Geri Dön

Sakarya ve Batı Karadeniz akarsu havzaları için taban akışı ayırma modeli

Baseflow separation model for Sakarya and Batı Karadeniz drainage basins

  1. Tez No: 363598
  2. Yazar: GÖKHAN KAYAN
  3. Danışmanlar: PROF. DR. HAFZÜLLAH AKSOY
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: İnşaat Mühendisliği, Civil Engineering
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2014
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: İstanbul Teknik Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: İnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Hidrolik ve Su Kaynakları Mühendisliği Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 113

Özet

Akarsular genellikle tuzluluk problemine sahip olmadığından içme suyu, sulama, hidroelektrik enerji gibi çeşitli amaçların karşılanması için en uygun su kaynakları olarak düşünülmektedir. Bu durum araştırmacıları akarsular üzerinde çalışma yapmaya yöneltmiştir. Araştırmacılar akarsudaki akışın davranışını inceleyerek akarsudaki akışı dolaysız akış ve taban akışı olarak iki kısma ayırmışlardır. Bu çalışmada taban akışı ele alınmıştır. Taban akışı yer altı akışı ile yüzey altı akışının gecikmeli kısmından oluşmaktadır ve akarsuyu sürekli olarak besleyen kaynak niteliğindedir. Özellikle kurak dönemlerde akarsu akışının neredeyse tamamını oluşturan taban akışının tahmini su kaynakları yönetim stratejilerinin geliştirilmesi açısından önemlidir. Taban akışını tahmin etmek için bazı yöntemler kullanılmaktadır. Bu çalışmada bu yöntemlerden İHEY kullanılarak Sakarya ve Batı Karadeniz akarsu havzalarından seçilen 14 akım gözlem istasyonun günlük ortalama akım verileri ile taban akışı ve taban akış hacminin toplam akış hacmine bölünmesiyle elde edilen taban akışı indeksi hesaplanmıştır. İHEY yöntemi taban akışını etkileyen faktörlerin ne olduğunu dikkate almadan taban akışını sayısal olarak hesaplar. Halbuki taban akışını tahmin ederken taban akışını etkileyen çeşitli etkenler göz önünde bulundurulmalıdır. Bu çalışmada İHEY ile elde edilen taban akışı ve taban akışı indeksi değerleri Sakarya ve Batı Karadeniz havzalarının çeşitli havza karakteristikleri ile ilişkilendirilerek iki çoklu regresyon modeli oluşturulmuştur. Regresyon modelleri oluşturulurken bazı varsayımlar dikkate alınmıştır. Çalışma sonunda regresyon yöntemiyle elde edilen değerler ile İHEY'de bulunan değerler karşılaştırılmış ve rölatif hata değerleri hesaplanmıştır. Her iki modelde de çoklu regresyon varsayımlarının sağlanması her iki modelin güvenilirliğini artırmaktadır. Hesaplanan rölatif hata değerlerinin ise taban akışı indeksi modelinde daha küçük olması nedeniyle taban akışı indeksi modelinin daha doğru sonuçlar verdiği düşünülmektedir.

Özet (Çeviri)

Streams are considered the most suitable water resources for drinking, irrigating and hydroelectric power supply as they generally have no saltiness problem. This situation directed researchers to make studies on streams. Researchers examined the behaviours of flow within the stream and they divided flow as direct flow and base flow. In this study baseflow is discussed. Baseflow is the combination of groundwater flow and delayed interflow. Baseflow forms the majority of the total flow especially in dry seasons and it feeds the stream continuously. Estimation of baseflow is important for the development of water management strategies. There are different techniques to estimate baseflow. In this study UKIH method is used to estimate baseflow and baseflow index (ratio of baseflow volume to total flow volume)for 14 gauging stations in Sakarya and Bati Karadeniz drainage basins by using their average daily mean flows. UKIH calculates baseflow only numerically and it doesn't investigate the factors that can affect baseflow. However, baseflow is related to basin characteristics. In this study, baseflow and baseflow index values calculated by UKIH method is related with Sakarya and Bati Karadeniz basin characteristics and two multiple regression models are formed. Some assumptions are considered while regression models are generated. At the end of the study, values calculated by regression and values calculated by UKIH are compared and relative error values are found. Multiple regression assumptions are supplied for two models and this situation increases the reliability of two models. Relative error values calculated in baseflow index model are smaller than the values calculated in baseflow model. Therefore it can be considered that baseflow index model gives more correct results.

Benzer Tezler

  1. Melen havzası yayılı kirleticilerinin belirlenmesi için akım ayırımında kullanılabilecek uygun hidrolojik modellerin araştırılması

    Investigation of appropriate hydrological models that can be used to flow separation of Melen basin to determine the non-point pollution

    CEMİLE DEDE

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    Çevre MühendisliğiSakarya Üniversitesi

    Çevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. BÜLENT ŞENGÖRÜR

  2. Süvari Çayı Havzası'nın doğal ortam sorunları

    Natural environmental problems of Süvari Stream Basin

    SUAT KARADAŞ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    CoğrafyaNevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi

    Coğrafya Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ ALİ İMAMOĞLU

  3. Sakarya ilindeki nehir, göl, akarsu ve deniz sularından toplanan balık türlerinin kas dokularında eser element düzeylerinin belirlenmesi

    Assessment of trace element levels in muscle tissues of fish species collected from a river, stream, lake, and sea in Sakarya, Turkey

    TÜLAY KÜPELİ AKAT

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    KimyaSakarya Üniversitesi

    Kimya Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. HÜSEYİN ALTUNDAĞ

  4. Türkiye'de yağışlı gün sayılarındaki değişkenliğin analizi

    Analysis of variability of rainy days in Turkey

    SAMET BİLİR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    CoğrafyaÇanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi

    Coğrafya Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ FAİZE SARIŞ

  5. Soğanlı Çayı Havzası'nın uygulamalı hidrografyası

    Applied hydrography of the Soğanlı River Basin

    KÜBRA GÜLBETEKİN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    CoğrafyaKarabük Üniversitesi

    Coğrafya Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MÜCAHİT COŞKUN