Geri Dön

Yerel sismik ağ ve mikrobölgeleme verilerine dayalı afet (deprem) bilgi sistemi için bir veri tabanı analiz ve tasarımı (Eskişehir ili örneğinde)

Design and analysis of a database on disaster (earthquake) information system based on local seismic network and micro-zoning data (for Eskisehir province)

  1. Tez No: 297024
  2. Yazar: UĞUR AVDAN
  3. Danışmanlar: PROF. DR. AYHAN ALKIŞ
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Jeodezi ve Fotogrametri, Geodesy and Photogrammetry
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2011
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Yıldız Teknik Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Harita Mühendisliği Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Uzaktan Algılama ve Coğrafi Bilgi Sistemleri Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 171

Özet

Ülkemiz sahip olduğu jeolojik, topoğrafik ve meteorolojik koşulların olumsuzluğu nedeniyle sık sık büyük doğal afetler yaşamaktadır. Doğal afetlerin yaşandığı bölgelerde nüfus yoğunluğu, ekonomik aktivitenin büyüklüğü ve yapılaşma kalitesi gibi etkenlere bağlı olarak can ve mal kaybı da artmaktadır. Afetlerle etkin bir mücadele verebilmek için afet yönetiminin her aşamasında başarılı olmak gerekir. Doğal afetlerin etkileri, doğru ve zamanında alınan önlemlerle önemli ölçüde azaltılmaktadır. Özellikle karar verme mercilerine afet anında ulaşan bilgi, kararların doğru alınması ve uygulamanın en iyi şekilde yapılabilmesi açısından çok büyük önem taşımaktadır. Ülkemizde deprem, doğal afetler içerisinde, yerleşim yerlerini olumsuz etkileyen en önemli paya sahiptir. Deprem kaynaklı risklerin belirlenmesi, birçok meslek disiplininin oluşturduğu mikrobölgeleme verilerinin bir arada değerlendirilmesini ve analiz edilmesini gerektiren karmaşık bir süreçtir. Bu tür yoğun veri kümelerinin analiz edilerek, sonuçların hızlı ve doğru bir şekilde alınabilmesi ancak Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) teknolojileri gibi etkin bir konumsal karar destek sistemi ile mümkün olabilmektedir.Bu tezin amacı, doğal afetlere özellikle depremlere karşı önlem almak için farklı meslek disiplinleri tarafından üretilen birçok verinin bir arada toplandığı, konumsal bir veri tabanı modeli (bilgi sistemi) geliştirmektir. Geliştirilen veri tabanı modeli, zemin ve yapı envanterinin toplanmasında kullanılabilir bir yapıya sahiptir. Bu veri tabanı kullanılarak, bütünleşik afet modellerine altlık teşkil edecek zemin ve yapı envanteri oluşturulabilecektir. Sonuç olarak, doğal afetlere hazırlıklı olmada, kullanılabilir, geliştirilebilir ve güncellenebilir bir konumsal veri altyapısı sağlanmış olacaktır. Ayrıca bu çalışmada, afet (deprem) riskinin belirlenmesi ve yönetilmesi için bir sistem tasarlanması amaçlanmıştır. Çalışma alanının bütünleşik deprem riskinin belirlenmesine yönelik olarak; yapı envanteri, zemin envanteri, rezonans etkisi, sıvılaşma potansiyeli ve fay olmak üzere toplam beş ölçü değerlendirmeye alınmıştır. Bu kriterler, göz önünde bulundurularak çok kriterli analiz yöntemlerinden biri olan Analitik Hiyerarşi Yöntemi (AHP) ile ağırlıklar oluşturulmuş ve pilot bölge olarak Eskişehir'in sekiz mahallesinin yapılarına ait göreceli risk durumu belirlenmiştir.Sonuçta; deprem afetine karşı hazırlıklı olmaya yardımcı olan ve bütünleşik veri tabanına dayalı bir afet (deprem) bilgi sisteminin analiz ve tasarımı yapılmıştır. Bilgi sistemiyle, depremden önce yapısal riskleri belirleyerek azaltmak ve önlem almak mümkün olabilecektir. Sistemin deprem anında eş zamanlı kullanılması durumunda, doğru bilgiye zamanında ulaşmak, deprem kaynaklı oluşan riskleri belirleyerek yapısal hasar dağılım haritalarının üretilmesi sağlanabilecektir. Deprem sonrası kurtarma-iyileştirme çalışmalarının yapılabilmesiyle, deprem afetine karşı hazırlıklı olmada kullanılabilir bir alt yapı sağlanmış olacaktır.

Özet (Çeviri)

Turkey is often exposed to big disasters, due to unfavorable geological, topographic and meteorological conditions it possesses. In those regions, which are vulnerable to natural disasters, damage to life and property increases depending on factors such as population density, size of economic activity, housing quality etc. In order to cope with disasters effectively, one should be successful in all stages of disaster management. Effects of natural disasters can be decreased substantially by taking proper and timely measures. Especially, the information received by decision makers during the disaster, bears great importance in terms of making correct decisions and performing the measures optimally. Among natural disasters, earthquakes have the most important share in adversely affecting the settlements in Turkey. Determination of earthquake related risks is a complicated process which requires collective evaluation and analysis of micro-zoning data generated by several vocational disciplines. Analysis of such dense data clusters and being able to obtain fast and accurate results are only possible with an effective spatial decision support system such as Geographic Information Systems (GIS).The main aim of this thesis is to develop a spatial database model (information system) through data which is generated by multiple vocational disciplines in order to take measures against natural disasters, particularly earthquakes. The structure of developed database model can be used in collecting ground and building inventory. This database model will help to establish a ground and building inventory, which will serve as the basis for integrated disaster models. As a result, a working spatial data infrastructure which can also be improved and updated, will be provided to be used for better preparedness against natural disasters. Furthermore, this study aims to design of a system towards the determination and the management of disaster (earthquake) risk. In terms of determination of integrated earthquake risk of the study area, five measures - building inventory, ground inventory, resonance effect, liquefaction potential and fault ? were taken into consideration. Analytic Hierarchy Process (AHP), which is one of the multi-criteria analysis methods, is used to allocate the weights of these measures in determining the relative risk status of eight neighborhoods as pilot regions in Eskisehir province.In conclusion; this study provides an analysis and a design of a database based integrated disaster (earthquake) information system, which can offer assistance in regards to being prepared against earthquake. With this information system, it will be possible to alleviate the structural risks by determining them and to take necessary measures before the earthquake. A simultaneous usage of this system during the earthquake will help users to have access to timely and correct information and will help to generate constructional damage distribution maps by determining earthquake based risks. In addition to these, this system will provide an infrastructure which can be used to carry-out recovery-improvement efforts after the earthquake, which eventually will improve the preparedness against earthquakes.

Benzer Tezler

  1. Rockmass reaction to blasting in mines studied by local induced seismicity

    Patlatma sonucunda oluşan yerel tetiklenmiş sismisitenin kaya kütlesi davranışı üzerindeki etkisinin araştırılması

    İREM ERGUNCU GÜÇLÜ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    Jeofizik Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesi

    Jeofizik Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ABDULLAH KARAMAN

    PROF. DR. SAVKA DINEVA

  2. Kilikya bölgesinin güncel sismisitesi ve sismotektoniği

    Present day seismicity and seismotectonic of the cilicia basin

    MEHMET ERGİN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1999

    Jeoloji Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesi

    PROF.DR. HALUK GYİDOĞAN

    PROF.DR. MUSTAFA AKTAR

  3. Nemrut Volkanının Yapısal-Volkanolojik İncelenmesi ve Doğal Risk Potansiyelinin Belirlenmesi

    Volcano-Tectonic Investigation of Nemrut Volcano and Determination of its Natural Risk Potential

    İNAN ULUSOY

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2008

    Jeoloji MühendisliğiHacettepe Üniversitesi

    Jeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ERKAN AYDAR

  4. 3-D crustal structure of the Isparta angle region from local earthquake tomography

    Isparta büklümünün 3 boyutlu sismik hız yapısının yerel deprem tomografisi yöntemiyle araştırılması

    ERSİN ÇAKIR

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2011

    Jeofizik MühendisliğiBoğaziçi Üniversitesi

    Jeofizik Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. NİYAZİ TÜRKELLİ

  5. Topoğrafik düzensizliklerin zemin büyütmesine etkisi

    The effects of topographical irregularities on soil amplification

    MURAT EMRE HAŞAL

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2009

    İnşaat Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesi

    İnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. RECEP İYİSAN