides and mitigate landslide hazards. In this study, following the definition of rainfall threshold, a database will be provided for establishing landslide early warning system. Empirical method based on statistical data was used to determine a rainfall threshold for Trabzon slopes which are mainly made of residual soils. Through this study, rainfall thresholds which trigger Trabzon province landslides were determined for different parameters (multiple landslides, slope angle, purpose of land use etc.). To increase the correlation reliability, number of landslides and rainfall data (n=1105) were used to obtain rainfall thresholds for a local region that could be considered as small size region. Then, the calculated rainfall threshold for Trabzon province within the considered soil parameters was verified with numerical models. Due to often landslides occurrence on slopes of lands which are converted from forests to agricultural lands, the effect of tree roots on slope stability were also separately evaluated. The database of landslide early warning system for Trabzon province was comprised from these rainfall thresholds. The reliability of landslide early warning system database was verified over a 2-years trial period (2009-2010) and ensured high consistency. With the installation of a landslide early warning system using rainfall thresholds, life and property losses due to landslides in Trabzon province will be reduced. Thus, social and economic benefit will be realised not only for Trabzon, but also for our entire country.

Benzer Tezler

  1. Doğu Karadeniz bölgesi (Rize, Trabzon, Giresun) heyelan-yağış ilişkisinin incelenmesi ve minimum eşik değerlerinin belirlenmesi

    Investigating of the relationship between landslide and precipitation and the assessment of minimum threshold values for eastern Black Sea region (Rize, Trabzon, Giresun)

    HAKKI BALTACI

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2010

    Meteorolojiİstanbul Teknik Üniversitesi

    İklim ve Deniz Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MEHMET KARACA

  2. Doğu Karadeniz Bölgesi'nde 21. yüzyılda meydana gelen meteorolojik afetler

    Meteorological disasters occurring in the Eastern Black Sea Region in the 21st century

    ELİF GÜRKAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    CoğrafyaÇanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi

    Afet Eğitimi ve Yönetimi Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ ERDEM GÜNDOĞDU

  3. Şiddetli yağışların karadeniz yüzey sıcaklığına duyarlılığının Artvin/Hopa seli özelinde topluluk simülasyonları üretilerek incelenmesi

    Investigation sensitivity of extreme precipitations to blacksea sea surface temperature in Artvin/Hopa case specialization with produce ensemble simulations

    ONUR HAKAN DOĞAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    Meteorolojiİstanbul Teknik Üniversitesi

    Meteoroloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. BARIŞ ÖNOL

  4. Devrek ilçesinin (Zonguldak) yapay sinir ağları ile heyelan duyarlılık değerlendirmesi

    Landslide susceptibility assessment with artificial neural networks of Devrek district (Zonguldak)

    ENES TAŞOĞLU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    CoğrafyaKarabük Üniversitesi

    Coğrafya Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MÜCAHİT COŞKUN

  5. Solaklı Çayı Havzası'nın (Trabzon) uygulamalı jeomorfolojisi

    Applied geomorphology of Solakli River Basin (Trabzon)

    TURGAY ÖZ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    CoğrafyaFırat Üniversitesi

    Coğrafya Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ HALİL GÜNEK