İbn Sînâ'da yetkinlik
Perfection in Avicenna
- Tez No: 375929
- Danışmanlar: PROF. DR. ÖMER MAHİR ALPER
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Felsefe, Philosophy
- Anahtar Kelimeler: İbn Sînâ, yetkinlik, Tanrı, kemâl, İbn Sina, perfection, God, kamāl
- Yıl: 2014
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İslam Felsefesi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 240
Özet
Felsefenin temel konusu olan varlık ve varlıkla ilişkili haller insanlık tarihi boyunca her zaman güncelliğini koruyan bir alan olmuştur. Ontoloji başlığı altında ele alınan konuların açıklanması ve anlaşılmasında ise kilit kavramlardan biri yetkinliktir. İslam felsefesi geleneği içerisinde de özellikle Tanrı ve diğer varlıkları birbirinden ayırma noktasında vurgu yapılan en temel kavram yine yetkinlik olmuştur. İslam felsefesi geleneğinin en etkili filozoflarından biri olan İbn Sînâ (ö. 428/1037) metafizik düşüncesinin temel taşı olan varlığa dair düşüncelerini, büyük ölçüde yetkinlik anlamı taşıyan kemâl, istikmâl, tam, tamam, fevka't-tamâm gibi kavramları son derece bilinçli ve ustaca kullanarak ortaya koymuştur. Bu kavramlar aracılığıyla varlık arasındaki hiyerarşiyi daha sistematik ve daha anlamlı bir iskelet üzerine inşâ etmiştir. Varlığı iyilik ve kemâl, kötülüğü ise kemâlin yokluğu olarak tarif eden İbn Sînâ, böylece varlık-kemâl arasındaki ilişkiye dikkat çekmektedir. İbn Sînâ, daha yetkin olan varlığın, varlık hiyerarşisinde daha alttaki için ifade ettiği önem ve anlamı da yine varlığın yetkinliğe olan doğal meyli ile açıklamaktadır. Ayrıca nefs ve hareket gibi kavramları da kemâl kavramına vurgu yaparak açıklayan İbn Sînâ, böylece doğal cisimler ile nefs sahibi canlıların ontolojik anlamda durdukları yeri yetkinlikten aldıkları paya göre belirlemektedir. Bu çalışma, antik-helenistik düşünce birikiminden İslam dünyasına intikal eden kavram ve problemlerin yetkinlik bağlamında izini sürerek, İbn Sînâ metafiziğinde kazandığı anlamı, kavramsal karşılaştırmalar yaparak tespit etmeyi, böylece söz konusu felsefî birikimin İbn Sînâ'daki yansımalarını ve ondaki özgün kullanımını ortaya çıkarmayı amaçlamaktadır.
Özet (Çeviri)
The being and the subjects related to it have remained as a centere thema of philosophy, throughout the human history. One of the key concepts to explain and understand of the subtitles of ontology is perfection. Hence, in the tradition of Islamic philosophy, perfection is underlined especially to separate God from creature. One of the influential philosophers of his time, Avicenna (428/1037), put his ideas about existence that is the main stone of philosophy, using the related concepts of kamāl, istikmāl, tam, tamam, fawqa't-tamām skilfully and deliberatively. Through the instrument of these concepts, he established a hierarchy among existence on more systematic and significant base. Avicenna points out the relationship between existence and kemâl defining existence as goodness and kamāl, and evil as lack of kamāl. He explains the importance of superior being for lower beings with the natural inclination to perfection. Beside, Avicenna clarifies soul and movement with the concept of kamāl. Hence, he specifies ontological positions of natural objects and creatures that carry soul, with their share from perfection. The goal of this study is to determine the meanings of the concepts of perfection and related problems that were transmitted from the antique-Hellenistic thinking to the Islamic world. In this work the Avicennian philosophy conceptual comparison is used in order to shed light on unique presence and the reflection of this philosophical knowledge in Avicenna.
Benzer Tezler
- İbn Sina'da kesin bilgi ve kesin bilginin unsurları
Certain knowledge and the elements of certain knowledge in avicenna
HACER ERGİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
DinYıldırım Beyazıt ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HASAN YÜCEL BAŞDEMİR
- İbn Sina'da haz kavramı
The concept of pleasure in Ibn Sina
MERVE ÖZAĞAÇ YAPAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
FelsefeMarmara ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İLHAN KUTLUER
- İbn Sînâ'da ruh-beden ilişkisi ve ruhun ölümsüzlüğü problemi
Avicenna's eskatology
AYNUR KUL
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
FelsefeUludağ ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. HİDAYET PEKER
- Ibn Sīnā'nın tabiat felsefesinde hareket
Motion in Avicenna's philosophy of nature
İZZET GÜLAÇAR
Doktora
Türkçe
2021
DinAnkara ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FEHRULLAH TERKAN