Uzaktan algılama ve CBS entegrasyonu ile arazi örtüsü/kullanımı değişiminin analizi: Konya ili örneği
Land cover / use change detection assessment with the integration of remote sensing and GIS: Konya case study
- Tez No: 335007
- Danışmanlar: PROF. DR. DERYA MAKTAV
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mühendislik Bilimleri, Engineering Sciences
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2012
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hava Harp Okulu Komutanlığı
- Enstitü: Havacılık ve Uzay Teknolojileri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Uzay Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 111
Özet
Tarihi günümüzden yaklaşık 5000 yıl öncesine dayanan kentleşme, sanayi devrimi ve ilerleyen teknoloji ile çok hızlı bir gelişim göstermiştir. Dolayısıyla kentlerin sağlıklı bir şekilde gelişmesi için, kentlerin sahip oldukları arazilerin, su kaynaklarının, tarım alanlarının, yeşil alanların ekolojik dengeyi korumak ve toplum için faydalı olacak şekilde yönetilmesi bir ihtiyaç haline gelmiştir. Günümüzde birçok alanda etkili bir şekilde kullanılan uzaktan algılama yöntemleri kentleşme tespiti, planlaması ve yönetiminde de vazgeçilmez bir yöntem olmuştur. Uydu görüntüleri, uzaktan algılama alanında kullanılan en temel ve en önemli verilerdir. Günümüzde gelişmiş uyduların spektral ve mekânsal çözünürlüklerinin yüksek olması ve bunun yanında çok geniş alanları tarayabilme özellikleri sayesinde kentleşme süreci daha kolay, hızlı ve ekonomik olarak takip edilebilmekte ve yönetilebilmektedir.Bu çalışmada, 1985-2011 yılları arasındaki 26 yıllık zaman dilimi içerisinde Konya ilinde arazi örtüsü/kullanımında meydana gelen değişim uydu görüntüleri kullanılarak araştırılmıştır. 1985, 2000 ve 2011 yıllarına ait 30 metre mekânsal çözünürlüğe sahip Landsat görüntüleri kullanılarak şehirde meydana gelen kentleşme süreci değerlendirilmiştir. Görüntülere kontrolsüz ve kontrollü sınıflandırma yöntemleri uygulanmış ve sınıflandırma uygulamaları yüksek çözünürlüklü IKONOS uydu görüntüsü, bölgeye ait topoğrafik haritalar ve hava fotoğraflarıyla desteklenmiştir. Kontrolsüz sınıflandırmada Tekrarlı Veri Analizi (ISODATA), kontrollü sınıflandırmada ise En Yüksek Olasılık (Maximum Likelihood) yöntemleri kullanılmıştır. Tezde, kontrollü ve kontrolsüz sınıflandırma yöntemleri için, yerleşim alanı, tarım alanı, yeşil alan ve kullanılmayan arazi olmak üzere 4 ana sınıf belirlenmiştir. Kontrolsüz sınıflandırma sonucu elde edilen görüntülerin doğruluk analizi sonuçları ortalaması % 86,25, kontrollü sınıflandırılmış görüntülerin doğruluk analizi sonuçları ortalaması ise % 91,66'dır. Kontrollü sınıflandırmada kontrol bölgelerinin kullanıcı tarafından belirlenmesi doğruluğu artıran önemli bir faktördür. Yapılan uygulamalar sonucu, Konya İlinde 1985 yılından 2011 yılına kadar çok hızlı bir kentleşme meydana geldiğini gözlemlenmiştir. Yerleşim alanlarının kapladığı alan yaklaşık 43,22 km2'den 146,52 km2'ye çıkmıştır. Çoğunlukla, kentleşme gelişim yönünün çalışma alanının kuzeyi olan Selçuklu ilçesi yönünde olduğu gözlemlenmiştir.Bu çalışmada elde edilen sonuçlar, kontrolsüz ve özellikle de kontrollü sınıflandırma metotlarının kentleşme sürecinin takibi ve yönetimi için etkin bir şekilde kullanılabileceğini göstermiştir.
Özet (Çeviri)
Urbanization, which dates back about 5000 years, has shown a rapid development with the coming of the industrial revolution and more recently with the advances in technology. To manage cities in a healthy way has become a necessity to preserve ecological balance and well being of the society.Remote sensing methods, which are used effectively in many fields, have also become an indispensable tool for urbanization studies, planning and management. Satellite images are the most basic and most important data which are used in the field of remote sensing. Today, monitoring and management of the urbanization process have become easy, quick and economical due to advanced satellites with high spectral and spatial resolution as well as extensive coverage capability.In this study, land cover / use changes which occurred in the city of Konya between 1985 and 2011, were investigated by using satellite images. The process of urbanization that took place in the city was evaluated with the help of Landsat images in 30-meter spatial resolution for the years 1985, 2000 and 2011. Supervised and unsupervised classification methods were applied to the images. Classification applications were supported with high-resolution IKONOS satellite images, topographic maps and aerial photographs of the region. Iterative Self Organizing Data Analyses Technique (ISODATA) and Maximum Likelihood methods were used in unsupervised and supervised classifications, respectively. Four main subclasses were determined which were residential areas, agricultural areas, other vegetated areas including greenery and unused land.The average accuracy obtained over all classes, was 86,25% for unsupervised classification and 91,66% for supervised classification. Determination of control zones by the user is an important factor affecting the accuracy.Results show a very rapid urbanization in Konya from 1985 to 2011, increasing from 43,22 km2 to 146,51 km2 (approximately 338 %) over that time frame. Urbanization spread mostly in the northerly direction, where Selçuklu is located.The results obtained in this study have shown that the unsupervised classification and especially supervised classification methods for monitoring and management of the process of urbanization can be used in an effective way.
Benzer Tezler
- Monitoring urban land cover/ use changes through GIS and RS integration: A case study in Elmalı catchment area
Kentsel arazi örtüsü/ kullanımı değişiminin CBS ve entegrasyonu ile gözlemlenmesi: Elmalı su toplama havzası'nda örnek bir çalışma
BUKET AYŞEGÜL ÖZBAKIR
Yüksek Lisans
İngilizce
2001
Jeodezi ve FotogrametriOrta Doğu Teknik ÜniversitesiJeodezi ve Fotogrametri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. OĞUZ IŞIK
- Aktif uzaktan algılama verileri ve CBS destekli hidrolojik model kullanılarak Büyükçekmece havzasının incelenmesi
Investigation of Buyukcekmece water basin by using active remote sensing data and GIS-supported hydrologic model
MEHMET ZEKİ İMAMOĞLU
Doktora
Türkçe
2017
Jeodezi ve Fotogrametriİstanbul Teknik ÜniversitesiGeomatik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ELİF SERTEL
- Deprem sonrasında uydu verileri ve yersel veri entegrasyonu ile arazi örtüsü/arazi kullanımı analizi
Land cover/land use analysis after an earthquake through integration of satellite and ground data
CİHANGİR AYDÖNER
Doktora
Türkçe
2005
Jeodezi ve Fotogrametriİstanbul Teknik ÜniversitesiJeodezi ve Fotogrametri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF.DR. DERYA MAKTAV
- District-based urban sprawl monitoring and modelling using CA-Markov model: application in two mega cities
İlçe bazlı kentsel yayılma izleme ve CA-Markov model ile modelleme: iki mega şehirde uygulama
ANALI AZABDAFTARI
Doktora
İngilizce
2022
İletişim Bilimleriİstanbul Teknik Üniversitesiİletişim Sistemleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYŞE FİLİZ SUNAR
- Assessment of urban expansion impacting on land surface temperature, using remote sensing techniqiue integrating with GIS in Shaqlawa, Erbil, Iraq
Shaqlawa, Erbil, Irak'ta uzaktan algılama tekniği entegrasyonunu CBS ile kullanarak kara yüzey sıcaklığına yönelik kentsel eksiklik etkinliğinin değerlendirilmesi
HEWA A.ABDULRAHMAN ABDULRAHMAN
Yüksek Lisans
İngilizce
2017
BiyomühendislikKahramanmaraş Sütçü İmam ÜniversitesiBiyomühendislik Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÇAĞATAY TANRIVERDİ