Evde bakım hizmeti alan kişilerde sık karşılaşılan tıbbi ve sosyal sorunlar
Common medical and social problems encountered by patients taking home care service
- Tez No: 374965
- Danışmanlar: PROF. DR. GÜZEL DİŞCİGİL
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Aile Hekimliği, Family Medicine
- Anahtar Kelimeler: Evde bakım, evde sağlık, tıbbi, sosyal, Katz, Lawton, günlük yaşam aktiviteleri, Home care, home health, medical, social, Katz, Lawton, daily living activities
- Yıl: 2014
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Adnan Menderes Üniversitesi
- Enstitü: Tıp Fakültesi
- Ana Bilim Dalı: Dahili Tıp Bilimleri Bölümü
- Bilim Dalı: Aile Hekimliği Ana Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 110
Özet
Giriş ve amaç: Artan yaşlı ve engelli nüfusun sağlık ve bakım ihtiyaçlarını karşılamak için evde bakım hizmetlerine ihtiyaç duyulmaktadır. Biz bu çalışma ile Aydın ilinde evde sağlık ve bakım hizmeti alanların; genel profilini, mevcut durumlarıyla ilgili yaşadıkları, hizmet sunumu sırasında karşılaştıkları, tıbbi ve sosyal sorunları, günlük yaşamlarındaki bağımlılık düzeylerini ve bakım verenlerin yaşadıkları sorunları ortaya koymayı amaçladık. Gereç ve yöntem: Kesitsel tanımlayıcı bir araştırma olarak tasarlanan bu çalışmada, Aydın ilindeki evde sağlık hizmetleri koordinasyon merkezine kayıtlı kişilere (s=718), 2013 yılı haziran-aralık ayları arasında ulaşılarak, sözel onamlar alındıktan sonra, yüz yüze görüşerek anket ve günlük yaşam aktiviteleri ölçekleri uygulanmıştır. Evde sağlık ve bakım hizmeti alan ve bakım veren kişilere, demografik bilgileri, tıbbi ve sosyal durumları, yaşadıkları tıbbi ve sosyal sorunlar sorulmuştur. Elde edilen veriler istatistiksel olarak değerlendirilmiştir. Bulgular: ESH alan ve çalışmaya katılan 451 kişiden 303'ü (%67,2) kadındı ve yaş ortalaması 70,5 yıldı. Yaş dağılımında çoğunluğu ileri yaş grubu oluşturmaktaydı (75-84 yaş s:154, %34,1 ve ≥85 s:115, %25,5). Yatağa bağımlılar 192 kişi (%42,6) olarak saptanmış olup, kadınlarda yatağa bağımlılık oranı daha yüksekti. İlk 3 sırada yer alan tanılar sıklık sırasına göre hipertansiyon (s:219, %48,6), serebrovasküler hastalık (SVO) (s:115, %25,5), diabetes mellitustu (DM) (s:95, %21,1) ESH alanların yarıya yakını yardımcı cihaz kullandıklarını belirtmişlerdi (s=179, %39,7). Günlük yaşam aktivitelerinde bağımlılık durumları değerlendirildiğinde önemli bir kısmının hem temel hem de aletli günlük yaşam aktivitelerinde bağımlı olduğu görülmüştür. Yaş ilerledikçe bağımlılık düzeyi de artmıştır. Hizmet kapsamında en çok muayene yapıldığı (s=414; %91,8) ve sevk oranın %9,3 olduğu görülmüştür. Günlük sosyal aktivite olarak en çok televizyon (TV) izlendiği (ortalama=3,24±1,99 saat) belirtilmiştir. Sosyal sorunlar değerlendirildiğinde ise hastaların, yaklaşık üçte ikisinin kendilerini hayattan kopmuş (izolasyon) hissettiklerini bildirdikleri görülmüştür. Evde bakım verenlerin 402'sinin (%89,1) kadın olduğu saptanmış olup, yaş ortalaması 52,6 yıl olarak bulunmuştur. Önemli bir kısmı anksiyete (s:93; %20,7) ile ilgili bir tanı almış olduğunu bildirmiştir. Sonuç: Evde sağlık hizmetlerinin (ESH) önemi giderek artmaktadır. ESH sunumunun kamusal düzeyde (devlet desteğiyle) verilmeye başlaması önemli bir adım olmuştur. Sağlık desteğinin yanında, sosyal ve toplumsal destekleri de içerecek biçimde kapsamlı bir evde bakım hizmeti modeli, gereksinimlere daha iyi yanıt verebilecektir.
Özet (Çeviri)
Introduction and aim: Home care services (HCS) should need to meet the health and care requirements of the elderly and disabled people. In this study, we aimed to reveal the overall profile, the current medical and social conditions, the level of dependency in daily living activities and medical and social problems of the home care patients and the caregivers in Aydın. Material and method: The study was designed as a cross sectional descriptive study. Face to face interview and Katz and Lawton daily living activities scales were applied to the patients and the caregivers (n=718) between June and December of the year 2013. The demographic information, medical and social conditions and medical and social problems were asked to the patients and the caregivers. The obtained data was statistically evaluated. Results: Of the 451 people taking HCS that were participated in the study, 303 (%67,2) were women, and the mean age was 70,5 years. The majority of them were elderly (75-84 years n: 154; %34,1 and >85 years n:115; %25,5). The number of the bedridden patients were 192 (%42,6), and the rate was higher among women. The first 3 most common were hypertension (n:219; %48,6), cerebrovascular disease (CVD) (n:115; %25,5) and diabetes mellitus (DM) (n:95; %21,1). Nearly half of the patients (n:179; %39,7) were using assistive devices. Dependency rate in daily living activities were high. The dependency rate was higher in advanced age group. Physical examination (n:414; %48,6) was the most frequently mentioned home care service, and the referral rate was 9,3%. The most frequent daily social activity was television (TV) watching (mean=3,24 ± 1,99 hours). Approximately, two thirds of the patients mentioned that they feel themselves socially isolated. The 402 (%89,1) of home caregivers were women and the mean age was found to be 52,6 years. A considerable number of caregivers (n:93; %20,7) were diagnosed with anxiety disorder. Conclusion: The importance of Home Health Care Service (HCS) is increasing. The scope of the services should be built up by other social components (social activities, social support programmes and etc.). Besides health support, a comprehensive home care service model covering social and public supports should be developed.
Benzer Tezler
- Engelli çocukların sağlık hizmetinden yararlanması ve ebeveynlerin memnuniyetini etkileyen faktörlerin değerlendirilmesi
Utilization of health care for children with disabilities and evaluation of factors determining parental satisfaction
YASİN KARATAŞ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2021
Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıRecep Tayyip Erdoğan ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ YASİN YILDIZ
- Evde bakım alan hastalarına bakım verenlerin tükenmişlik düzeyleri ve etkileyen faktörler
Burnout syndrome in domiciliary caregivers and affecting factors
YASEMİN KAPLAN SAY
Tıpta Uzmanlık
İngilizce
2018
Aile HekimliğiSağlık Bilimleri ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
UZMAN ÖZLEM SUVAK
- Antalya Eğitim ve Araştırma Hastanesi Evde Sağlık Hizmetleri Birimi'nde izlenen hastaların ve bakım veren aile bireylerinin viral hepatit belirteçlerinin durumu
The status of viral hepatitis markers of patients and caregiver family members, who followed by home health care unit of Antalya Training and Research Hospital
ESRA AYDIN
- İstanbul Sağlık Bilimleri Üniversitesi'ne bağlı Avrupa Yakası eğitim ve araştırma hastanelerindeki aile hekimliği asistanlarının evde sağlık hizmetleri hakkındaki tutum ve davranışlarının değerlendirilmesi
Evaluation of attitudes and behaviors of family medicine residents in european side training and research hospitals of İstanbul Health Sciences University about home health services
YASEMİN ÇAKIRTÜRK
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2023
Aile HekimliğiSağlık Bilimleri ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA REŞAT DABAK
- Birinci basamak palyatif bakım hastalarına bakım sağlayan kişilerde depresyon ve yaşam kalitesinin değerlendirilmesi
The evaluation of depression and quality of life in caregivers of primary palliative care patients
NURAN YILMAZ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2022
Aile HekimliğiSağlık Bilimleri ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA REŞAT DABAK