Türkiye'de genetik üzerine yapılan çalışmalar (1933-1963) ve genetik biliminin dünyada izlediği seyir içindeki yeri
Genetic researches in Turkey between 1933-1963 and its place in the world
- Tez No: 375930
- Danışmanlar: PROF. DR. SEVTAP KADIOĞLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Bilim ve Teknoloji, Science and Technology
- Anahtar Kelimeler: Genetik, Genetik Tarihi, Türkiye, Biyoloji Tarihi, 20. Yüzyıl, Üniversite Reformu, Genetics, History of Genetics, Turkey, History of Biology, 20th Century, University Reform
- Yıl: 2014
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Bilim Tarihi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Bilim Tarihi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 270
Özet
Bu tez, 1933-1963 yılları arasında Türkiye'de genetik alanında yapılan çalışmaları tarihsel olarak incelemeyi ve Avrupa ve ABD'de genetik alanında ortaya çıkan önemli gelişmeler ve temel tartışmalar içinde bu çalışmaların yerini belirlemeyi amaçlamaktadır. Çalışmayı gerçekleştirdiğimiz zaman aralığının başlangıcı Türkiye'de biyoloji alanında kurumsallaşmanın önünün açıldığı 1933 Üniversite Reformu'na işaret ederken, 1960'lı yıllar ise genetik çalışmalarının dünyada köklü bir değişimden geçtiği bir dönemi temsil etmektedir. Tezimiz öncelikle dünyada genetiğin tarihi ve genetik üzerine bazı önemli tartışmalar hakkında bilgi vermektedir. Daha sonra ise, tezin orijinal bölümlerinde,Türkiye'deki üniversite ve çeşitli kurumlarda genetik ve onun uygulama alanları üzerine yazılmış olan kitap ve makaleler ele alınmaktadır. Çalışmamız sonucunda, Üniversite Reformu ile birlikte Türkiye'ye gelen Alman bilim insanlarının, genetik üzerine yapılan çalışmaların şekillenmesinde önemli bir rollerinin olduğu görülmüştür. Başka bir sonuç ise genetiğin uygulamaları arasında tarım ve hayvancılık çalışmalarının önemli bir yer tuttuğu yönündedir. Bu çalışmaları ortaya koyan bilim insanları dönemin kalkınmacı anlayışıyla paralel şekilde, tarımda verimliliği arttırmak amacıyla çeşitli çalışmalar yapmışlardır. Buna ek olarak, dönemin yükselen öjenik fikirlerinin Türk bilim insanlarınca da benimsendiği görülmektedir. Ülkenin toplumsal açıdan daha ileriye taşınması sağlamak üzere Türk ulusunun kalıtsal açıdan geliştirilmesi, bu dönemde genetiğin tıbbi uygulamaları arasında sıkça işlenen konulardan biri haline gelmiştir.
Özet (Çeviri)
This thesis aims to make a historical investigation of the studies on genetics in Turkey and to determine their place within the major debates and landmarks of genetic studies in the major centers of Europe and the U.S:A between 1933-1963. The beginning of the period refers to the 1933 Turkish University Reform which paved the way for the institutionalization of biological sciences in Turkey whereas 1960s were a period of time that the genetic studies underwent a radical change in the World. Our study firstly introduces the history of genetics in the World and briefly explains the most controversial issues in genetics history. Secondly, in the original part of our study (chapters 2-5), we examined books, scholarly articles and textbooks on genetics and its applications on agricultural and medical sciences written by the members of Turkish universities and institutions. The present research showed that German scientists who came to Turkey with the University Reform have a significant role in shaping theoretical or experimental researches on genetics in the country. Another issue this thesis brought out that among the applications of genetic studies, the agricultural science was in the front line. The scientists who conducted these researches have an understanding in parallel with the economic developmentalist policies of the era; increasing agricultural productivity was their main concern. Additionaly, this study also revealed that arising eugenic ideas of the period was adopted by Turkish scientists. In order to carry the nation to a socially higher level, hereditary improvement of Turkish nation became a popular subject among publications on medical applications of genetics.
Benzer Tezler
- Phylogenetic analysis of brown bear (Ursus arctos) populations across Türkiye
Türkiye'deki bozayı populasyonlarının filogenetik analizi
ELİF ÇELTİK
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
BiyolojiKoç ÜniversitesiMoleküler Biyoloji ve Genetik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÇAĞAN HAKKI ŞEKERCİOĞLU
- Önemli zeytin (Olea europaea L.) çeşitlerinin izoenzim polimorfizmleri ve genetik özellikleri
Isoenzyme polymorphisms and genetic characteristics of important olive (Olea europaea L.) cultivars and types
SEVDA DÜLGER
Yüksek Lisans
Türkçe
2004
ZiraatÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiBahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MURAT ŞEKER
- Denizli ilinde doğal olarak yetişen tuber aestivum türüne ait örneklerin genetik karakterizasyonu ve rDNA ITS bölge dizileriyle filogenetik analizi
Genetic characterisation of indigenous tuber aestivum samples and phylogenetic analyses of their rDNA ITS regions
SÜLEYMAN KUYUMCU
- Kestane ağacı meyvelerinde zarar yapan böcek türlerinin genetik belirteç ile belirlenmesi ve bunların filogeni ve populasyon genetikleri: Bir pilot barkod çalışması
Identification of insect species damaging chestnut fruit by genetic markers and their phylogeny and population genetics: A pilot barcoding study
ELİF ASLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
BiyolojiOndokuz Mayıs ÜniversitesiBiyoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NEVRAN EYLEM AKMAN GÜNDÜZ
- Transgenik hayvanların dünü,bugünü ve geleceği
Past, present and future of transgenic animals
ÖZGECAN ÜNSAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
BiyoteknolojiEge ÜniversitesiZootekni Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜLDEHEN BİLGEN