Türkiye'de cari işlemler açığının sürdürülebilirliği: Doğrusal olmayan bir yaklaşım
Sustainability of the current account deficit in Turkey: A non-linear approach
- Tez No: 339122
- Danışmanlar: PROF. DR. HACI AHMET ŞAHİNÖZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ekonomi, Economics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2013
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İktisat Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 103
Özet
Cari işlemler açığındaki hızlı artış, ekonominin dış dengesindeki uyum konusunu yeniden gündeme getirmiştir. Mayıs ayında 12 aylık cari işlemler açığı 68 milyar doları aşmıştır. Yıl sonunda cari işlemler açığının gayri safi yurt içi hasılaya (GSYH) oranının %9'a ulaşması beklenmektedir. Ülkemizde yaşanan tüm parasal krizler öncesinde cari işlemler hesabının yüksek açıklar verdiği dikkate alınırsa bu kadar yüksek bir oranın sürdürülebilirlik tartışmalarını yeniden alevlendirmesi doğaldır. Ancak, son zamanlarda çeşitli ülkelerde Avusturalya gibi- yüksek cari açık oranlarının hiçbir müdahaleye gerek duyulmaksızın sürdürülebildiği gözlemlenmiştir. Azerbaycan, Türkmenistan gibi ülkeler %15ten fazla cari açık oranlarında kriz yaşamazken Doğu Asya ülkelerinde daha düşük oranlarda açık verilmesine rağmen krizler ortaya çıkmıştır. Bu gözlemlere dayanarak, ülkelerin farklı dönemlerine ve ekonomik yapılarına göre cari açık sürdürülebilirlik oranının farklılaştığı söylenebilir. Cari işlemler açığının sürdürülebilirliği konusundaki görüş ayrılıklarının temelinde, uluslararası finansal piyasalarla entegrasyondaki derinlik, uygulanmakta olan esnek kur rejimi ve mali disiplin nedeniyle cari işlemler açığının eski önemini koruyup korumadığı bulunmaktadır. Bir yaklaşıma göre cari işlemler açığı, esas olarak özel sektörün tasarruf-yatırım kararlarından kaynaklanmakta ve bütçe açığı önemsiz düzeyde olduğu sürece ekonomi için bir risk oluşturmamaktadır. Bu nedenle cari işlemler açığına karşı hükümetin ekonomik tedbirler almasına gerek bulunmamaktadır (Lawson Doktrini). Diğer bir görüşe göre ise (IMF-Uluslararası Para Fonu), kaynağı ne olursa olsun yüksek cari işlemler açığı ekonomi için bir risk oluşturmaktadır ve hükümet, açığı kontrol altına almak için ekonomik tedbirler almalıdır. Aksi takdirde cari işlemler açığında hızlı bir düşüş, ekonomide hızlı bir daralmaya ve finansal sektörde iflaslara yol açarak yüksek ekonomik maliyetler doğurabilir. Bu çalışmada Türkiye'de cari işlemler açığının sürdürülebilirliği ele alınacak ve yukarıda dile getirilen iki görüşten hangisinin Türkiye için daha doğru olduğu incelenecektir. Bunlara ek olarak cari işlemler açığının doğrusal olmayabileceği dikkate alınarak doğrusal olmayan birim kök testleri ve rejim değişim modelleri kullanılarak Türkiye için hangi rejim değişim modelinin uygun olduğu araştırılacaktır.
Özet (Çeviri)
Rapid increase in the current account deficit has brought forward the issue of harmony in the external balance of economy again. In May, the current account deficit of 12 months has exceeded 68 billion dollars. At the end of the year, the ratio of current account deficit to gross domestic product (GDP) is expected to reach %9. If it is taken into consideration that the current account deficit has given out high deficits before all monetary crises in our country, it is only natural that such a high ratio has fuelled discussions of sustainability again. However, it has been observed recently that high current account deficits in various countries such as Australia could be sustained without any requirement of an intervention. While countries like Azerbaijan, Turkmenistan did not undergo any crisis at current account deficit rates over %15, lower current account deficits have led to crises in East Asian countries. Based on these observations, it might be said that the current account deficit sustainability rate varies according to different periods and economic structures of countries. On the basis of differences of opinions about sustainability of the current account deficit lies in whether the current account deficit maintains its previous importance due to the depth in integration with international financial markets, flexible exchange rate regime in progress, and financial discipline. According to an approach, current account deficit actually arises out of savings-investment decisions of the private sector and does not constitute a risk for the economy as far as the budget deficit is at an insignificant level. For this reason, the government is not required to take economic measures against the current account deficit (the Lawson Doctrine). According to another view (IMF), without regarding its source, a high current account deficit constitutes a risk for the economy and the government should take economic measures in order to take the deficit under control. Otherwise, a rapid decline in the current account deficit might give rise to a quick constriction in the economy and bankruptcies in the financial sector, which might lead to high economic costs. In this study, sustainability of the current account deficit in Turkey shall be dealt with and which one of the two views mentioned above is better for Turkey will be examined. In addition to these, the fact that the current account deficit might not be linear will be taken into account, and the suitable regime shift model for Turkey will be searched for, using the non-linear unit root tests and regime shift models.
Benzer Tezler
- Cari açıkların sürdürülebilirliği: Kırılgan Beşli örneği
Current account sustainability: The example of Fragile Five
İBRAHİM UZ
- 2001 krizinin anatomisi, -krizin kökenlerinin ve oluşumunun bir analizi, iç ve dış tasarruf açığının sürdürülebilirliğine ilişkin kantitatif çalışmalar ve yorumlar-
The anotomy of the 2001 crisis an analysis of the roots and developments of the crisis and quantitative studies on the sustainability of the public and external savings gaps
UMUT ÇAKMAK
- Cari işlemler açığının sürdürülebilirliği ve Türkiye üzerine bir uygulama
The sustainability of current account deficit: An empirical investigation on Turkey
GÜNER POLAT
- 1980 sonrası dönemde Türkiye'nin cari açık sorunu ve sürdürülebilirliği
The problemof the current account deficit and sustainability in Turkey
DİLEK MÜTEVELLİ
- Türkiye'nin cari işlemler açığının sürdürülebilirliği
Turkish current account deficits sustainability
SELÇUK GÜLOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2007
EkonometriDokuz Eylül ÜniversitesiEkonometri Ana Bilim Dalı
DOÇ.DR. M. VEDAT PAZARLIOĞLU