Geri Dön

Türkiye'de genetik üzerine yapılan çalışmalar (1933-1963) ve genetik biliminin dünyada izlediği seyir içindeki yeri

Genetic researches in Turkey between 1933-1963 and its place in the world

  1. Tez No: 375930
  2. Yazar: BARIŞCAN ERSÖZ
  3. Danışmanlar: PROF. DR. SEVTAP KADIOĞLU
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Bilim ve Teknoloji, Science and Technology
  6. Anahtar Kelimeler: Genetik, Genetik Tarihi, Türkiye, Biyoloji Tarihi, 20. Yüzyıl, Üniversite Reformu, Genetics, History of Genetics, Turkey, History of Biology, 20th Century, University Reform
  7. Yıl: 2014
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: İstanbul Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Bilim Tarihi Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Bilim Tarihi Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 270

Özet

Bu tez, 1933-1963 yılları arasında Türkiye'de genetik alanında yapılan çalışmaları tarihsel olarak incelemeyi ve Avrupa ve ABD'de genetik alanında ortaya çıkan önemli gelişmeler ve temel tartışmalar içinde bu çalışmaların yerini belirlemeyi amaçlamaktadır. Çalışmayı gerçekleştirdiğimiz zaman aralığının başlangıcı Türkiye'de biyoloji alanında kurumsallaşmanın önünün açıldığı 1933 Üniversite Reformu'na işaret ederken, 1960'lı yıllar ise genetik çalışmalarının dünyada köklü bir değişimden geçtiği bir dönemi temsil etmektedir. Tezimiz öncelikle dünyada genetiğin tarihi ve genetik üzerine bazı önemli tartışmalar hakkında bilgi vermektedir. Daha sonra ise, tezin orijinal bölümlerinde,Türkiye'deki üniversite ve çeşitli kurumlarda genetik ve onun uygulama alanları üzerine yazılmış olan kitap ve makaleler ele alınmaktadır. Çalışmamız sonucunda, Üniversite Reformu ile birlikte Türkiye'ye gelen Alman bilim insanlarının, genetik üzerine yapılan çalışmaların şekillenmesinde önemli bir rollerinin olduğu görülmüştür. Başka bir sonuç ise genetiğin uygulamaları arasında tarım ve hayvancılık çalışmalarının önemli bir yer tuttuğu yönündedir. Bu çalışmaları ortaya koyan bilim insanları dönemin kalkınmacı anlayışıyla paralel şekilde, tarımda verimliliği arttırmak amacıyla çeşitli çalışmalar yapmışlardır. Buna ek olarak, dönemin yükselen öjenik fikirlerinin Türk bilim insanlarınca da benimsendiği görülmektedir. Ülkenin toplumsal açıdan daha ileriye taşınması sağlamak üzere Türk ulusunun kalıtsal açıdan geliştirilmesi, bu dönemde genetiğin tıbbi uygulamaları arasında sıkça işlenen konulardan biri haline gelmiştir.

Özet (Çeviri)

This thesis aims to make a historical investigation of the studies on genetics in Turkey and to determine their place within the major debates and landmarks of genetic studies in the major centers of Europe and the U.S:A between 1933-1963. The beginning of the period refers to the 1933 Turkish University Reform which paved the way for the institutionalization of biological sciences in Turkey whereas 1960s were a period of time that the genetic studies underwent a radical change in the World. Our study firstly introduces the history of genetics in the World and briefly explains the most controversial issues in genetics history. Secondly, in the original part of our study (chapters 2-5), we examined books, scholarly articles and textbooks on genetics and its applications on agricultural and medical sciences written by the members of Turkish universities and institutions. The present research showed that German scientists who came to Turkey with the University Reform have a significant role in shaping theoretical or experimental researches on genetics in the country. Another issue this thesis brought out that among the applications of genetic studies, the agricultural science was in the front line. The scientists who conducted these researches have an understanding in parallel with the economic developmentalist policies of the era; increasing agricultural productivity was their main concern. Additionaly, this study also revealed that arising eugenic ideas of the period was adopted by Turkish scientists. In order to carry the nation to a socially higher level, hereditary improvement of Turkish nation became a popular subject among publications on medical applications of genetics.

Benzer Tezler

  1. Phylogenetic analysis of brown bear (Ursus arctos) populations across Türkiye

    Türkiye'deki bozayı populasyonlarının filogenetik analizi

    ELİF ÇELTİK

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2023

    BiyolojiKoç Üniversitesi

    Moleküler Biyoloji ve Genetik Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ÇAĞAN HAKKI ŞEKERCİOĞLU

  2. Önemli zeytin (Olea europaea L.) çeşitlerinin izoenzim polimorfizmleri ve genetik özellikleri

    Isoenzyme polymorphisms and genetic characteristics of important olive (Olea europaea L.) cultivars and types

    SEVDA DÜLGER

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2004

    ZiraatÇanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi

    Bahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. MURAT ŞEKER

  3. Denizli ilinde doğal olarak yetişen tuber aestivum türüne ait örneklerin genetik karakterizasyonu ve rDNA ITS bölge dizileriyle filogenetik analizi

    Genetic characterisation of indigenous tuber aestivum samples and phylogenetic analyses of their rDNA ITS regions

    SÜLEYMAN KUYUMCU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2011

    BotanikNevşehir Üniversitesi

    Biyoloji Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. AZİZ TÜRKOĞLU

  4. Kestane ağacı meyvelerinde zarar yapan böcek türlerinin genetik belirteç ile belirlenmesi ve bunların filogeni ve populasyon genetikleri: Bir pilot barkod çalışması

    Identification of insect species damaging chestnut fruit by genetic markers and their phylogeny and population genetics: A pilot barcoding study

    ELİF ASLAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    BiyolojiOndokuz Mayıs Üniversitesi

    Biyoloji Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. NEVRAN EYLEM AKMAN GÜNDÜZ

  5. Transgenik hayvanların dünü,bugünü ve geleceği

    Past, present and future of transgenic animals

    ÖZGECAN ÜNSAL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2012

    BiyoteknolojiEge Üniversitesi

    Zootekni Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. GÜLDEHEN BİLGEN