Keşiş Çayı havzası (Andırın-Kahramanmaraş) ve yakın çevresinin fiziki coğrafyası
The physical geography of Keşiş river basin (Andırın?Kahramanmaraş) and its close vicinity
- Tez No: 313907
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. RIFKI SINDIR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Coğrafya, Geography
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2011
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yüzüncü Yıl Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Coğrafya Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Fiziki Coğrafya Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 152
Özet
Araştırma alanını oluşturan Keşiş Çayı Havzası ve Yakın Çevresi, Akdeniz Bölgesi içinde Adana'nın kuzeydoğusu, Kahramanmaraş'ın batısında yer almaktadır. Çalışma alanının sınırları belirlenirken, Keşiş Çayı'nı oluşturan; Tahta Suyu, Karasu, Başdoğan Deresi ve Andırın Suyu'nun su bölümü çizgileri esas alınmıştır. Bunun yanında bu sınırın dışında batıda kuzey-güneybatı yönde akış gösteren Savrun Çayı'nın bir bölümü, kuzeydoğuda Köprüağzı Deresi ve güneydoğuda Aslantaş Baraj Gölü'ne dökülen Ceyhan Nehri'nin bir bölümü de inceleme alanına dahil edilmiştir. Çalışma alanı, yaklaşık 1704 km²'lik bir alan kaplamaktadır.İnceleme alanı kuzeyden Gezit Dağı (2230 m), Akçadağ (2285 m), Ziyaret Tepe (1844 m), Kıpık Dağı (1820 m) ile güneye doğru Ağılcadağ (1846 m), Tırıl Dağı (1894 m) ve güneydoğuda Balk Dağı (1569 m), Kefennik Tepeleri (1791 m) dağlık alanları yer almaktadır. Alp orojenik kuşağının devamı olan ülkemiz Toros orojenik kuşağının orta bölümünde yer almaktadır. Yöre, genellikle dağlık alanlardan meydana gelmiştir. Sahanın jeolojik ve tektonik yapısı karışık olmakla birlikte Paleozoikten Kuaterner'e kadar olan süreçte değişik kayaçlar yer almaktadır. Bu kayaçlar; çökel kaya, çamur taşı, kumtaşı, kireçtaşı, şist, kalkşist, ofiyolit ve serpantin gibi kayaçlardır. Kuzeyde yer alan dağlık alanların üst seviyelerini Üst Triyas-Kretase yaşlı kireçtaşları yer alırken, altta kumtaşı, çamur taşı ya da çakıl taşışeklinde stratigrafi sunmaktadır. Sahanın üst kesimlerinin genellikle kireçtaşlarından oluşması, bölgenin karstlaşma neticesinde polye, uvala ve çok sayıda dolin ve lapyalardan oluşan morfolojik görünüm kazanmasını sağlamıştır. Jeolojik devirler boyunca bölgede meydana gelen sıkışma rejimi sonucunda; dağlık alanlar kıvrılarak yükselmiş, kayaçlar metamorfizma sebebiyle şist, kalkşist ve mermere dönüşmüş diğer taraftan faylanmalar ve buna bağlı çok sayıda depresyonlar gelişme göstermiştir. Miyosen ve sonrası süreçte sahanın kuzeyi yükselmiş bu dönmeden itibaren akarsular ve diğer dış kuvvetlerce saha aşınmaya başlamıştır. Epirojenik olarak alçalma-yükselme hareketi neticesinde akarsular yatağını derine kazarak bölgeyi parçalayarak reliefin sarp ve engebeli bir hale gelmesine neden olmuştur.Keşiş Çayı Havzası ve çevresinde, güneyde Akdeniz iklim özellikleri görülürken, kuzeyde `Yarınemli-Nemli Akdeniz Dağ İklimi' görülmektedir. Yörenin iki farklı iklim özellikleri taşımasında sahanın güneyden kuzeye doğru yükseltisinin artmasının yanında dağların uzanışlarının kuzey-güney ve kuzeydoğu güneybatı istikamette uzanmalarıdır. İnceleme alanı sahanın mevcut iklim özelliklerinin sonucu olarak zengin bitki örtüsüne sahiptir. Dolayısıyla orman alanları havzada geniş ölçüde yer almaktadır. Toprak pedojenez süreçlerinin iyi gelişme gösterdiği alanda çeşitli topraklar yer almakla birlikte kahverengi orman toprakları yaygın olarak bulunmaktadır. Bunun yanında birikinti yelpazesi ile polye, uvala ve dolin tabanlarında alüvyal ve kolüvyal topraklar yer almaktadır.Keşiş Çayı Havzası, yüzey suları açısından zengin olmakla birlikte sahanın genelde engebeli ve dağlık alanlardan oluşması, bu sulardan yararlanmayı engellemektedir. Zengin bitki örtüsüne sahip olan havzada geniş ve iğne yapraklı ormanların yanı sıra çok çeşitli bitkiler de yer almaktadır.Keşiş Çayı Havzası, Hititlerden günümüze kadar olan süreçte daimi ve geçici yerleşmelere sahne olmuştur. Andırın İlçesi ve havzada yer alan diğer köylerin 2010 yılı genel nüfus sayımlarına göre 47.757 kişiden oluşmaktadır. Bu nüfusun 12.674'ü ilçe ve kasabalarda yaşarken, 35.083'ü de köylerde yaşamaktadır.Araştırma alanında dağların geniş bir yer kaplaması, ayrıca akarsular tarafından dik ve derin bir şekilde yarılmış olması; tarım alanlarını daraltmış, yerleşmeyi dağınık hale getirerek devletin yatırım ve hizmetlerini zorlaştırmış, yerleşmeyi dağınık hale getirerek devletin yatırım ve hizmetlerini zorlaştırmış, mevcut su kaynaklarından yararlanmayı engellemiş ve en önemlisi ulaşımı temel bir soruna dönüştürmüştür. Bölgenin avantajları incelendiğinde; tarihi eserleri, zengin bitki örtüsü, yazları serin havası, kısmen yaylacılık faaliyetleri araştırma alanını çekici kılmaktadır.ANAHTAR KELİMELER: Fiziki Coğrafya, Keşiş Çayı, Andırın, Akçadağ, Havza
Özet (Çeviri)
The Kesis River Basin and its close vicinity which makes the subject of this study takes place in the northeast of Adana in the Mediterranean Region. While the borders of the study area was determined, the water section lines of Tahta Water, Basdogan Brook and Andırın Water, which constitute the Kesis River. In addition, Part of the Savrun River which has displayed a flowing style in the direction to north-southwest in the west out of this boundary and the Kopruagzı Brook in the northeast and part of the Ceyhan River which flows into Aslantas Dam Lake in the southeast are included in the study area. The study area covers approximately an area of 1704 km².In the study area, the mountainous areas of Gezit Mountain (2230 m), Akcadag (2285 m), Ziyaret Hill (1844 m), Kıpık Mountain (1820 m) in the north and Agılcadag (1846 m), Tırıl Mountain (1894 m) towards south and Balık Mountain (1569 m), Kefennik Hills in the southeast take place. Our country which is the continuation of Alp Orogenic Zone takes place in the central part of Taurus Orogenic Zone. The region is generally made of mountainous areas. Although the geologic and tectonic structure of the area is complex, there are various rocks from the period of Palaeozoic to Quaternary. These rocks are rocks such as sedimentary rocks, mud stone, sand stone, limestone, schist, calckschsit, ophiolite and serpentine rocks. While upper part of the mountainous areas taking place in the north is of old limestone of Upper Triassic Kraste, underneath of it presents a stratigraphy as sand-stone, mud stone or pebbles. The fact that the upper part of the area is generally of limestone provided the region with a morphologic appearance of polye, uvala and many dolines and lapyas as a result of karsting. As the result of pressure regime occurring in the area during the geological periods, the mountainous areas rose by bending, the rocks converted into schist and marble because of metamorphism, moreover faulting and a lot of depressions related to these displayed a development. Miocene and period after, the north of the field rose, the area started to be eroded by rivers and external forces from that period on. As a result of Epirogenic rising and falling movement, the rivers excavated their bank deep, cut the region into pieces and caused the relief to become steep and rough.In the Kesis River and its vicinity, while in the south Mediterranean climate features can be observed, in the north, `Semi-Humid Mediterranean Mountainous Climate? are seen. The reason why the region displays two different climatic features is that the altitude of the area rises towards north and also that the directions of the mountains are in north-south and northeast and southwest. The study area has rich vegetation as the result of present climatic features. Therefore, forest areas take place in the basin in great deal. In the area where the soil pedogenez processes have displayed good development, though various types of soil are present, brown forest soils take place plentifully. In addition to this, on the bases of polye, uvala and doline together with sedimentary spectrum, alluvial and colluvial soils take place.Though the Kesis River Basin is rich in surface waters, the fact that the area is generally rough and mountainous prevents to make use of these waters. In the basin where there is rich vegetation, apart from broad and coniferous leaved forests, various types of plants take place.The Kasis River Basin has become the scene of permanent and temporary settlements in the period from the time of Hittites till today. According to 2010 census the population of Andirin and the villages taking place in the basin is of 47 757 people. While the population of 12 674 lives in the county and town centres, 35 083 lives in the villages.That the mountains in the study area covers a lot of place and also that it is steeply and deeply splitted by rivers narrowed the agriculture fields, made the investment and services of the state difficult since the settlement places are scattered in the vicinity, and prevented to utilize the present water sources, and the most important of all changed the transportation into the basic problem. When the advantages of the region is examined, the historical remains, rich vegetation, cool weather in summers, partly making use of highlands make the study area an attractive one.KEY WORDS: Physical Geography, The Kesis River, Andırın, Akçadag, Basin
Benzer Tezler
- Demirpınar Çayı Havzası'nın (Üzümlü-Erzincan) fiziki coğrafyası
Physical geography of Demirpınar (Üzümlü-Erzincan) stream basin
PINAR TAŞKIRAN
- Van Gölü kapalı havzası chironomidae faunası
Chironomidae fauna of Lake Van close basin
BURCU BARIŞIK KARABULUT
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
BiyolojiEskişehir Osmangazi ÜniversitesiBiyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NAİME ARSLAN
DOÇ. DR. DENİZ ANIL ODABAŞI
- Eflani Çayı Havzası'nın (Karabük, Safranbolu) hidrolojik özelliklerinin saptanarak taşkın ve kuraklık analiz sonuçlarının değerlendirilmesi
Evaluation of the flooding and drought analysis results by determining the hydrological characteristics of the Eflani River Basin (Karabük, Safranbolu)
NUREDDEN ABDULFTAH RAJAB ALFADLI
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
İnşaat MühendisliğiKarabük Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TÜLAY EKEMEN KESKİN
- Arsuz Çayı Havzası'nın(Hatay) uygulamalı jeomorfoloji etüdü
Applied geomorphology study of Arsuz River Basin (Hatay)
SEMİR DEMİRBİLEK