Geri Dön

Türk Anayasa yargısında iptal davası

Başlık çevirisi mevcut değil.

  1. Tez No: 32287
  2. Yazar: YÜKSEL URALÇİN
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. ATTİLA ÖZER
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Hukuk, Law
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 1993
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Gazi Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Kamu Hukuku Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 260

Özet

: ÖZET : Hukuk kuralları arasında bir hiyerarşi düzeni vardır. En üst hukuk normunu Anayasa oluşturmaktadır. Diğer hukuk kurallarının Anayasaya aykırı olamayacakları bükülmez Anayasalarda yer aldığı halde, bu kuralın bir yaptırımı olmadığından, kiş haklarına ihlâl eden kanunlar yapılabil miştir. Kanunların Anayasaya uygunluğunun denetimi ve yaptırıma bağlan ması sorunu özellikle ikinci Dünya Savaşından sonra Anayasa yargısının kurulması ile çözümlenmiştir. Kanunların Anayasa'. ya uygunluğunu sağlama da yetersiz kalan siyasal denetimin yerini yargısal denetim almaya baş lamıştır. Anyasa yargısı doğrudan doğruya Anayasa 'ya uyulmasını sağlamak amacını taşıyan her türlü yargı işlemidir. Türkiye'ye kanunların Anyasa« ya uygunluk denetimi 1961 Anyasası ile girmiştir. Anayasa Mahkemesine baş vurulması açısından Anayasa soyut norm denetimi (iptal davası yolu) ve sc mut norm denetimi (İtirazı yolu)'ni öngörmüştür. îptal davası yolu Cumhur başkanı, İktidar Partisinin ve An a muhalefet Partisi grupları veya Büyükmil let Meclisi üye tam sayısının en az beşte biri tarafından başlatilabilir. îptal davası yolu belli kişilerin menfaatlerinin doğrudan doğ ruya korunmasına yönelik bir dava çeşidi değildir. Bu nedenle iptal dava sı açabileceklerin bu derece sınırlı tutulması iptal davasının amaçları ile bağdaşmadığı gibi sınırlamanın yerinde olduğu da söylenemez. îptal davasının konusu kanuni ar, kanun hükmünde kararnameler ve Türkiye Büyük Millet Meclisi iç tüzükleridir. Yasam Meclisi kararlarından ise sadece Milletvekillerinin yasama dokunulmazlığının kaldırılması ve ü- yeliklerinin düşürülmesine ilişkin meclis kararlarıdır. Anayasa değişikli' leri ise sadece şekil bakımından incelenir. Anayasa Mahkemesinin îptal Kararları geriye yürümez. Geriye yü- rümezlik ilkes} hukuk güvenliğini sağlamak. amacı ile konulmuştur. Hukuk güvenliği ilkesi esas olmakla birlikte bazen öyle durumlar ortaya çıkabi- lirki, ortaya çıkan sonuç açık bir şekilde eşitlik, adalet, hakkaniyet ve nasafet ilkelerini zedeleyebilir. Bu durumlarda iptal kararı geriye yürü- melidir. Çünkü ortada hukuk güvenliği ilkesine dayanılarak savunulamayaca' açık bir eşitsizlik ve adaletsizlik ©luş-abilir. 1982 Anayasası ile getirilen kısıtlayıcı hükümlerin uygulamaya yansıyabilecek olumsuz yönlerinin ve uygulamadaki etkilerinin önemli ölçü de Anayasa Mahkemesinin kendi yorumuna ve tutumuna bağlı olduğu söylenebi lir. Ancak Anayasa Hükmünün yoruma imkan vermeyecek derecede açık olduğu durumlarâs,byükge:îî mahkemenin geniş bir haraket serbestçisi olduğu söyle nemez. Ne var 'ki bu Anayasa 'nm yorumu ve uygulamasında Yüksek Mahkemenin rolünün ihmal edilebilir olduğu anlamına da gelmez. önüne gelen olaylarda, Aaayasa'yı demokratik hukuk devleti il kelerine uygun biçimde yorumlaması, Anayasa'ya uygunluk denetimi yaparken hukuk alanında kalması, hukuksal olmayanher türlü kaygılara C3.yalı gerek çelerden kaçınması bu gün §ndişeluere yol açan hükümlerin sakıncalarını azaltmaya katkıda bulunursa da ideal olanın Anaya sa'nm olumsuz görülen yönlerinin Anayasa değişikliği yolu ile giderilmesidir.

Özet (Çeviri)

Özet çevirisi mevcut değil.

Benzer Tezler

  1. Türk Anayasa yargısında iptal davası

    Başlık çevirisi yok

    MEHMET ALİ ÖZKAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1996

    HukukSelçuk Üniversitesi

    Y.DOÇ.DR. HASAN TUNÇ

  2. Türk anayasa yargısında iptal davası açma yetkisi ve organ davası

    The right to file an annulment action and 'Organ Davası' in Turkish constitutionality review

    HASAN DİNÇ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    HukukÇankaya Üniversitesi

    Kamu Hukuku Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ CEM DURAN UZUN

  3. Türk anayasa yargısında somut norm denetimi: konusu, şartları ve işleyişi

    Concrete review of norm in Turkish constitution jurisdiction: its subject, conditions and functioning

    CİHAT ÖGÜTCÜ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    HukukDokuz Eylül Üniversitesi

    Kamu Hukuku Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ SERDAR NARİN

  4. Türk Anayasa yargısında somut norm denetimi

    Concrete review of norm in Turkish Constitution jurisdiction

    ABDULLAH ÖMEROĞLU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2014

    Hukukİstanbul Bilgi Üniversitesi

    Hukuk Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. LAMİ BERTAN TOKUZLU

  5. Türk ve İtalyan Ceza Hukukunda güvenlik tedbiri kuramı ve kişi hürriyetini sınırlandıran güvenlik tedbirleri

    The theory of security measure and personal security measures limiting personal freedom in Turkish and Italian Criminal Law

    BATUHAN AKTAŞ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    HukukGalatasaray Üniversitesi

    Kamu Hukuku Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. VESİLE SONAY EVİK