Kentsel mekanlarda hareketin hızına bağlı değişen görsel algı
Changing visual perception depending on the Speed of the motion in urban spaces
- Tez No: 343850
- Danışmanlar: PROF. DR. DENİZ ERİNSEL ÖNDER
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mimarlık, Şehircilik ve Bölge Planlama, Architecture, Urban and Regional Planning
- Anahtar Kelimeler: Kentsel mekan, insan, algı, görsel algı, kentsel mekan algısı, deneyim, hareket faktörü, hıza bağlı algısal değişim
- Yıl: 2013
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yıldız Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Bina Araştırma ve Planlama Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 130
Özet
ÖZET Mimari çevrelerde bireyin algısını etkileyen hareket faktörünü inceleyen bu çalışmada amaç, özellikle kentsel mekanlarda hareketin hızına bağlı görsel algı değişimlerini irdelemek ve mekansal düzenlemeler için veri oluşturmaktır. İlk bölümde, çalışmanın amacı ve literatür özeti verilmiştir. İkinci bölüm, insan ve çevre etkileşim sitemi içinde algılama sürecinin incelenmesiyle başlamıştır. Çevrenin algılanmasında bireyin algılama sistemine etki eden faktörler ortaya çıkarılmıştır. Kentler, günümüzde insanların büyük kısmının içinde yaşadığı ve çevreyle etkileşim içinde oldukları mekanlardır. Bu bağlamda, kent araştırmacılarının kentsel mekanların algılanması üzerine geliştirdiği teoriler tartışılmıştır. Hareket, bireyin mekan algısını etkileyen ve mekanın potansiyellerini ortaya koymada etkili bir faktör olarak görülmektedir. Bu nedenle çalışmada, hareketin doğal süreci işlenmiştir. Hareket, zaman ve mekan kavramları ilişkilendirilmiş, ardından kentsel mekanda hareket halindeki bireyin bilinç, hakimiyet, anlam ve seri görünümler içinde oluşturduğu deneyimler açıklanmıştır. Hız kavramı, günümüz kentlerinde hareket kabiliyetindeki artış nedeniyle kentsel mekan algısını değiştiren hareketin alt kavramı olarak detaylı şekilde incelenmiştir. Alan çalışmasında, kentsel mekanda iki farklı hızda ilerlerken video görüntüleri kaydedilmiş, videoları izleyen 50 kişiye algısal tercihleriyle ilgili deney çalışması yapılmıştır. Deney sonucunda, tercih edilen bölgeler ve elemanlar ile ilgili sayısal veriler elde edilmiş, elde edilen verilen Arc GIS (Geographical Information Systems) programında görsel haritalara dönüştürülmüştür. Deney sonuçlarına göre düzenlenen görsel haritalarda, kentsel mekanı deneyimleyen gözlemcilerin farklı hızlara göre tercihlerinin değiştiği saptanmıştır. Özellikle yüksek ve düşük hızlarda mekanı deneyimlerken ölçek farklılıklarının görsel algı değişimlerine neden olduğu ortaya çıkarılmıştır. Sonuçta, bir kentsel mekanın tanımlanabilmesi, ancak hareket halinde mekanları deneyimleyen bireyin algısal değişimlerinin incelenmesiyle ortaya çıkarılabilmiştir. Çalışma, sonuçları ile belirli veriler sunmasının yanı sıra, kentsel mekanlarda hareket faktörünün önemine dikkat çekmiş, bundan sonra yapılacak çalışmalar için farklı faktörleri içine alıp büyüyebilecek bir model olarak kurgulanmıştır.
Özet (Çeviri)
ABSTRACT The purpose of this work that examines movement factor influencing individual?s perception in architectural environments is to analyze visual perception changes depending on the speed of motion especially in urban spaces and to generate data for spatial arrangements. In the first section, the purpose of the work and the summary of literature are given. The second section starts with the examination of perception process in human-environment interaction system. The factors that have impact on the individuals perception in perceiving the environment are searched out. Urban areas are spaces in which most of the people today live and interact with their physical surrounding. In this respect the theories that have been developed on the perception of urban spaces by urban resources. Motion has been considered as a factor which affects the individual?s space perception and the demonstration of spatial potentials. For this reason, natural process of motion is worked in this work. Motion, time and space terms are associated, and then the experiences of the moving individuals in urban space which he/she constitutes in awareness, mastery, understanding and sequences. The term of velocity has been scrutinized as a sub-term of the motion which alters urban spatial perception due to the increase in motion capability in today?s urban spaces. In fieldwork, videos have been recorded while proceeding on two different modes of travel in a selected space and experimental study has been conducted related to perceptual tendency of 50 participants watching the videos. As a result of the experiment, numerical data about the tendency of district and elements have been gained and the data have been converted into visual map with the help of Arc GIS (Geographical Information System). In the visual maps arranged in accordance with the result of the experiments, it has been found out that tendency of observers who have experienced the space changed depending on varying modes. Especially when the experiencing the space with high and low speeds, it has been discovered that scale differences led to visual perception changes. As a conclusion, characteristic of an urban space have only been made clear with analyzing the perceptual changes of individuals who have experiences the spaces in motion. Apart from presenting certain data with results, this work has gıven importance to the movement factor in urban spaces. It has been designed as a model that can be developed by covering different factors for up-coming studies. Key word: urban space, human, perception, visual perception, urban space perception, experiences, movement factor, perceptual change depending on the speed.
Benzer Tezler
- Modeling socio-spatial change: Impact of socio-technological factors on future urban space configuration
Sosyo-mekansal değişimin modellenmesi: Sosyo-teknolojik faktörlerin geleceğin kentsel mekan kurgusuna etkisi
ASLI ULUBAŞ HAMURCU
Doktora
İngilizce
2021
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FATİH TERZİ
- Etkinliğini yitirmiş kentsel mekanların kent yaşamına katılması
Regaining the urban places that have lost their effectiveness
PINA AKASLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. HÜSEYİN KAHVECİOĞLU
- Effect of urban geometry on pedestrian level wind velocity
Yaya seviyesindeki rüzgar hızına kent geometrisinin etkisi
ÇELEN AYŞE ÇELİK
Doktora
İngilizce
2011
Mimarlıkİzmir Yüksek Teknoloji EnstitüsüMimarlık Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ÜNVER ÖZKOL
YRD. DOÇ. DR. ŞEBNEM YÜCEL YOUNG
- Kentsel dış mekanlarda kullanıcı algısının irdelenmesi: Mevlana Caddesi (Konya) örneği
An investigation of users' perception on public open spaces: Mevlana Street (Konya) case
AYŞE KAPTAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Şehircilik ve Bölge PlanlamaNecmettin Erbakan ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÜMMÜGÜLSÜM TER
- Mudanya'da kentleşme süreci ve kentsel gelişimi etkileyen faktörler
Factors affecting urbanization process and urban development in Mudanya
SİNAN ALBAYRAK