Sosyokültürel yapı ve değişim bağlamında mimari mirasın korunmasına dair bir yöntem araştırması:Kapadokya-Güzelyurt örneği
A methodical research on socio-cultural structure and change in the context of architectural heritage conservation the case of Cappadocia-Güzelyurt
- Tez No: 371591
- Danışmanlar: PROF. DR. BEHİYE IŞIK AKSULU
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2014
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 358
Özet
Geleneksel kent dokularının, daima gelişen, büyüyen ve değişen kültürel ve fiziksel dinamiklere sahip kent hayatının içerisinde korunması ve bu korumanın sürekliliğinin sağlanması gerekmektedir. Kent ölçeğindeki bu korumanın sağlanabilmesi ise, ancak geleneksel dokunun fiziksel ve kültürel yapısının ve değerlerinin anlaşılabilmesiyle sağlanabilir. Geleneksel tarihi dokunun kent ve bölge ölçeğindeki yerinin ve öneminin saptanarak, doğru yöntem ve amaçlarla kullanılabilirliğinin ortaya konması da ancak bütüncül bir kapsamda hazırlanan, toplumsal, fiziksel, fonksiyonel ve estetik çözümleri içeren bir koruma çalışması ile gerçekleşebilir. Tez kapsamında incelenen Güzelyurt (Gelveri) İç Anadolu Bölgesinde Aksaray iline bağlı bir ilçedir. Mimari ve coğrafi özellikleriyle tarih boyunca Kapadokya olarak tanımlanan, özelleşmiş bir bölgede bulunan Güzelyurt, geleneksel mimarisiyle günümüzde, Kapadokya'nın en korunmuş mimari doku bütünlüğüne sahip bir yerleşimdir. Tarihte köklü bir yerleşime ve öneme sahip Güzelyurt (Gelveri) bu özelliğini, sahip olduğu geleneksel mimarisindeki kültürel izlerde saklamaktadır. Tarih dönemlerine ait kültürel çeşitliliği barındıran Güzelyurt geleneksel konut dokusu, yerleşimdeki sosyokültürel dönüşümün ardından korunma sorunsalıyla karşı karşıya kalmıştır. Bu korumanın değişen sosyal yapı içerisinde gerçekleşebilmesi ve geleneksel konut dokusunun ait olduğu kültürel bağlamda ele alınarak tanımlanması, incelenmesi ve sınıflandırılması bu çalışma kapsamında gerçekleştirilmiştir. Araştırma kapsamında inceleme, görüşme ve belgeleme çalışmaları yapılmıştır. Tez yedi bölümden oluşmaktadır. 1. Bölümde problemin tanımı yapılmış, amaç, kapsam ve yöntem sunulmuştur. 2. Bölümde tezin kuramsal çerçevesi oluşturulmuştur. 3. Bölümde önerilen metodolojinin uygulanacağı yer olarak seçilen Güzelyurt'un bölge mimarisi içindeki yeri ile fiziki, tarihi ve genel yerleşim özellikleri incelenmiştir. 4. Bölümde, sosyal yapıyla ilgili olarak yapılan anket çalışmalarının sonuçları ile yerinde yapılan gözlemler ve literatür taraması sonucu elde edilen bilgiler, tablo ve grafiklerle sunulmuştur. 5. Bölümde geleneksel evlerin mimari özellikleriyle ilgili bilgi verilmiştir. Bu bilgiler hazırlanacak bir koruma ve geliştirme projesine veri oluşturabilmek için detaylı bir biçimde hazırlanmıştır. 6. Bölümde evlerin sosyal ve fiziki özelliklerinde görülen değişiklikler, bugünkü koşullar içinde değerlendirilmiştir. 7. Bölümde Güzelyurt geleneksel konut birimiyle ilgili yapılan değerlendirme sonuçları tartışılmış, restorasyon ve koruma teorilerine göre alanın korunması için geleceğe yönelik öneriler getirilmiştir.
Özet (Çeviri)
The traditional urban patterns within always evolving, growing and changing cultural and physical dynamics of urban life need conservation and ensuring. The continuity of this conservation is also required. This urban scale conservation can be achieved only by understanding traditional patters, physical, cultural structure and values. Determining the importance and place of traditional historical texture within urban and regional scale, to reveal the correct method, purposes and usability of it only can take place in a holistically prepared context with social, physical, functional and aesthetically pleasing solutions with a conservation work. This thesis examined Güzelyurt (Gelveri), which is a district of Aksaray Province in the Central Anatolia Region. Throughout history Güzelyurt, with architecture and geographic features, located in an area called Cappadocia. Today, with it's traditional architecture, Güzelyurt is Cappadocia's the best settlemet of preserved architectural integrity of the tissue. In the history Güzelyurt (Gelveri) has a rooted and significance of a residential importance. This feature are hidden in it's owned cultural traces in traditional architecture. For the periods of history, Güzelyurt's traditional housing pattern that hosts cultural diversity, following the settlement of socio-cultural transformation, was confronted with the problem of conservation. This conservation can be realized within the changing social and traditional residential structure owned by the cultural context in which considering the identification, investigation and classification were carried out under this study. Observation, interview and documentation work is done within the research scope. This thesis consists of seven chapters; 1. In first section, the problem is defined; the purpose, scope and methods are presented. 2. In this section of the thesis, the theoretical framework has been established. 3. In this section, Güzelyurt's, where the proposed methodology is to be applied, place and physical architecture, history, general residential properties were investigated in the area. 4. Section includes the results of the surveys for the social structure with the observations made on the spot and the information obtained from literature, all presented with tables and graphs. 5. Section includes information about the architecture features of traditional houses. This information has been prepared in detail and it will be a useful data for a conservation and development project to be prepared. 6. The sixth section, social and physical features of the home changes seen in today's conditions is evaluated. 7. In the last section of this thesis, regarding to the results of the evaluation on Güzelyurt traditional housing units were discussed
Benzer Tezler
- Sivil mimari örneklerinin özgünlüğünün değerlendirilmesi için yöntem araştırması: Malatya örneği
Methods research for evaluation of the uniqueity of civil architectural examples: the sample of Malatya
MURAT ŞAHİN
Doktora
Türkçe
2021
MimarlıkKonya Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ BAHTİYAR EROĞLU
- Türkiye'de nüfusunu yitiren kırsal yerleşimlerin korunması için bir yöntem önerisi: Ödemiş-Lübbey Köyü örneği
A model proposal for conservation of abandoned rural settlements in Turkey: Case study of Odemis-Lubbey Village
KORAY GÜLER
Doktora
Türkçe
2016
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YEGAN KAHYA SAYAR
- Demiryolu mirasının yeniden işlevlendirilmesinde katılımın rolü: İstanbul Bostancı -Pendik banliyö hattı
The role of participation in the re-functioning of the railway heritage: İstanbul Bostanci-Pendik suburban line
GAMZE KÖKLÜCE
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
MimarlıkMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ BURCU BÜKEN CANTİMUR
- Diyarbakır ili Sur ilçesi Savaş Mahallesinde yer alan tarihi konut yapısının mimari koruma bağlamında incelenmesi
An examination of the historical residential building in Savaş Neighborhood Sur district Di̇yarbakır province within the context of architectural conservation
RUBİN KARAKOYUNLU
- İstanbul örneğinde; toplu konut gelişimi, 1980 sonrası konut üretim süreci ve yer seçimini etkileyen faktörler bağlamında konut yakın çevresinin irdelenmesi
In the case of Istanbul; public housing, housing production after 1980 and factors affecting nearby residential examining in the context of site selection process
EROL HUNİLER
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
MimarlıkYıldız Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MÜNEVVER DAĞGÜLÜ