Geri Dön

Kentsel mekanlarda hareketin hızına bağlı değişen görsel algı

Changing visual perception depending on the Speed of the motion in urban spaces

  1. Tez No: 343850
  2. Yazar: TÜRKAN ÜNAL
  3. Danışmanlar: PROF. DR. DENİZ ERİNSEL ÖNDER
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Mimarlık, Şehircilik ve Bölge Planlama, Architecture, Urban and Regional Planning
  6. Anahtar Kelimeler: Kentsel mekan, insan, algı, görsel algı, kentsel mekan algısı, deneyim, hareket faktörü, hıza bağlı algısal değişim
  7. Yıl: 2013
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Yıldız Teknik Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Bina Araştırma ve Planlama Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 130

Özet

ÖZET Mimari çevrelerde bireyin algısını etkileyen hareket faktörünü inceleyen bu çalışmada amaç, özellikle kentsel mekanlarda hareketin hızına bağlı görsel algı değişimlerini irdelemek ve mekansal düzenlemeler için veri oluşturmaktır. İlk bölümde, çalışmanın amacı ve literatür özeti verilmiştir. İkinci bölüm, insan ve çevre etkileşim sitemi içinde algılama sürecinin incelenmesiyle başlamıştır. Çevrenin algılanmasında bireyin algılama sistemine etki eden faktörler ortaya çıkarılmıştır. Kentler, günümüzde insanların büyük kısmının içinde yaşadığı ve çevreyle etkileşim içinde oldukları mekanlardır. Bu bağlamda, kent araştırmacılarının kentsel mekanların algılanması üzerine geliştirdiği teoriler tartışılmıştır. Hareket, bireyin mekan algısını etkileyen ve mekanın potansiyellerini ortaya koymada etkili bir faktör olarak görülmektedir. Bu nedenle çalışmada, hareketin doğal süreci işlenmiştir. Hareket, zaman ve mekan kavramları ilişkilendirilmiş, ardından kentsel mekanda hareket halindeki bireyin bilinç, hakimiyet, anlam ve seri görünümler içinde oluşturduğu deneyimler açıklanmıştır. Hız kavramı, günümüz kentlerinde hareket kabiliyetindeki artış nedeniyle kentsel mekan algısını değiştiren hareketin alt kavramı olarak detaylı şekilde incelenmiştir. Alan çalışmasında, kentsel mekanda iki farklı hızda ilerlerken video görüntüleri kaydedilmiş, videoları izleyen 50 kişiye algısal tercihleriyle ilgili deney çalışması yapılmıştır. Deney sonucunda, tercih edilen bölgeler ve elemanlar ile ilgili sayısal veriler elde edilmiş, elde edilen verilen Arc GIS (Geographical Information Systems) programında görsel haritalara dönüştürülmüştür. Deney sonuçlarına göre düzenlenen görsel haritalarda, kentsel mekanı deneyimleyen gözlemcilerin farklı hızlara göre tercihlerinin değiştiği saptanmıştır. Özellikle yüksek ve düşük hızlarda mekanı deneyimlerken ölçek farklılıklarının görsel algı değişimlerine neden olduğu ortaya çıkarılmıştır. Sonuçta, bir kentsel mekanın tanımlanabilmesi, ancak hareket halinde mekanları deneyimleyen bireyin algısal değişimlerinin incelenmesiyle ortaya çıkarılabilmiştir. Çalışma, sonuçları ile belirli veriler sunmasının yanı sıra, kentsel mekanlarda hareket faktörünün önemine dikkat çekmiş, bundan sonra yapılacak çalışmalar için farklı faktörleri içine alıp büyüyebilecek bir model olarak kurgulanmıştır.

Özet (Çeviri)

ABSTRACT The purpose of this work that examines movement factor influencing individual?s perception in architectural environments is to analyze visual perception changes depending on the speed of motion especially in urban spaces and to generate data for spatial arrangements. In the first section, the purpose of the work and the summary of literature are given. The second section starts with the examination of perception process in human-environment interaction system. The factors that have impact on the individuals perception in perceiving the environment are searched out. Urban areas are spaces in which most of the people today live and interact with their physical surrounding. In this respect the theories that have been developed on the perception of urban spaces by urban resources. Motion has been considered as a factor which affects the individual?s space perception and the demonstration of spatial potentials. For this reason, natural process of motion is worked in this work. Motion, time and space terms are associated, and then the experiences of the moving individuals in urban space which he/she constitutes in awareness, mastery, understanding and sequences. The term of velocity has been scrutinized as a sub-term of the motion which alters urban spatial perception due to the increase in motion capability in today?s urban spaces. In fieldwork, videos have been recorded while proceeding on two different modes of travel in a selected space and experimental study has been conducted related to perceptual tendency of 50 participants watching the videos. As a result of the experiment, numerical data about the tendency of district and elements have been gained and the data have been converted into visual map with the help of Arc GIS (Geographical Information System). In the visual maps arranged in accordance with the result of the experiments, it has been found out that tendency of observers who have experienced the space changed depending on varying modes. Especially when the experiencing the space with high and low speeds, it has been discovered that scale differences led to visual perception changes. As a conclusion, characteristic of an urban space have only been made clear with analyzing the perceptual changes of individuals who have experiences the spaces in motion. Apart from presenting certain data with results, this work has gıven importance to the movement factor in urban spaces. It has been designed as a model that can be developed by covering different factors for up-coming studies. Key word: urban space, human, perception, visual perception, urban space perception, experiences, movement factor, perceptual change depending on the speed.

Benzer Tezler

  1. Modeling socio-spatial change: Impact of socio-technological factors on future urban space configuration

    Sosyo-mekansal değişimin modellenmesi: Sosyo-teknolojik faktörlerin geleceğin kentsel mekan kurgusuna etkisi

    ASLI ULUBAŞ HAMURCU

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2021

    Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik Üniversitesi

    Şehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. FATİH TERZİ

  2. Etkinliğini yitirmiş kentsel mekanların kent yaşamına katılması

    Regaining the urban places that have lost their effectiveness

    PINA AKASLAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2006

    Mimarlıkİstanbul Teknik Üniversitesi

    Mimarlık Ana Bilim Dalı

    Y.DOÇ.DR. HÜSEYİN KAHVECİOĞLU

  3. Effect of urban geometry on pedestrian level wind velocity

    Yaya seviyesindeki rüzgar hızına kent geometrisinin etkisi

    ÇELEN AYŞE ÇELİK

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2011

    Mimarlıkİzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü

    Mimarlık Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. ÜNVER ÖZKOL

    YRD. DOÇ. DR. ŞEBNEM YÜCEL YOUNG

  4. Kentsel dış mekanlarda kullanıcı algısının irdelenmesi: Mevlana Caddesi (Konya) örneği

    An investigation of users' perception on public open spaces: Mevlana Street (Konya) case

    AYŞE KAPTAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    Şehircilik ve Bölge PlanlamaNecmettin Erbakan Üniversitesi

    Şehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ÜMMÜGÜLSÜM TER

  5. Mudanya'da kentleşme süreci ve kentsel gelişimi etkileyen faktörler

    Factors affecting urbanization process and urban development in Mudanya

    SİNAN ALBAYRAK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    CoğrafyaEge Üniversitesi

    Coğrafya Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ŞEVKET IŞIK