Geri Dön

Seyreltilmiş pamuklu tekstil atıksularının arıtımında yukarı akışlı havasız çamur yataklı reaktör (YAHÇYR) sisteminden elde edilen KOİ giderim verimi ve biyogaz üretiminin fuzzy logic (bulanık mantık) tekniği ile modellenmesi

A fuzzy logic model to predict COD removal efficiency and biogas production rates in a UASB reactor treating diluted cotton textile wastewater

  1. Tez No: 295895
  2. Yazar: ESEN SOYDAŞ IŞILDAK
  3. Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. F. İLTER AYDINOL TÜRKDOĞAN, YRD. DOÇ. DR. KAAN YETİLMEZSOY
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Çevre Mühendisliği, Environmental Engineering
  6. Anahtar Kelimeler: Pamuklu tekstil atıksuyu, yukarı akışlı havasız çamur yataklı reaktör (YAHÇYR), bulanık mantık, modelleme, Cotton textile wastewater, up-flow anaerobic sludge blanket (UASB), fuzzy logic, modeling
  7. Yıl: 2011
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Yıldız Teknik Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Çevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Çevre Bilimleri ve Mühendisliği Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 81

Özet

Bu çalışmada, seyreltilmiş pamuklu tekstil atıksularının laboratuar ölçekli yukarı akışlı havasız çamur yataklı reaktör (YAHÇYR) sistemi ile arıtılmasından elde edilen KOİ giderim verimi ve biyogaz üretiminin fuzzy logic (bulanık mantık) tekniği ile modellenmesi araştırılmıştır. Çalışmada, MATLAB® V7.0 yazılım programında mevcut ?Bulanık Mantık Modülü? (Fuzzy Logic Toolbox) kullanılarak bir ?Bulanık Çıkarım Sistemi? (Fuzzy Inference System - FIS) oluşturulmuştur. Bu maksatla, bir MIMO (çoklu girdili, çoklu çıktılı) modeli geliştirilmiş ve beş girdi değişkeni (giriş alkalinite (ALK), uçucu yağ asitleri (VFA), seyreltme oranı (DR), organik yükleme oranı (OLR), askıda katı madde (TSS)) yapay zekâ yaklaşımı ile bulanıklaştırılmıştır. Beşli ve sekizli trapez üyelik fonksiyonları ile bulanık altkümeler oluşturulmuştur. Çalışma kapsamında, en iyi sonucu veren sekizli trapez üyelik fonksiyonunda Mamdani tipi bulanık çıkarım sistemi kullanılarak IF-THEN formatında toplam 97 adet kural yazılmıştır.Seçilen üyelik fonksiyonu için Bulanık Çıkarım Sistemindeki (FIS) OR, AND, IMPLICATION, AGGREGATION ve DEFUZZIFICATION metodlarında, literatürde en çok kullanılan (prod, max, prod, sum, centroid) FIS operatörleri alınmış ve en uygun FIS yapısı belirlenmiştir.Yapılan çalışmada, bulanık mantık tahmininden çıkan sonuçlar ile non-lineer regresyon modellerinden elde edilen çıktı sonuçları karşılaştırılmıştır. YAHÇYR sisteminden elde edilen veriler için gerçekleştirilen modelleme sonuçlarına göre, önerilen MIMO bulanık mantık tabanlı modelinin non-lineer regresyon modellerine kıyasla potansiyel biyogaz üretimi ve KOİ giderim verimi tahmininde daha az sapma ve daha iyi performans gösterdiği tespit edilmiş ve söz konusu çıktı parametreleri için determinasyon katsayısıları (R2) sırasıyla 0.67 ve 0.88 üzerinde belirlenmiştir.

Özet (Çeviri)

In this study, a MIMO (multiple inputs and multiple outputs) fuzzy logic-based model was developed to predict COD removal effiency and biogas production rates from a lab-scale up-flow anaerobic sludge blanket (UASB) reactor treating diluted cotton textile wastewater. Five input variables such as influent alkalinitiy, volatile fatty acids (VFA), dilution ratio (DR), organic loading rate (OLR), suspended solids (TSS) were fuzzied by the use of an artificial intelligence-based approach.In the study,“Fuzzy Logic Module”(Fuzzy Logic Toolbox) was created by using a“Fuzzy Inference System ”(FIS) via MATLAB ®V7.0 software program. Trapezoidal membership functions with five and eight levels were conducted for the fuzzy subsets, and a Mamdani-type fuzzy inference system was used to implement a total of 97 rules in IF-THEN format. The most widely used methods in the literature, prod, max, prod, sum, centroid, were employed as the inference operators for IMPLICATION, AGGREGATION and DEFUZZIFICATION methods conducted in this study.Fuzzy logic predicted results were compared with the outputs of two exponential non-lineer regression models derived in this study. Findings of this study clearly indicated that, compared to non-lineer regression models, the proposed MIMO fuzzy-logic based model produced smaller deviations and exhibited a superior predictive performance on forecasting both COD removal efficiency and biogas production rates with satisfactory determination coefficients (R2) over 0.88 and 0.67 respectively.

Benzer Tezler

  1. Seyreltilmiş sodyum hipokloride (çamaşır suyu) maruz bırakılmış kan ve seminal sıvı lekelerinden DNA geri kazanımı

    DNA recovery from blood and seminal liquid spots exposed in diluted sodium hypochloride (bleach)

    ENGİN DAMLA GÖK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    Adli TıpÜsküdar Üniversitesi

    Adli Bilimler Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ TUĞBA ÜNSAL SAPAN

  2. Çok doymamış yağ asitleri bakımından zengin alg ilave edilen yemlerin levrek (Dicentrarchus albrax L., 1758)'de büyüme performansı ve vücut komposizyonuna etkisi

    Effects of pufa (Polyunsaturated fatty acids) enriched algae added diets on growth and body composition of sea bass (Dicentrarchus labrax L., 1758)

    KAMİL MERT ERYALÇIN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2006

    Su Ürünleriİstanbul Üniversitesi

    Su Ürünleri Yetiştiriciliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ERDAL ŞENER

  3. Ultrafast spin dynamics in diluted magnetic semiconductor nanostructures

    Seyreltilmiş manyetik yarıiletken nanomalzemelerde ultrahızlı spin dinamiği

    MUHAMMET ARUCU

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2015

    Fizik ve Fizik MühendisliğiMarmara Üniversitesi

    Fizik Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ŞAHİN AKTAŞ

    PROF. DR. ROY W. CHANTRELL

  4. Nonplanar slip boundary conditions in rarefied gas flows

    Seyreltilmiş gaz akışları için eğrisel yüzeylerde kayma sınır koşulları

    ALİ DİNLER

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2012

    Matematikİstanbul Teknik Üniversitesi

    Matematik Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. KAMİL ORUÇOĞLU

  5. II-IV tabanlı seyreltilmiş magnetik yarı iletken ince filmlerin yapısal, optiksel ve manyetik özelliklerinin incelenmesi

    Investigation of structural,optical and magnetic properties of II-IV based diluted magnetic semiconductor thin films

    ABDULLAH GÖKTAŞ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2013

    Fizik ve Fizik MühendisliğiHarran Üniversitesi

    Fizik Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. İBRAHİM HALİL MUTLU