Geri Dön

Kışlık ekmeklik buğdayda verim ve kalite özellikleri yönünden genetik ilerlemenin belirlenmesi

The determination of genetik improvement for yield and quality traits at winter bread wheat

  1. Tez No: 327014
  2. Yazar: NURBERDI GUMMADOV
  3. Danışmanlar: PROF. DR. ALİ TOPAL
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Ziraat, Agriculture
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2012
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Selçuk Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 205

Özet

Bu çalışma 2007-08 ve 2008-09 yetişme sezonlarında, Konya ve Eskişehir lokasyonlarında, 15'i kuru ve 15'i sulu koşullar için geliştirilen toplam 30 adet tescilli kışlık ekmeklik buğday çeşidi ile tesadüf blokları deneme deseninde 3 tekerrürlü olarak yürütülmüştür. Araştırmanın temel amacı; 1931'den günümüze geliştirilen çeşitlerinin tane verimi ve kalitelerindeki genetik ilerlemeyi rakamsal olarak ortaya koymak, verim ve kalite unsurları ile ele alınan özellikler arasındaki ilişkileri incelemek olmuştur.Araştırma sonucunda tane verimi yönüyle kuru koşullarda Sönmez-2001, Seval ve Harmankaya-99 çeşitleri, sulu koşullarda ise Ahmetağa, Alpu-2001, Harmankaya-99, Ekiz, Yıldız-98 ve Çetinel-2000 çeşitleri ilk grupta yer almışlardır. Hem sulu hem de kuru koşullarda tane verimi ve kalite özellikleri göz önünde alındığında Harmankaya-99 çeşidi ön plana çıkmıştır.Tane verimindeki genetik ilerleme sulu koşullarda yıllık 4.09 kg/da olurken, kuru koşullarda 0.90 kg/da olarak tespit edilmiştir. Kalite parametrelerinden yaş gluten oranı bakımından her iki denemede de yıllar itibariyle genetik ilerleme negatif yönde istatistiki olarak anlamlı (suluda R2=0.3397*, kuruda R2=0.5477**) bulunmuştur. Nitekim bu azalma sulanan koşullarda geçen her bir yıl için %0.15 olurken, kuru koşullarda ise bu değer %0.08 olarak tespit edilmiştir.Elde edilen fizyolojik parametreler arasındaki korelasyonlar incelendiğinde, elde edilen ?a (bitkinin yeşil renk değeri) değerleri ile kalite sonuçları arasındaki korelasyonlar dikkat çekici bulunmuştur. Nitekim sulanan koşullardan elde edilen bitki yeşil renk değerleri ile protein oranı (r=0.78**) ve yaş gluten oranı (r=0.66**) arasında önemli olumlu ilişki bulunmuştur. Kuru koşullarda da aynı renk değeri ile protein oranı (r=0.69**) ve yaş gluten oranı (r=0.57**) arasında pozitif yönde anlamlı ilişkiler tespit edilmiştir.Buna göre genel olarak verimle ilgili parametrelerde genetik ilerleme positif yönde olurken kalite ile ilgili konularda negatif yönde olmuştur. Ayrıca bitki renk değeri ile kalite arasındaki ilişkiler konusunda da detaylı araştırmalar yapılmalıdır.

Özet (Çeviri)

This study was conducted in 2007-08 and 2008-09 growing seasons, in Konya and Eskisehir locations, by 30 registered winter bread wheat varieties of which 15 were developed for rainfed and the others for irrigated conditions on the randomized block design with 3 replications. The main objective of the study is numerically to demonstrate genetic improvement for grain yield and quality of the varieties developed since 1931 and to examine relationship for yield and quality components, the characteristics studied.In terms of grain yield on rainfed conditions Sönmez-2001, Seval and Harmankaya-99 varieties, on irrigated conditions Ahmetağa, Alpu-2001, Harmankaya-99, Ekiz, Yıldız-98 and Çetinel-2000 varieties took place in the first group of the experiment. In both irrigated and rainfed conditions, considering grain yield and quality characteristics Harmankaya-99 ranked as the first cultivar.Genetic progress for grain yield was identified as 40.9 kg per year per hectar for under irrigated conditions, while it was 9 kg per year per hectar under rainfed conditions. Genetic improvement for content of wet gluten in both experiments over the years was found on negative direction (on irrigated R2=0.3397*, on rainfed R2=0.5477**) and statistically significant. In fact, under this reduction is %0.15 every year irrigated conditions whole, this value was found %0.08 under rainfed conditions.When the correlations between physiological parameters were examined, they were very striking for the values obtained from the camera -a (green color value of the plant) and results of quality. Indeed, significant positive correlation was found between green color values from irrigated conditions, protein content (r=0.78**) and content of wet gluten (r=0.66**). In rainfed conditions, a positive relationship was found between the same color value with content of protein (r=0.69**) and content of wet gluten (r=0.57**).Accordingly, genetic improvement in parameters related with the yield is generally positive, and it is negative in terms of quality related considerations. Moreover, detailed research should be carried out on relationships between plant color value and the quality.

Benzer Tezler

  1. Aspir ve nadas sonrası farklı azot dozlarının yeni buğday çeşitlerinde verim ve kalite üzerine etkisi

    The effect of different nitrogen doses after saspir and fallow on yield and quality of new wheat varieties

    ERCAN YÜCEL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    ZiraatBursa Uludağ Üniversitesi

    Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ESRA AYDOĞAN ÇİFCİ

  2. Kışlık buğdayda tane doldurma süresi ve oranı

    Başlık çevirisi yok

    MESUT KESER

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    1996

    ZiraatUludağ Üniversitesi

    Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HALİS RUHİ EKİNGEN

  3. Ekmeklik buğdayda farklı fotosentez organlarının uzaklaştırılmasının bazı tane verim öğeleri ile tane dolum oranı ve tane dolum süresine etkilerinin belirlenmesi

    The effect of removal of different photosynthesis organs on grain yield, some yield components and grain filling rate and grain filling duration in bread wheat

    SUAT CUN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    ZiraatVan Yüzüncü Yıl Üniversitesi

    Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. DİĞDEM ARPALİ

  4. Markör destekli seleksiyon ve hızlı ıslah yöntemiyle hasat sonrası başakta çimlenmeye toleranslı beyaz taneli ekmeklik buğday genotiplerinin geliştirilmesi

    Development of white bread wheat genotypes tolerant to pre-harvest sprouting by marker-assisted selection and speed breeding method

    ELİF YAYLA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    BiyomühendislikKaramanoğlu Mehmetbey Üniversitesi

    Biyomühendislik Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. NEVZAT AYDIN

  5. Assessment of genetic diversity in yellow rust disease resistant wheat (Triticum aestivum L.) genepool and gene expression analyses

    Sarı pas hastalığına dayanıklı ekmeklik buğday (Triticum aestivum L.) gen havuzunda genetik çeşitliliğin belirlenmesi ve gen anlatım analizleri

    TÜLİN TAŞCIOĞLU

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2014

    BiyomühendislikMarmara Üniversitesi

    Biyomühendislik Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. AHU ALTINKUT UNCUOĞLU

    DR. ÖZGE KARAKAŞ METİN