Bursa Yeşil Camii çini tezyinâtı
Tile Decoration of Bursa Green Mosque
- Tez No: 317289
- Danışmanlar: DOÇ. DR. AZİZ DOĞANAY
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: El Sanatları, Sanat Tarihi, Crafts, Art History
- Anahtar Kelimeler: Yeşil Cami, Bursa, Çini, Tezyinât, Green Mosque, Bursa, Tile, Decoration
- Yıl: 2012
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İlahiyat Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İslam Tarihi ve Sanatları Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 287
Özet
Bursa Yeşil Camii yapıldığı dönem içerisinde, insan elinden çıkabilecek tüm becerilerin değişik malzemeler üzerine yansıtıldığı bir eser olmuştur. Cami, asıl şöhretini tezyinâtından, özellikle de inanılmaz kalite ve zenginlikteki çini kaplamalarından almıştır. Günümüze kalan çini bezemesiyle Yeşil Cami, Osmanlı mimarisinin Edirne Çağı ve Klasik Devir öncesi meydana getirdiği en zengin süsleme programıdır. Yapının tasarımına eş nitelikte önem arz eden çini bezemesiyle cami, Bursa üslûbunun en görkemli şaheseri sayılmıştır. Tezin ana konusunu çini bezemelerde kullanılan teknik, motifler ve motiflerin meydana getirdiği kompozisyonların ayrıntılı çözümlenmesi oluşturmuştur. Selçuklu devrinde sıkça kullanılan mozaik çini tekniğinin devam ettirilmesinin yanı sıra, renkli sırlı çini tekniğinde üretilen çinilere ilk olarak bu külliyede rastlanıldığı ortaya konulmuştur. Ayrıca camide yer alan çini kompozisyonlarda rûmî üslûbunun hatayî üslûbu ile birlikte kullanılması ve bunun zamanla Erken Devir Tezyinâtı'na özgü bir nitelik olarak yer edinmesi dikkati çeken diğer bir husus olmuştur. Çalışmamızın en önemli bölümünü, tarafımızdan çekilen fotoğraflar ve bu fotoğraflar üzerinden hareketle CorelDRAW X5 programı ile çizilen kompozisyonlar ve kompozisyon çözümlemeleri oluşturmaktadır. Çalışmamızda ortaya konulan tüm bulgular neticesinde, Yeşil Cami'deki çini bezeme, teknik ve kompozisyonların Türk çini sanatında görülen düzenli ve sürekli gelişimin en önemli göstergesi olduğunu söyleyebiliriz.
Özet (Çeviri)
Bursa Green Mosque is a work of art which reflects on various materials all the skills that human beings were capable of at the time that it was built. The mosque has gained its actual reputation from its decoration and especially from the tiles of incredible quality and richness. With its tile decoration reaching the present day, Green Mosque has the richest ornament program that the Ottoman architecture produced before the Edirne Period and Classical Period. It has been considered the most spectacular masterpiece due to its tile decoration which is as important as the building?s design. The main subject consists of the detailed analysis of the techniques, patterns and the pattern compositions that are used in tile ornaments. In addition to the continuation of the mosaic tile technique that was frequently used in Seljukian period, it is stated that tiles which are produced using colored glazed tiles are first seen in this mosque complex. It is also another remarkable point that rumi style and hatayi style are used together in the mosque?s tile decorations and that in time it became a feature exclusive to Early Period Decoration. The most important part of our study is composed of the photographs taken in person and the compositions and composition analyses drawn using CorelDRAW X5 based on these photographs. In consequence of all the findings presented in our study, it can be stated that the tile ornaments, techniques and compositions of Green Mosque are the most important indicators of the regular and constant development in Turkish tile art.
Benzer Tezler
- Bursa Yeşil Camii taş tezyinatı
Bursa Green Mosque stonemasonry
SIDDI ZÜBEYDE ATAN BÜLBÜL
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
El SanatlarıFatih Sultan Mehmet Vakıf ÜniversitesiGeleneksel Türk Sanatları Ana Sanat Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MUSTAFA N. ÇELEBİ
- İznik çinisinde şemse uygulamaları
Rosette applications in İznik tiles
RAZİYE DİRİM
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
El SanatlarıSakarya ÜniversitesiGeleneksel Türk El Sanatları Bölümü
YRD. DOÇ. DR. A. SACİT AÇIKGÖZOĞLU
- Erken Osmanlı (1300-1453) yapılarında çini süsleme
Tile ornament in Early Ottoman (1300-1453) buildings
SAVAŞ YILDIRIM
- Bursa Yeşil Cami süsleme programı: Taş, ahşap, alçı ve kalemişi üzerine bir inceleme
The decoration programme of the Bursa Green Mosque: A review on stone, wood, plaster and painted embroidery
MURAT ALKAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
Sanat TarihiMarmara ÜniversitesiTürk Sanatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AZİZ DOĞANAY
- Bursa ili çini sanatı ve çini sanatı tekniklerinin incelenmesi
Art art and tile tile in Bursa analysis techniques
SULTAN KOYUN
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
El SanatlarıGazi ÜniversitesiEl Sanatları Eğitimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ZEYNEP GÖKÇESU