Kronik böbrek yetmezlikli ve hemodiyalize giren hastalarda ağrı değerlendirmesi
Pain evaluation in patients with chronical renal failure undergoing hemodialysis
- Tez No: 338999
- Danışmanlar: PROF. DR. BİLGE KARSLI
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Anestezi ve Reanimasyon, Anesthesiology and Reanimation
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2011
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Akdeniz Üniversitesi
- Enstitü: Tıp Fakültesi
- Ana Bilim Dalı: Anesteziyoloji ve Reanimasyon Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 93
Özet
Kronik böbrek yetmezliğinin tedavisinde, hemodiyaliz yaşamsal öneme sahip bir tedavidir. Ağrı ise, kronik böbrek hastalığının her evresinde sık görülen ve klinik tablonun bir parçası olan yakınmadır. Ağrı, kronik hastalığın sonuçlarına bağlı olabileceği gibi, hemodiyaliz, fistül gibi tedaviyle ilgili de olabilir. Çalışmamızda, hemodiyaliz tedavisi uygulanan hasta grubunda ağrıyı ve ağrı nedenlerini araştırmayı ve ağrı tedavisi ile ilgili uygulamaların yeterliliğini saptamayı amaçladık. Hemodiyaliz Ünitesinde, hemodiyaliz tedavisi uygulanan 18-60 yaş tüm hastalar çalışmaya dahil edildiler. 65 yaş ve üzeri geriyatrik yaş grubu olarak kabul edildiği için, bu hastalar değerlendirmeye alınmadılar. Tüm hastalar aynı hekim tarafından değerlendirildiler. Çalışmamızın, değerlendirme çalışması olduğu ve ağrı tedavisi uygulanmayacağı hastalara anlatıldı. Hastalar çalışma hakkında bilgilendirildikten sonra yazılı onamları alındı. Hastaların kronik böbrek yetmezliği ve hemodiyaliz tedavisi ile ilgili bilgileri kaydedildi. Hastaların ağrı değerlendirmesi için, Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi Anesteziyoloji ve Reanimasyon Anabilim Dalı Algoloji Bilim Dalı Ağrı Değerlendirme Formu kullanılarak ağrı anamnezi alındı. Ağrının şiddeti Görsel Analog Skala (Vizüel Analog Skala VAS, 0 10 cm) ve Sözel Değerlendirme Skalası (VRS, Hafif Orta Şiddetli - Çok şiddetli - Dayanılmaz) kullanılarak değerlendirildi. Hemodiyaliz tedavisi uygulanan hastalarda genel ağrı sorgulamasına ek olarak, nöropatik ağrının belirlenmesi amacıyla, LANSS Ağrı Skalası (Leeds Assessment of Neuropathic Symptoms and Signs) kullanılarak nöropatik ağrı semptom ve bulguları değerlendirildi. Çalışmamızın istatistiksel analizleri SPSS 18.0 paket programı kullanılarak yapılmıştır. Çalışmamızdaki verilerin dağılımında frekans, yüzde (%), ortalama, standart sapma, minimum ve maksimum değerler verilmiştir. Ölçüm verileri arasındaki ilişkilerin belirlenmesinde Spearman Korelasyon Testi kullanıldı. Grupların ölçüm değerleri arasındaki farkların analizi Mann-Whitney U Testi kullanılarak yapılmıştır.Kategorik değişkenler arasındaki ilişkilerin değerlendirilmesinde Fisher Testi ve Ki-Kare Testi kullanılmıştır. P< 0.05 değerleri istatistiksel olarak anlamlı olarak kabul edilmiştir. Kronik böbrek yetmezliği tanısıyla hemodiyaliz uygulanan 70 hasta (41 erkek/ 29 kadın) çalışmamıza dahil edildi. Hastaların yaşları, 44.78 ± 12.7 (19-60) yıl olarak bulundu. Çalışmaya aldığımız hastaların %85.7sine (60/70 hasta) haftada 3 kez hemodiyaliz uygulanmaktaydı. Ağrı değerlendirmesi yaptığımız 70 hemodiyaliz hastasının 53 tanesinde (%75.7) ağrı yakınmasının olduğu tespit edildi. Ağrı yakınmaları sıklıkla, başağrısı (31 hasta, %58.5), alt ekstremite ağrısı (21 hasta, %39.6) ve kramp şeklinde kasılmalara bağlı ağrılar (28 hasta, %52.8 ) olarak kaydedildi. Başağrısından yakınan hastaların sadece %13.2si ağrının diyaliz sırasında, %9.4ü de diyaliz sonrasında ortaya çıktığını, %17si de (9 hasta) sürekli olduğunu tarif etmekteydi. Alt ekstremite ağrısının sürekli olduğu ve diyaliz uygulamasıyla bir ilişkisinin olmadığı görüldü. Hastaların %2?si ağrının diyaliz sırasında, %26?sı da sürekli olduğunu belirtmişlerdir. Kasılmalar şeklinde ağrı tarif eden hastaların %45.3ü, ağrıların hemodiyaliz uygulaması sırasında, sadece 3 hasta da (%5.7) hemodiyalizden sonra ortaya çıktığını bildirmişlerdir. Çalışmamızda, omuz-kol ağrısı, sırt ağrısı, alt bel-yan ağrısı da sorgulandı. Hastaların %75.5i omuz-kol ağrısı, %86.8i sırt ağrısı ve yine %86.8i alt bel-yan ağrısı olmadığını bildirdi. Ağrının niteliği sorgulandığında, künt ve sızlama şeklinde, sürekli bir ağrı olarak tarif edilmiştir. Hastaların %84.9u (45 hasta), ağrının yavaş başladığını bildirmiştir. Başağrısının şiddeti ve kramp şeklindeki kasılmaya bağlı ağrıların şiddeti benzerdi. Çalışmamızdaki hastaların tanımladığı, alt ekstremite ağrılarının şiddetinin daha az olduğu görüldü. Hastaların 81.4ünün günlük işlerini yapabildiğini, ağrının günlük yaşam aktivitesini belirgin olarak değiştirmediğini belirledik. Çalışmada LANSS 12 puan olan 37 hasta (%71.8) vardı. Çalışmamızda hastaların LANSS Skalası semptom ve bulgulara ait puanları 18.03 ± 10.70 olarak bulunmuştur (p: 0.0001). Hastaların nöropatik ağrı yakınmalarının alt ekstremite ağrıları ile birlikte olduğu gözlendi. Çalışmaya dahil ettiğimiz hastalar Ağrı için tedavi uygulandı mı?? sorusuna, %58.5 (31 hasta) HAYIR, %41.%i (22 hasta) ise EVET cevabı vermiştir. Bununla birlikte hastaların %54.7 `sinin (29 hasta) ağrı için ilaç KULLANDIĞI, %45.3nün (24 hasta) ise ağrı yakınması için ilaç KULLANMADIĞI belirlenmiştir. Sonuç olarak, böbrek yetmezliği gibi kronik hastalığı olan hasta gruplarında, ağrının sorgulanması, değerlendirilmesi ve ağrı tedavisinin de kronik böbrek yetmezliği tedavisi ile birlikte yapılarak hastaların ağrısız yaşamalarının sağlanması gerektiği görüşündeyiz.
Özet (Çeviri)
...
Benzer Tezler
- Hemodiyaliz ve periton diyaliz alan hastaların yaşam kalitesi, fiziksel performans, fiziksel aktivite, günlük yaşam aktivitesi, depresyon düzeyi ve ağrı düzeyi karşılaştırılması
Comparison of the quality of life, physical performance, physical activity, daily life activity, depression level and pain level of patients on hemodialysis and peritoneal dialysis
NİMET AYDIN SERMENLİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Fizyoterapi ve RehabilitasyonTrakya ÜniversitesiFizik Tedavi ve Rehabilitasyon Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HAKAN TUNA
- Kronik hemodiyaliz hastalarında sarkopeni varlığı ileyaşam kalitesi indeksleri arasındaki ilişki
He relationship between the presence of sarcopenia and quality of life indices in chronic hemodialysis patients
TÜRKAN YAĞMUR ÖZEL
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2024
İç HastalıklarıKahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesiİç Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ORÇUN ALTUNÖREN
- Hemodiyaliz hastalarının yaşam kalitesinin sağlık çalışanları ve hastalar tarafından değerlendirilmesi
Evaluation of the hemodialysis patients? quality of life by the health employee and patients
FATMANUR GÖLLE
Yüksek Lisans
Türkçe
2009
HemşirelikMarmara ÜniversitesiHemşirelik Esasları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ŞULE ECEVİT ALPAR
- Hemodiyaliz hastalarında dispeptik yakınma sıklığı ve hemodiyalizin hastaların yaşam kalitesi üzerindeki etkisi
The frequency of dyspeptic complaints in hemodialysis patients and the effect of hemodialysis on the quality of life of patients
ESAT CİHAN KARAHANCI
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2022
NefrolojiHarran Üniversitesiİç Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İDRİS KIRHAN
- Hemodiyaliz uygulanan hastalarda yaşam kalitesinin ve eğitim gereksinimlerinin değerlendirilmesi
Assessment of education needs and quality of life of patients undergoing hemodialysis
DENİZ KAYA