Çocuklarda 'suçun hukuki anlam ve sonuçlarini algilayabilme' ile algilamalarina etki eden sosyal-kültürel faktörlerin ceza sorumluluğu bakimindan incelenmesi
Perceiving of The Legal Meaning and Consequences of Crime and Investigating The Socio-Cultural Factors which Affect Children's Perceptions in Terms of Criminal Liability
- Tez No: 308075
- Danışmanlar: PROF. DR. GÖKHAN ORAL
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Adli Tıp, Hukuk, Psikoloji, Forensic Medicine, Law, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2011
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Adli Tıp Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sosyal Bilimler Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 159
Özet
Bu tezin amacı, Türkiye'de çocukların ceza sorumluluğun başladığı ilk yaş aralığı olan 12 yaşını doldurmuş 15 yaşını doldurmamış çocuklarda suçun anlam ve sonuçlarını algılayabilme ile bunlara etki eden sosyal-kültürel faktörlerin etkisini incelemektir. Çalışma grubu, 1997 ve 1998 doğumlu 13-14 yaş arası suç işlememiş 814 çocuktan oluşmuş; çocuklar, düşük, orta ve yüksek sosyoekonomik seviyeyi (SES) temsil eden altı okuldan tabakalandırma yöntemiyle seçilmiştir. Sosyo Demografik Veri Formu ile Suçun Anlam ve Sonuçlarını Algılayabilme Anketi çalışmacı tarafından oluşturulmuş; anketteki sorular Türk Ceza Kanunu'da yer alan suçlardan seçilerek hazırlanmıştır. Suçun hukuki anlamını algılayabilme, çocukların sorulardaki suç durumuna verdikleri cevaplarla; suçun hukuki sonuçlarını algılayabilme ise, çocukların bu suçlara verdikleri ceza ağırlıkları cevaplarıyla değerlendirilmiştir.Tez sonucunda, 13-14 yaş çocuklarının suçun anlamını kısmen, suçun sonuçlarını ise hiç algılayamadıkları kanaatine varılmıştır. Hukuki muhakemelerinin, gerçek bir hukuki bilgi veya muhakemeden değil, gelişimsel özelliklerinden kaynaklanan bilişsel, duygusal ve ahlaki durumları ile kendi bulundukları kültürün ahlaki değerlerini ya da adalet sistemini öznel algılayışlarıyla şekillendiği görülmüştür. Düşük SES'e mensup olmak, suç çevresinde büyümek, azınlık alt kültürüne mensup olmak gibi sosyal-kültürel faktörler, suçun anlam ve sonuçlarını algılayabilmelerine önemli derecede etki etmiştir. Düşük SES'e mensup çocuklar, sorulardaki suçları daha fazla bilmiş, gerçek ceza ağırlıklarından çok daha ağır cezalar vermişlerdir. Alt SES'e mensup ve suç çevresinde büyüyen bu çocuklar, daha fazla suça şahit olmalarından ve etiketlenmeye maruz kalmakta olduklarından, katı ve cezalandırıcı olarak algıladıkları adalet sistemindeki boşlukları kendileri doldurmuşlardır.Sonuç olarak, 13 ve 14 yaşın suçun anlam ve sonuçlarını algılayabilme için oldukça küçük bir yaş olduğu; sosyal kültürel faktörler nedeniyle bir davranışın suç olduğu bilgisinin ya da o suça çok ağır cezalar vermenin ise, gerçek anlamda bir ceza sorumluluğuna işaret etmeyeceği kanaatine varılmıştır. Ceza sorumluluğunun değerlendirilmesinde, çocukların neyi bildiklerine değil, neyi bilmediklerine odaklanmaya ve ceza sorumluluğunu ölçmek için, çocuklar için özel olarak geliştirilmiş hukuki muhakeme ölçeklerine ihtiyaç vardır.
Özet (Çeviri)
The goal of this dissertation is to examine perceptions of the legal meaning and consequences of crime and the socio-cultural factors affecting these perceptions among children 13 and 14 years old, the age of criminal responsibility in Turkey. The study sample consisted of 814 subjects born in 1997 and 1998 and selected by stratified sampling from six schools representing low, middle and high socio-economic status (SES) populations. The Socio-Demographic Data Form and the Survey of Perceptions of Legal Meaning and Consequences of Crime have been devised by the researcher. The questions in the survey were selected from crimes listed in the Turkish Penal Code. Understanding of legal meaning of crime was evaluated by the responses subjects gave to the description of a crime. Understanding of the legal consequences of a crime was evaluated by the weight subjects gave to a crime.The results indicate that subjects only partially understand the legal meaning of crime and cannot at all understand the consequences of a crime. Their legal reasoning has been shaped not by real legal knowledge or reasoning but by the cognitive, sentimental and moral conditions affecting their developmental characteristics, and their personal perceptions of moral values and the justice system of their culture. Socio-cultural factors such as belonging to a lower SES, growing up in a criminal environment, or belonging to a subculture of religious and political minorities has a significant effect on their perceptions of the legal meaning and consequences of a crime. Subjects from a lower SES knew the crimes in question more than subjects from a higher SES, and they assigned higher weights for crimes than does the Turkish Penal Code. Subjects belonging to a lower SES and who grew up in a criminal environment, having witnessed more crimes and been more exposed to stigmatization, fill the gaps in their understanding of a justice system they perceive as strict and punitive.The study documents that children aged 13 and 14 are unable to understand the legal meaning and perceive the consequences of a crime, since knowledge that a certain behavior is a crime or assigning heavy weights to a crime are not indicative of criminal responsibility. In evaluating criminal responsibility, more research is needed on (1)what the children do not know rather than what they do know and (2) the development of legal reasoning measures specifically for children below the age of criminal responsibility in Turkey in order to measure criminal responsibility for this population.
Benzer Tezler
- Akıl hastalığı olmayan, suça sürüklenmiş ve sürüklenmemiş oniki – ondört yaş grubu çocukların 'suçun hukuki anlam ve sonuçlarını algılayabilme ve davranışlarını yönlendirme yeteneklerinin gelişip gelişmediği' yönünden karşılaştırılması: olgu – kontrol çalışması
The comparison of 'ability to perceive of the legal meaning and consequences of the crime and the ability of routing behaviors has developed or not' between the groups of dragged and not dragged into crime at 12-14 age children who have not got any mental disorder; a case - control study
ABDULKADİR YILDIZ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2015
Adli TıpSüleyman Demirel ÜniversitesiAdli Tıp Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. AHMET KÜPELİ
- Çocukların cinsel istismarı suçu
The crime of sexual abuse of children
EBRU ALTAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2009
HukukDokuz Eylül ÜniversitesiKamu Hukuku Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. VELİ ÖZER ÖZBEK
- 2005-2009 yıllarında Kocaeli Adliyesi'nde görülen cinsel istismar konulu davalarda sanık ve mağdur çocukların sosyo demografik özellikleri ve suçun niteliği
Accused and victim children's socio demographic characteristics and the characteristic of crime at the sexual abuse themed cases that seen at the Kocaeli Court Among the 2005-2009 years
MELEK İNAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
PsikiyatriKocaeli ÜniversitesiPsikiyatri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AYŞEN UFUK SEZGİN
- Çocuklara özgü ceza muhakemesine hâkim ilkeler kapsamında suça sürüklenen çocuklar hakkında soruşturma evresi
Investigation process about juvenile delinquents under the principles governing criminal procedure peculiar to children
FATIMATÜZZEHRA TULA KOTAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
HukukGalatasaray ÜniversitesiKamu Hukuku Ana Bilim Dalı
PROF. DR. PINAR MEMİŞ KARTAL
- Suç geçmişi olan ve olmayan çocuklarda duygu düzenleme, duygusal tepkisellik ve duygusal-psikolojik iyi oluş düzeylerinin karşılaştırmalı olarak incelenmesi
Comparative examination of the emotion regulationemotional reactivity and emotional and psychological well-being levels in children with and without criminal history
AYŞE DUYGU AY TAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
PsikolojiAtatürk ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İSMAİL SEÇER