Sosyal kontrol kavramı açısından tıp sosyolojisinin imkanları
The possibilities of medical sociology in terms of social control
- Tez No: 333919
- Danışmanlar: PROF. DR. ALİ YAŞAR SARIBAY
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Siyasal Bilimler, Political Science
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2013
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Uludağ Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Siyaset ve Sosyal Bilimler Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 118
Özet
Bu çalışma, sosyal kontrol kavramı açısından tıp sosyolojisi disiplininin sağladığı imkanları konu edinmiştir. Bu imkanları araştırabilmek için öncelikle beden sosyolojisi ve tıp sosyolojisi disiplinlerinin genel bir incelemesi yapılmıştır. Söz konusu incelemelerde bedenin ve bedene şekil yeren kurumların sosyal olarak inşa edildiği işaret edilmiştir. Daha sonra tıp kurumu üzerine yoğunlaşılmıştır. Tıp kurumunun kendini beden üzerinde tek hakim olarak konumlandırmasının tarihsel koşulları incelenmiştir. Hastalık ve sağlığa ilişkin bilimsel, nesnel, değer-yansız, olarak sunulan bilgilerin aslında iktidar ilişkileri içerisinde üretildiği fikrine ulaşılmıştır. Söz konusu iktidar ilişkileri boyunca bireylerin bedeninin modern tıp tarafından disipline edildiği ve normalleştirildiği sonucuna varılmıştır. İnsani tecrübelerin anlaşılmasında açıklama aracı olarak artan oranda tıbbi paradigmanın kullanılmasının, tıbbın sosyal kontrol aracı olarak işlemesinin koşulu olduğuna dikkat çekilmiştir. 1980 sonrası ekonomik ve sosyal dönüşümler ise tıp kurumunun yapısında da bir takım dönüşümlere sebep olmuştur. Hastane merkezli tıbbi kontrol yerini gündelik yaşamın tıbbi kontrolüne bırakmış, kurumsal yapılar daha esnek kontrol aygıtlarına dönüşerek bireyin yaşam alanını kaplamıştır. Sağlıklı yaşam, risk gibi söylemler bireyin kendi bedeni üzerindeki pratiklerini teşvik ederek onları söz konusu söylemler uyarınca kendi kendilerini kontrol eden öznelere dönüştürmüştür. Biyoiktidar kavramı da bu dönüşümden payını almış ve normu gözeten değil normu yaratan teknolojilere içkin ve onları üreten iktidar ilişkilerine atıfla anlaşılabilecek bir mahiyete bürünmüştür. Anahtar Sözcükler :tıp, beden, hastalık, sağlık, biyoiktidar, biyopolitika, tıbbileştirme, risk
Özet (Çeviri)
This study aims to analyse the possibilities of medical sociology discipline in terms of social control. In order to research on these possibilities, first a general investigation is done about the disciplines of both sociology of body and medical sociology. These investigations in question point out that the body and the institutions forming the body are socially constructed. Subsequently, the study concentrates on the institution of medicine and the historical conditions of its situating itself as the only dominant over the body are examined. The conclusion reached is that the knowledge presented as scientific, objective, value-free about sickness and health is produced within the power relations. It is realized that the body of individual has been disciplined and normalized by the modern medicine through the power relations in question. It is recognized that the condition of medicine functioning as a social control is the use of increasing numbers of medical paradigms in explaining human experience.Post 1980 economic and social transformations are also the reason for the transformation in the structure of medicine. Hospital centered medical control is replaced by the medical control of daily life while the institutional structures are transformed into much more elastic control devices and cover the living spaces of individuals. Discourses such as healthy life and risk transformed individuals to the subjects who control themselves by encouraging the practices of individuals on their own bodies. The concept of bio-power has also its share from this transformation and it has become something that can only be understood by acknowledging norm producing -not norm observing- technologies and the power relations producing them. Keywords :medicine, body, illness, health, biopower, biopolitics, medicalization, risk
Benzer Tezler
- Türkiye'de sağlık alanında dönüşüm: Sembolik güç ve sembolik şiddet ilişkisi
Transformation in the health field in Turkey: The relation between symbolic power and symbolic violence
ALEV AKBAL
Doktora
İngilizce
2018
Sağlık Kurumları YönetimiAnkara ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. M. AYTÜL KASAPOĞLU
- Obsesif-kompulsif bozukluk hastaları ile şizofreni hastalarının, içgörü düzeylerine göre zihin kuramı açısından sağlıklı kontrollerle karşılaştırılması
Comparison of obsessive compulsive disorder and schizophrenia patients with healthy controls for theory of mind abilities according to their insight
BAŞAR AYRIBAŞ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2017
PsikiyatriMarmara ÜniversitesiPsikiyatri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA KEMAL SAYAR
- Özgül öğrenme bozukluğu olan çocuk ve ergenlerde psikososyal zorlukların ve ilişkili faktörlerin değerlendirilmesi
Evaluation of psychosocial difficulties and related factors in children and adolescents with specific learning disorders
NAZLI ECE KARZAN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2020
PsikiyatriEskişehir Osmangazi ÜniversitesiÇocuk Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. DAMLA EYÜBOĞLU
- Sağlık işletmelerinde kalite ve akreditasyon, ISO 15189:2003 uygulaması
Accreditation and the quality in healthcare organizations; ISO 15189:2003 application
FATİH KARABULUT
Yüksek Lisans
Türkçe
2009
İşletmeDokuz Eylül ÜniversitesiToplam Kalite Yönetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÖZLEM İPEKGİL DOĞAN
- Sosyal medya bağımlılığının depresyon, anksiyete bozukluğu, karışık anksiyete ve depresif bozukluk hastaları ile kontrol grubu arasında karşılaştırılması ve kullanıcıların kişilik özellikleriyle ilişkisinin araştırılması
Comparison of social media addiction between depression, anxiety disorder, mixed anxiety depressive disorder patients, control group and assessing the relationship between social media addiction and personality traits of users
ERMAN ŞENTÜRK