Bekir Yıldız'ın Harran adlı öykü kitabında eylemler ve eyleyenleri
The verbs and their agents in the story of Harran by Bekir Yıldız
- Tez No: 369343
- Danışmanlar: DOÇ. DR. MUNA YÜCEOL ÖZEZEN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Bağımsal Dilbilgisi, Eylem, Eyleyen, Tümleyen, Eşdizimlilik, Oluşum Ağacı/Stemma, Dependency Grammar, Verb, Agent, Circumstantial Element, Collocations, Tree Diagram/Stemma
- Yıl: 2013
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Çukurova Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 416
Özet
Bu çalışmada, cümlenin ana ögesi olan eylemin üzerine çektiği eyleyenler tespit edilmeye çalışılmış, gerek anadili gerek yabancı dil öğretimi olsun uygulamalı dilbilim dalında büyük önem taşıyan eylem-eyleyen ilişkisi üzerinde durulmuştur. Türkçede eşdizimlilik doğrultusunda yapılan eylem-eyleyen çalışmalarının azlığı çalışmamızın ortaya çıkmasına temel hazırlamıştır. Çalışma Fransız dilbilimci Lusien Tesnière'nin bağımsal dilbilgisi kuramı üzerine oturtulmuştur. Ancak çalışmanın zamanının sınırları göz önünde bulundurularak inceleme bir kitapla sınırlı kalmıştır. İncelemeye alınan eser Bekir Yıldız'ın Harran adlı öykü kitabıdır. Tezin giriş bölümünde, çalışma hakkında bilgi verilmiş, çalışmanın amacı, kullandığımız kitabın ve yazarının özellikleri, çalışma boyunca kullanılan yöntem üzerinde durulmuştur. Kuramsal değerlendirmeler kısmını oluşturan ikinci bölümde ise, genel olarak Lusien Tesnière tanıtılmış, kuramının özelliklerinden bahsedilmiş ve Türkçede yapılan eylem-eyleyen çalışmaları ele alınmıştır. Çalışmanın inceleme ve bulgular bölümünde bağımsal dilbilgisi kuramının kullandığı yöntem olan oluşum ağaçları kullanılarak, kaynağımızdaki cümleler çözümlenmiş, eylemlerin üzerine çektiği eyleyenler liste halinde gösterilmiştir. Bu eylemler, Türkçe Sözlük 2011 ve Tahir Kahraman'ın Çağdaş Türkiye Türkçesindeki Fiillerin Durum Ekli Tamlayıcıları adlı eserindeki eylemlerin aldıkları eyleyenlerle karşılaştırılmıştır. Sonuç bölümünde ise, tespit edilen eylem türlerinin ve bu eylemlerin üzerlerine çektikleri eyleyenlerin dökümü yapılmış, bunlarla ilgili sayısal veriler göz önüne sunulmuştur.
Özet (Çeviri)
In this study, the main component of the sentence, the verb conjugated by the agent tried to be identified, the verb and agent relationship, which has great importance on applied linguistics for both native and foreign language teaching, emphasised. The rarity on the study of the verb-agent relationship has led our work to emerge. The study focuses on Lusien Tesnière's theory of dependency grammar. However, the research was limited with one book due to time limitation. The work examines the story of“Harran”by Bekir Yıldız. Inroduction part consists of information about the study, purpose of the study, the features of the book and the writer, the method used throughtout the study. Second part concerns the hypothetical evaluation, generally Lusian Tesnière is introduced, features of his theory are referred and verb-agent studies in Turkish language are considered. In the examination and disovery section of the research sentences from the resource are analysed, agents that are conjugated from the verbs are listed using the tree diagrams method from dependence linguistic hypothesis. That verbs are compared with the verbs and their agents in Turkish dictionary 2011 and Çağdaş Türkiye Türkçesindeki Fiillerin Durum Ekli Tamlayıcıları by Tahir Kahraman. In the conclusion chapter of the thesis, a documantion about the choice of verbs and their agents associated with these verbs are presented.
Benzer Tezler
- Bekir Yıldız'ın eserlerinde izlek ve yapı
The theme and structure in the Bekir Yildiz's works
SALİM DURUKOĞLU
Doktora
Türkçe
2012
Türk Dili ve EdebiyatıFırat ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. FATİH ARSLAN
- Ceylanpınar Tarım İşletmesinde yetiştirilen değişik antepfıstığı çeşitlerinde bazı özelliklerin belirlenmesi üzerine bir araştırma
An Investigation on some traits of different pistachio cultivars grown at the Ceylanpınar state farm
MUSTAFA YILDIZ
Yüksek Lisans
Türkçe
1999
ZiraatHarran ÜniversitesiBahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BEKİR EROL AK
- Farklı Rosa l. taksonlarının bazı morfolojik, pomolojik, fizyolojik, kimyasal, biyokimyasal özelliklerinin belirlenmesi ve çoğaltılması ile sürdürülebilirlikleri üzerinde araştırmalar
Investigations on the determination and propagation of some morphological, pomological, physiological, chemical and biochemical properties with sustainability of different Rosa L. taxa
İBRAHİM HALİL HATİPOĞLU
- Ka'b b. Mâlik'in hayatı ve rivâyetleri
Life and narratives of Ka'b b. Mâlik
REŞİT ÖZTÜRK
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
DinHarran ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ABDULLAH YILDIZ
- Akçakale (Şanlıurfa)ilçesinde yetiştirilen değişik antepfıstığı çeşit ve tiplerinde bazı besin maddelerinin belirlenmesi
Determination of some mineral nutrition of different pistachio types and cultivars grown at akçakale (ŞanlIurfa) province
İSLİM ÇETİNER
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Mühendislik BilimleriHarran ÜniversitesiBahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BEKİR EROL AK