Geri Dön

Samsun'da ekilen bezelye genotiplerinin bazı fizikokimyasal özelliklerinin belirlenmesi ve ıslah materyali olarak uygunluğunun değerlendirilmesi

Determination of some physicochemical components of pea genotypessown in Samsun and evaluation of their suitability for breeding

PDF İndir

  1. Tez No: 324532
  2. Yazar: REYHAN KARAYEL
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. HATİCE BOZOĞLU
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Ziraat, Agriculture
  6. Anahtar Kelimeler: Bezelye, Yerel Gen Kaynakları, Triptofan, Fizikokimyasal Özellikler, Bezelye, Yerel Gen Kaynakları, Triptofan, Fizikokimyasal Özellikler
  7. Yıl: 2012
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Ondokuz Mayıs Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 137

Özet

Bu çalışmanın amacı, yerel bezelye gen kaynaklarından yüksek kaliteli çeşit/çeşitler geliştirebilecek kaynağın olup olmadığını tespit etmektir. Materyaller, daha önce bölgemizden topladığımız ve ulusal bitki gen bankasından elde ettiğimiz, morfolojik tanımlanması yapılmış yerel bezelye gen kaynaklarıdır. Çalışmada iki farklı zamanda ekilen 4 kontrol çeşit ve 44 bezelye hattının kuru tanelerinde, hidratasyon özellikleri, şişme kapasitesi, şişme indeksi, pişme süresi, tohum kabuğu, ham protein, nişasta, amiloz oranı, triptofan miktarı ve mineral elementlerden P, K, Ca, Zn, Fe, Cu, Mg içerikleri gibi tanenin kalitesine etki edecek 27 fizikokimyasal özellik incelenmiştir. Su alma indeksi, şişme indeksi ve tane eni dışında, incelenen tüm özellikler üzerinde ekim zamanının istatistiki olarak farklılık yarattığı tespit edilmiştir. Nişasta oranı, amiloz oranı, 100 tane ağırlığı, tane boyu, şişme kapasitesi, birim hacim ağırlığı, su alma kapasitesi, pişme süresi, şişmeyen tane sayısı, tanenin parçalanma oranı, pişmede kuru madde kaybı, kül oranı, P, K, Fe, Ca içeriklerinin kış ekiminde; ham protein oranı, triptofan miktarı, kabuk oranı, hidratasyon katsayısı, tane kalınlığı, Zn, Cu, Mg içeriğinin ise erken ilkbahar ekiminde yüksek olduğu tespit edilmiştir. Bu durum özellikle gıda olarak kuru tane kullanılacağı zaman kışlık ekimin, konservecilik ve dondurulmuş taze tane gibi işleme söz konusu olduğunda erken ilkbahar ekiminin tercih edilmesi gerektiğini göstermektedir.Kullanılan genotiplerin 22 tanesi açık renkli, geri kalanı koyu renklidir. Koyu renkliler yemek suyunu karartması nedeniyle yemeklik olarak değil ancak kül, mineral, nişasta zenginlikleri düşünüldüğünde yemlik olarak değerlendirilebilir. Bz41, Bz42, Bz43 ve Bz44 hatları birçok özelliklerinin iyi olması nedeniyle yemeklik çeşit olmaya aday hatlar olarak tespit edilmiştir.Bu çalışmanın en önemli kısmı, triptofan esansiyel aminoasit miktarını belirlemektir. Genotiplerin tryptophan esansiyel aminoasit miktarı kuru tohumda 2167.08-2917.27 mg/kg arasında değişmiştir. En yüksek değeri açık yeşil tohum renkli ve kırışık taneli Bz42 hattı vermiştir. Bu hat kuru tane amaçlı çeşit geliştirme çalışması için en önemli aday hat olarak tespit edilmiştir.

Özet (Çeviri)

Bu çalışmanın amacı, yerel bezelye gen kaynaklarından yüksek kaliteli çeşit/çeşitler geliştirebilecek kaynağın olup olmadığını tespit etmektir. Materyaller, daha önce bölgemizden topladığımız ve ulusal bitki gen bankasından elde ettiğimiz, morfolojik tanımlanması yapılmış yerel bezelye gen kaynaklarıdır. Çalışmada iki farklı zamanda ekilen 4 kontrol çeşit ve 44 bezelye hattının kuru tanelerinde, hidratasyon özellikleri, şişme kapasitesi, şişme indeksi, pişme süresi, tohum kabuğu, ham protein, nişasta, amiloz oranı, triptofan miktarı ve mineral elementlerden P, K, Ca, Zn, Fe, Cu, Mg içerikleri gibi tanenin kalitesine etki edecek 27 fizikokimyasal özellik incelenmiştir. Su alma indeksi, şişme indeksi ve tane eni dışında, incelenen tüm özellikler üzerinde ekim zamanının istatistiki olarak farklılık yarattığı tespit edilmiştir. Nişasta oranı, amiloz oranı, 100 tane ağırlığı, tane boyu, şişme kapasitesi, birim hacim ağırlığı, su alma kapasitesi, pişme süresi, şişmeyen tane sayısı, tanenin parçalanma oranı, pişmede kuru madde kaybı, kül oranı, P, K, Fe, Ca içeriklerinin kış ekiminde; ham protein oranı, triptofan miktarı, kabuk oranı, hidratasyon katsayısı, tane kalınlığı, Zn, Cu, Mg içeriğinin ise erken ilkbahar ekiminde yüksek olduğu tespit edilmiştir. Bu durum özellikle gıda olarak kuru tane kullanılacağı zaman kışlık ekimin, konservecilik ve dondurulmuş taze tane gibi işleme söz konusu olduğunda erken ilkbahar ekiminin tercih edilmesi gerektiğini göstermektedir.Kullanılan genotiplerin 22 tanesi açık renkli, geri kalanı koyu renklidir. Koyu renkliler yemek suyunu karartması nedeniyle yemeklik olarak değil ancak kül, mineral, nişasta zenginlikleri düşünüldüğünde yemlik olarak değerlendirilebilir. Bz41, Bz42, Bz43 ve Bz44 hatları birçok özelliklerinin iyi olması nedeniyle yemeklik çeşit olmaya aday hatlar olarak tespit edilmiştir.Bu çalışmanın en önemli kısmı, triptofan esansiyel aminoasit miktarını belirlemektir. Genotiplerin tryptophan esansiyel aminoasit miktarı kuru tohumda 2167.08-2917.27 mg/kg arasında değişmiştir. En yüksek değeri açık yeşil tohum renkli ve kırışık taneli Bz42 hattı vermiştir. Bu hat kuru tane amaçlı çeşit geliştirme çalışması için en önemli aday hat olarak tespit edilmiştir.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    515773

    Yerel bakla (Vicia faba L.) genotiplerinin taze ve kuru tane amaçlı kullanıma uygunluğunun belirlenmesi

    Determination of using suitable genotypes of faba bean (Vicia faba L.) for the purpose of fresh and dry grains

    KEVSER YILDIZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    ZiraatOndokuz Mayıs Üniversitesi

    Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HATİCE BOZOĞLU

  2. Tez No

    35361

    Samsun ekolojik şartlarındayazlık olarak ekilen bezelye çeşitlerinin tane verimi ile bazı önemli özellikleri ve bunlar arasındaki ilişkiler üzerine bir araştırma

    Başlık çevirisi yok

    FATİH SEYİS

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1995

    ZiraatOndokuz Mayıs Üniversitesi

    Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ALİ GÜLÜMSER

  3. Tez No

    233097

    Bazı arkadaş bitkilerin çayır üçgülü (Trifolium pratense L.)'nün fide gelişimi, ot verimi, yabancı ot rekabeti ve diğer bazı özelliklerine etkileri

    The effects of companion crops on seedling growth, hay yield, weed competition and other properties of red clover (Trifolium pratense L.)

    ÖZLEM ÖNAL AŞCI

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2009

    ZiraatOndokuz Mayıs Üniversitesi

    Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ZEKİ ACAR

  4. Tez No

    56428

    Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu olan çocuklarda metilfenidat tedavisinin görsel ihmal sorunları üzerine olan etkisinin araştırılması

    Effects of methylphenidate treatment on visual-spatial neglect in children with attention deficit hyperactivity disorder

    İBRAHİM DURUKAN

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2006

    PsikiyatriGATA

    Çocuk Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı

    DOÇ. TÜMER TÜRKBAY

  5. Tez No

    392098

    Bazı yemeklik tane baklagillerin gelişme dönemlerine göre farklı bitki kısımlarında ham protein içeriklerinin belirlenmesi

    Determine crude protein contents in different organs of some pulses duri̇ng various growth stages

    HATİCE SARI

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    ZiraatOndokuz Mayıs Üniversitesi

    Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ALİ GÜLÜMSER

Geri Dön