Türkiye'de kamusal alanda heykel ve ifade özgürlüğü
Sculpture in the public sphere in Turkey and freedom of expression
- Tez No: 358235
- Danışmanlar: PROF. NİLGÜN NİLAY BÜYÜKİŞLİYEN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Güzel Sanatlar, Fine Arts
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2013
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Güzel Sanatlar Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Heykel Ana Sanat Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 125
Özet
Bu çalışmada kamusal alan kavramının ortaya çıkışından sonra kentlerde anıt dışında uygulanan sanat yapıtları, özellikle de heykel çalışmaları; uygulanma süreçleri ve sonrasında yaşananların sanatçılara ve kamuya etkisi bağlamında incelenmiştir. Türkiye'de Cumhuriyet'in kuruluşundan sonra geliştirilmeye çalışılan sanat kurumları ve sanatsal faaliyetler, değişen iktidarlar ve siyasi atmosferden dolayı sekteye uğramış, birçok sanat yapıtı, özellikle de heykel sanatı örnekleri yok edilmiştir. Bunun en önemli sebeplerinden biri olarak Türkiye'de Batı modeli sanat tarzı pratik olarak uygulanıyor olmasına rağmen, Batı'daki sanat kurumlarının Türkiye'de karşılıklarının olmaması olarak ortaya çıkmaktadır. Kamusal alanlara yerleştirilen yapıtların, sanatçıların ifade özgürlüğü ve kamunun ortak kararı aracılığıyla uygulanabileceği kurumların eksikliği ve bu süreçlerin salt devlet kurumlarının iradesine bırakılmış olması Türkiye'de sanatın ve sanatçıların gelişmesinin önünde büyük bir engel olarak durmaktadır. Amerika'da;“Genel Hizmet Yönetimi”ne bağlı“Mimari Yapılarda Sanat”,“Ulusal Sanat Vakfı”na bağlı“Kamusal Alanlarda Sanat”programı, Avrupa'da; Viyana'da bulunan“Kamusal Alanda Sanat Limited Şirketi”, Paris'te bulunan“Kentte Sanat Komitesi”ve Amsterdam'da“Amsterdam Sanat Fonu”ve başka benzer oluşum ve kuruluşlar, kamusal alanlarda sanat yapıtlarının uygulanabilmesi için fon bulmakta ve sivil toplum kuruluşları ve uzmanlarla çalışarak daha demokratik bir karar verme süreciyle bu uygulamaların gerçekleştirilebilmesini sağlamaktadır. Ayrıca yine Amerika'da bina yapımlarında %1'lik oranın sanata harcanması gerekliliğinin yasalarla sağlanmış olması da sanatın, özellikle de kamusal alanda ve kamusal yapılarda sanatın gelişebilmesi için önemli bir girişimdir. Bu ve bunun gibi örnekler bu çalışmada, Türkiye ve Dünya örnekleri arasında somut bir karşılaştırma yapılabilmesi için verilmiş, sonuç bölümünde çözüm için bu örneklerden yola çıkılarak önerilerde bulunulmuştur. Kamusal alanlarda çeşitli şekillerde yok edilen veya saldırıya uğrayan heykel örnekleri, yine dünyadan karşılaştırmalı örneklerle verilmiş, bu örnekler aracılığıyla genel bir çerçeve çizilmeye çalışılmıştır.
Özet (Çeviri)
In this work, art forms that are applied outside the monument form after the birth of public sphere in cities, spesifically Sculptures their post-processes and aftermath are inspected in context of the effects on on public. After the formation of Republic of Turkey, the art foundations and artistic activity that where sole goal was to improve have been tackled by powers and, political athmosphere, many artworks especcially the sculpture have been destroyed. One of the main reasons for this reveals itself is the new republic was encouraging western style in applied art but finding no counterpart to the western art instituons. The works that are places in Public Places, there lack of instituon that the freedom of expression of artists and public can be applied trough in a joint manner also the result being controlled by pure government instituons stand as a major setback in the growth of art and artist in Turkey. In USA there are“Art in Architecture Program”tied to“General Services Administration”,“Art in Public Sphere”tied to“ National Art Foundation”, in Europe;“Art in Public Sphere LTD.”That resides in Vienna,“City Art Comitee”that resides in Paris and“Amsterdam Art Foundation”in Amsterdam and also other similar foundations are gathering funds and resources for applying art in public spheres. They are also working with govermental organizations and experts and have word on the matters of desicionmaking in the processes of art applying and making them possible. Also the necessity of 1% of the funds on building going to the art and artist are protected and given by law is also another important venture for art on public sphere. Examples like these are given in order to make a comparison between Turkey and the rest of the world. On the conclusion there are proposals given that are taking their roots from these examples. The examples of the art sculpture that have been vandalized or destroyed are given from the world in comparison and a general line tried to be drawn via these examples.
Benzer Tezler
- Türkiye'de kamusal alanda soyut heykel uygulamalarının öncüleri olarak cumhuriyet'in 50. yılında İstanbul'da yapılmış heykeller
Sculptures produced in İstanbul on the 50 anniversary of the republic as pioneers of abstract sculpture practices in the public space in Turkey
ZAHİDE ŞENDUL
- Efemera sanat olarak kar-buz-kum heykel ve Tükiye'deki uygulamaları
Snow-ice-sand sculpture as ephemeral art and its applications in Turkey
NACİ EDİ
Sanatta Yeterlik
Türkçe
2024
Güzel SanatlarKocaeli ÜniversitesiPlastik Sanatlar Ana Sanat Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HÜSEYİN YARKIN BİÇER
- Türkiye'de 1980 sonrası kamusal heykellerde kitschleşme sorunu
Kitsch problem of public statues in Turkey after 1980
MUSTAFA TOYGAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Güzel SanatlarYaşar ÜniversitesiSanat ve Tasarım Ana Sanat Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SEDAT UMUR TÜRKER
- Türkiye'de kamusal alan estetiği ve heykel
Public space aesthetics and sculpture in Turkey
FAHRETTİN KUZU
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
Güzel SanatlarIşık ÜniversitesiSanat Bilimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MERİÇ HIZAL
- Yerel yönetimlerin kamusal alanda heykel uygulamaları(Mersin Toroslar Belediyesi örneği)
Sculpture applications of local governments in public space(Mersin Toroslar Municipality example)
SERDAL ÖZDEMİR