Dıesel otobüs motorlarında soğutma sisteminin modellenmesi, dizaynı ve ekonomik optimizasyonu
Bus diesel engine cooling system modelling, design and economic optimization
- Tez No: 378407
- Danışmanlar: PROF. DR. EMRULLAH HAKAN KALELİ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Makine Mühendisliği, Mechanical Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2014
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yıldız Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Enerji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Otomotiv Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 227
Özet
Motor parçalarının düzgün çalışması için en önemli etkenlerden biri uygun soğutma performansının elde edilmesidir. Özellikle arkadan motorlu otobüslerde yolda gelen havadan yararlanma oranı oldukça düşük olmaktadır. Tezin amacı motor dinamometresi üzerinde yapılan testler ve/veya oluşturulan matematik model yardımıyla araç üzerinde yapılan testlere göre uygun radyatör ve intercoolerın seçilebilmesidir. Tezin sonucunda üretici firmanın kullandığı bileşenlere göre araca uygun radyatör ve intercooler dizayn edilebilecek, bu sayede üretici firmaya olan bağımlılık ortadan kalkacaktır. Farklı firma alternatifleri oluşturup maliyetlerini azaltabilecektir. Bu kapsamda önden motorlu ve radyatörlü, ortadan motorlu ve radyatörlü, arkadan motorlu ve radyatörlü 3 araç grubu üzerinde 5 farklı motor, 6 farklı radyatör, 7 farklı intercooler ve 3 farklı fan ile klimatik odalı dinamometrede, yolda ve motor dinamometresinde deneyler yapılmıştır. Ayrıca 3 çeşit motor ve radyatör yerleşimi durumu için MATLAB programı yardımıyla birer model oluşturulmuştur. Tez çalışması sonucunda, yol testlerinin klimatik oda testleri ile örtüştüğü, hidrolik fan kullanılan sistemlerin viskoz fan kullanılanlara göre daha iyi soğutma performansı sağladığı, arkadan motorlu otobüslerde radyatördeki ısı sığasının önden motorlu otobüslerdeki radyatörlere göre yarı yarıya düşük olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca uygun tüp ve kanat boyutlar seçidiğinde aynı dış ölçülerdeki aluminyum malzemeli radyatörlerin soğutma performansının bakır olanlara göre daha yüksek olduğu, intercooler boyutlarının radyatör performansına % 20 oranında etki ettiği, motor dinamometresi deneylerinin önden motorlu araçların yol deneyleriyle örtüştüğü fakat arkadan motorlu araç testerinde intercooler sıcaklıkları sebebiyle uygun olmadığı ve CFD programı Fluent yardımıyla yapılan analiz yardımıyla fanın davlumbaz içinde 1/2 oranından fazla dışarda olmaması gerektiği sonuçları çıkmıştır. Model sonuçları da incelenerek kullanılabilir olduğuna karar verilmiştir.
Özet (Çeviri)
Engine cooling is one of main factors for a proper working engine. Specially rear engined buses, effect of ram air is very low. The aim of this thesis is to choose suitable radiator and intercooler with the engine dynamometer tests and mathematical model. As a result of this thesis, optimum radiator and intercooler will be designed with the component of the producer, so the dependence on manufacturers will disappear. Bus manufacturer can find alternative producers and reduce costs. In this context, 6 types of radiators, 7 types of intercooler and 3 types of fan were tested with 3 types of buses; front engined and radiator, mid engined and radiator, rear engined and radiator; in chasis dynamometer with climatic chamber tests, road tests and engine dynamometer tests. Also for 3 types of buses were modeled mathematically in MATLAB. As a result of thesis, results of road tests and climatic chamber tests overlap, systems with hydraulic fan provide better cooling performance then visco fan systems and heat capacity of the radiator and intercooler for the rear engined buses are nearly the half of the front engined bus. For same outer dimensioned radiators with optimum sizes of fin and tubes aluminium radiator has better cooling perofrmance than cupper radiator, intercooler dimensions can effect the radiator performance for 20%, engine dynamometer tests overlap with front engine buses but in rear engine buses tests does not suit, espacially in CAC line. Additionally fan position was investigated with CFD program Fluent and found that if more than ½ of the fan is out of louver fan performance decreases. At last mathematical model was investigated and found applicable.
Benzer Tezler
- Egsoz gazı enerjisiyle çalışan NH3-H2O absorbsiyonlu soğutma sistemiyle taşıt kabininin iklimlendirilmesi
Climatization of a vehicle cabinet by an NH3-H2O absorbtion system performing with exhaust gas energy
CÜNEYT BALCI
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
EnerjiSüleyman Demirel ÜniversitesiMakine Eğitimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. HİLMİ CENK BAYRAKÇI
- Otobüs dizel motorlarında alternatif yakıt olarak sıkıştırılmış doğalgaz kullanımı
Use of compressed natural gas as an alternative fuel for diesel-powered urban buses
MEHMET MUTLU
- Alternatif yakıtların dizel motorlarda kullanımı teknik ve ekonomik analizi
Utilization of the alternative fuels in diesel engines technical and economical analysis
BAHADIR TÜTER
Yüksek Lisans
Türkçe
2007
Makine MühendisliğiYıldız Teknik ÜniversitesiMakine Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF.DR. RECEP ÖZTÜRK
- Biodiesel ile çalıştırılan belediye otobüsünün egzoz emisyonlarının nümerik yöntemle etüdü
Research of operated with biodiesel urban bus's exhaust emissions by numeric method
MELİK GÜL
Yüksek Lisans
Türkçe
2008
Makine MühendisliğiYıldız Teknik ÜniversitesiOtomotiv Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MUAMMER ÖZKAN
- Büyük silindir hacimli dizel motorlarda silindir içindeki girdap tipi hava hareketlerinin incelenmesi ve ölçüm metotlarının karşılaştırılması
Investigation of vortex type air movements in cylinder in large displacement diesel engines and comparison of measurement methods
BURAK YELKEN
Doktora
Türkçe
2021
Makine MühendisliğiKocaeli ÜniversitesiMakine Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ZAFER DÜLGER
DR. İSMAİL HAKKI SAVCI