Bazı iyonküre parametrelerindeki değişim ile M > 5.0 büyüklüğündeki depremler arasındaki ilişkinin araştırılması
Investigation of relation between the variation of some ionospheric parameters with earthquakes for magnitude M > 5.0
- Tez No: 343363
- Danışmanlar: PROF. DR. OSMAN ÖZCAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Fizik ve Fizik Mühendisliği, Physics and Physics Engineering
- Anahtar Kelimeler: øyonküre, Kritik Frekans, Deprem, Güneú Aktivitesi, Jeomanyetik øndisler
- Yıl: 2013
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Fırat Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Fizik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 136
Özet
Bu çalışmada, Japonya?da 1975-2011 yılları arasında, M > 5.0 büyüklüğünde ve D > 40 km derinliğinde meydana gelen 24 tane deprem ile bu bölgede bulunan 6 iyosonda istasyonundan alınan iyonkürenin F2 bölgesine ait kritik frekans (foF2) dataları arasındaki ilişki, istatistiksel olarak incelendi. Bu datalara; Korelasyon, Standart Sapma (SS), Çeyrekler Arası Oran (IQR) ve Dalgalanma Analizi (DA) uygulandı. İyonkürede tedirginliğe neden olan değişkenliğin daha sağlıklı yorumlanabilmesi için elde edilen sonuçlar, bazı Güneş ve jeomanyetik fırtına aktivitelerini gösteren indislerin (F10.7, USGS, Dst, Kp, Ap) değişimiyle karşılaştırıldı. Tüm depremler için kritik frekansta meydana gelen değişimlerde doğrudan depremin büyüklüğüne ve derinliğine bağlı olarak bir ilişki kurulamazken, istasyonun deprem merkezine olan uzaklığının önemli olduğu görüldü. Bununla birlikte benzer büyüklükteki depremler için, yüzeye yakın depremlerde daha fazla değişim görüldüğü, ifade dilebilir. Deprem merkezinin ve istasyonların konumunun yanı sıra, depremin meydana geldiği bölgedeki tektonik plakaların sonuçlar üzerinde etkili olduğu görüldü. Japonya?nın doğu bölgesi ve bu bölgedeki tektonik plakaların hareketiyle meydana gelen depremlerde, etki ve değişim daha fazla olurken, batı bölgesinde çok azdır. İncelenen depremlerin birçoğunda; deprem merkezine yakın istasyonlarda, Güneş ve jeomanyetik aktiviteye bağlı değişimler, merkezden uzakta istasyonlara göre daha düşük şiddettedir. foF2?de tedirginliğin meydana geldiği günlerde, Güneş ve jeomanyetik aktiviteye bağlı değişimlerin yanında, özellikle bu aktivitelerin düşük/sakin olduğu zamanlarda, sismik aktiviteye bağlı olabileceği düşünülen değişimler görüldü. Birden fazla istasyondan veri alınan bazı depremlerde, istasyonlar arasında önemli farklılıklar bulunmaktadır. Genel olarak her bir deprem için istatistiksel analizlerle elde edilen sonuçlar birbirleriyle günü gününe olmasa da, tutarlıdır. Ancak önemli farklılıkların olduğu depremler de mevcuttur. Dalgalanma analizi; Güneş ve jeomanyetik aktiviteye bağlı değişim pek göstermezken, diğer analiz sonuçları bu aktivitelerle ilişkili sonuçlar ortaya koymuştur.
Özet (Çeviri)
In this study, relationship betwen ionospheric F2 region critical frequency (foF2) data were taken from 6 iosonda stations located in that area with 24 earthquakes M > 5.0 and D > 40km (M = magnitude, D = depth) occurred in Japan between 1975 and 2011 were studied statistically. Correlation, Standard Deviation (SD), Interquartile Range (IQR) and Fluctuation Analysis (FA) were applied on the data. In order to make a correct interpretation of perturbations causing changes in ionosphere, obtained results were compared with variations of some indices (F10.7, USGS, Dst, Kp, Ap) showing the activities of Solar and geomagnetic storms. For all earthquakes at the variations occured in critical frequency, Although there is no direct connection between the depth and the magnitude of the earthquake, the distance from the station to the center of the earthquake was observed to be significant. However for similar-magnitude earthquakes, it can be expressed that variations on the shallow earthquakes is the greater. It seen that besides position of the earthquakecenter and stations, tectonic plates on the area occured earthquakes were effective. On earthquakes occured movement of tectonic plates on that region and eastern regions of Japan, while impacts and variations are more, on the west regions they are very small. In many of the earthquakes, on the stations near the earthquake center, variations depending on the Solar and geomagnetic activities are less severity compared to those away. On the days occured perturbations in foF2, besides depending on the Solar and geomagnetic activities, especially when these activities were low/quiet, variations thought to be due to the activity were seen. In some earthquakes, there are significant diffreneces between stations that provide data for earthquakes. Results of statistical analysis for each earthquakes show consistency in general despite some contradictions about their days. However, important differences exist for some earthquakes data. While Fluctuation Analysis doesn?t show variations connected to the Solar and geomagnetic activities so much, other analysis exhibit results associated with these activities.
Benzer Tezler
- GPS verilerini kullanarak alıcı ve uydu cihaz yanlılık değerlerinin kestirilmesi
Estimation of satellite and receiver instrumental biases using GPS data
MERVE ARMAĞAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Elektrik ve Elektronik MühendisliğiHacettepe ÜniversitesiElektrik-Elektronik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. CENK TOKER
- Türkiye üzerindeki iyonkürede meydana gelen bozulmaların ionolab-hızlı fourier dönüşümü (I-FFT) ile incelenmesi
Investigation of disturbances in ionosphere over Turkey using ionolab-fast fourier transform (I-FFT)
RAJA S.O. MOMIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Elektrik ve Elektronik MühendisliğiKastamonu ÜniversitesiMalzeme Bilimi ve Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SEÇİL KARATAY
- İyonkürede elektromanyetik dalga yayılım modeli ve benzetimi
Electromagnetic wave propagation model and simulation in ionosphere
ESRA ERDEM
Doktora
Türkçe
2017
Elektrik ve Elektronik MühendisliğiHacettepe ÜniversitesiElektrik-Elektronik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FEZA ARIKAN
- VLF sinyalleri kullanılarak depremlerin önceden tahmin edilmesine yönelik algoritma geliştirilmesi
Advancing algorithms by using VLF signals in order to predict earthquakes
MUSTAFA ULAŞ
Doktora
Türkçe
2011
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve KontrolFırat ÜniversitesiElektrik-Elektronik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HASAN HÜSEYİN BALIK
YRD. DOÇ. DR. FİKRET ATA
- Mw>5 depremler döneminde YKS-TEİ'nin sınıflandırılması için makine öğrenmesi algoritmalarının karşılaştırılması
Comparison of machine learning algorithms for classification of GPS-TEC during Mw>5 earthquakes
SAİDE EDA GÜL
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Elektrik ve Elektronik MühendisliğiKastamonu ÜniversitesiElektrik-Elektronik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SEÇİL KARATAY