Kütahya geleneksel giyim kültürünün seramik sanatına yansıması
Reflection of traditional clothing culture of Kütahya on ceramic art
- Tez No: 331046
- Danışmanlar: PROF. DR. BANU MAHİR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Sanat Tarihi, Art History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2013
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sanat Tarihi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türk İslam Sanatları Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 176
Özet
Kütahya, Germiyan Beyliği döneminde beyliğin merkezi, Osmanlı Devleti döneminde ise önce sancak daha sonra 1451-1852 yılları arasında Anadolu Beylerbeyi'nin merkezi olmuştur. Kütahya, Germiyan Beyliği döneminde başlayıp, Osmanlı İmparatorluğu döneminde de devam eden sosyal, kültürel ve ekonomik değişimler ile Osmanlı saray giysilerinin etkisi altında çok zengin bir giyim kuşam kültürüne sahip olmuştur. Ayrıca Kütahya, Anadolu'nun eski ve kesintisiz üretim yapan bir seramik merkezidir. 17. yüzyılın sonuna doğru İznik seramik üretimine sarayın ve sanatçı desteğinin giderek azalması sonucunda, 18. yüzyılın başında Kütahya ön plana çıkmaya başlamıştır. Kütahya'da seramik ustaları saray ve çevresi sanat verilerinden uzaklaşarak daha özgür halk sanatı tasvirlerine yönelmiştir. Bu kapsamda 18. yüzyılın ortalarından itibaren üretilmiş olan geleneksel giyimli kadın ve erkek figürleriyle bezenmiş bir grup seramik eser karşımıza çıkmaktadır. Kütahya'da 18. ve 20. yüzyıllarda üretilen bu seramiklerde kadın figürlerinin başında kalpak, bino fes, terpuş ve dane adı verilen başlıklar görülmektedir. Kadın figürlerinin üzerinde gömlek, şalvar, fermene, uzun entari, kaftan, tefebaşı, aynalı pullu, süpürgeli pullu, eğrimli ve çatkılı giysileri vardır. Kadın figürlerinin bazılarının bellerinde ise tokalı kemerler, kuşaklar veya öncek adı verilen önlükler bulunmaktadır. Erkek figürlerinin başında kavuk, sarık ve külah adı verilen başlıklar görülmektedir. Erkek figürlerinin üzerinde mintan, şalvar, potur, cepken, gazeke, entari ve kaftan vardır. Ayrıca erkek figürlerinin bellerine sarılmış kuşaklar ve zeybek figürlerinin ayağında görülen çoraplar dikkat çekmektedir. Kadın ve erkek figürleriyle bezenmiş bu seramikler, 18. ve 20. yüzyıllar arasında Kütahya ve çevresinde yaşayan halkın geleneksel giyimi hakkında bilgi vermektedir.
Özet (Çeviri)
Kütahya was the center of the principality during the Germiyan Principality and in the period of the Ottoman Empire it was first a sanjak then had become the heartland of the Anatolia Seigneur between the years 1451 and 1852. Kütahya has had a very rich culture of clothing under the influence of both the social, cultural, economic changes started from Germiyan Principality and continued in the Ottoman Empire period and the Ottoman palace clothing. Furthermore, Kütahya is an old ceramic center of Anatolia that has a continuous production. Kütahya had begun to come to the forefront at the beginning of the 18th century, as a result of the gradual decrease of support from the palace and the artists to İznik ceramic production towards the end of the 17th century. In Kütahya, the ceramic craftsmen have had embraced the more free folk art depictions by turning away from the art donnee of the palace and its surroundings. In this context, we have faced with a group of ceramics decorated with figures of traditionally dressed men and women, which have been produced since the mid of 18th century. Bonnets named as calpac, bino fez, terpuş and dane are seen on the heads of the female figures in these ceramics produced in Kütahya in 18th and 20th centuries. Female figures have clothes such as shirts, shalwars, fermene, long loose robes, caftans, tefebaşı, aynalı pullu, süpürgeli pullu, eğrimli and çatkılı. And there are buckled belts, girdles or aprons called öncek on the waists of some of the female figures. Headdresses called as quilted turban, turban and coif are seen on the heads of the male figures. Male figures have clothes such as chainses, shalwars, jodhpurs, bolero, gazeke, loose robes and caftans. In addition, belts wrapped around their waists on the male figures and stockings seen on the foots of the zeybek figures draw attention. These ceramics are decorated with figures of men and women, provide information on the traditional clothes of the people living in the vicinity of Kütahya in between the 18th and 20th centuries.
Benzer Tezler
- Pera Müzesi'nde bulunan XVIII. yüzyıl Kütahya seramiklerinde kadın figürü
The female figure in XVIII century Kutahya ceramics in Pera Museum
CUMHUR TOPRAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
MüzecilikVan Yüzüncü Yıl ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ GÜLER YILMAZ
- Etnolog Sabiha Tansuğ hayatı, Türkmen giyimi ve başlıkları konusundaki araştırmaları ve koleksiyonun incelenmesi
An examination on the life of etnologist Sabiha Tansuğ, her research on Turkmen dresses and headwears and her collections
NECLA YILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
El SanatlarıFatih Sultan Mehmet Vakıf ÜniversitesiGeleneksel Türk Sanatları Ana Sanat Dalı
PROF. DR. AYDIN UĞURLU
- Kütahya ili Gediz ilçesi folklorik kadın kıyafetleri
Folkloric women clothes of Gediz county of Kütahya
REYHAN İLKNUR BAŞYİĞİT YOLDAŞSEVEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
El SanatlarıGazi ÜniversitesiEl Sanatları Eğitimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. HÜLYA KÖKLÜ KASAPLI
- Türkiye'deki geleneksel sohbet toplantıları üzerine bir inceleme
A review of traditional sohbet meetings in Turkey
SAGIP ATLI
Doktora
Türkçe
2016
Halk Bilimi (Folklor)Celal Bayar ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KENAN ERDOĞAN
- Kütahya geleneksel kadın giysileri üzerine bir araştırma
Başlık çevirisi yok
FATMA KOÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
1990
Halk Bilimi (Folklor)Gazi ÜniversitesiGiyim Endüstrisi ve Giyim Sanatları Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. TAYYİP DUMAN