Kürt romanında travma ve psiko-politik çevrelenmişlik: 2000'den sonra yazılan Kürt romanı
Trauma and psycho-politic siege in the Kurdish novel: Kurdish novels written after 2000
- Tez No: 380745
- Danışmanlar: DR. SÜHA OĞUZERTEM
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Karşılaştırmalı Edebiyat, Comparative Literature
- Anahtar Kelimeler: Kürt romanı, travma edebiyatı, hafıza, biyopolitika, tanıklık, Kurdish novel, literature of trauma, memory, biopolitics, witness
- Yıl: 2014
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Bilgi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Karşılaştırmalı Edebiyat Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 131
Özet
Bu tez 2000'den sonra yazılan Kürt romanlarında bireyin ve toplumun politik travmalarını sorunsallaştırarak hafıza ve tanıklık konularını incelemekte, Kürt yazın atmosferini ve bu çevrede tartışılan konuları romanlar bağlamında ele almaktadır. Savaş ortamında gerçekleşen modern Kürt edebiyatının kuruluş süreci, çatışmaların, göçlerin, ölümlerin, sınırların, sürgünlüğün, kaybolmuşluğun, kişiliksizleştirilmenin, içe kapanmanın ve vatansızlığın, sömürge olmanın travmalarından bir hayli etkilenmiş ve bu dönemde yazılan eserler bu meseleleri çokça konu edinmiştir. Son birkaç yıldır, Kürt toplumu üzerinde oluşan tahribatın psikanalitik açıdan ele alınmaya başlanması,“acının maddi kabuğu”nun aşılıp başka katmanlarına el atılmaya başlandığının da bir göstergesi sayılabilir. Kürtlerin toplumsal hafızalarında derin yaralar olarak duran Dersim ve Halepçe gibi büyük katliamların, Diyarbakır Cezaevi gibi tekil mekânların edebiyat yolu ile anlatımı, ayrıca tanıklık derecesi olarak Agamben'nin Muselmann, Sonderkommando ve tanıklık edilemeyenin Kürt romanlarındaki yansımaları en iyi şekilde Bextîyar Elî'nin Apê Min Cemşîd Xan: Ku Hertim Bê Ew Li Ber Xwe Dibir (Rüzgarın Önüne Katıp Götürdüğü Amcam: Cemşîd Xan) adlı romanı ve Ciwanmerd Kulek'in Zarokên Ber Çêm (Nehir Çocukları) isimli romanında karşılığını bulur. Şener Özmen'in Pêşbazîya Çîrokên Neqedîyayî (Bitmemiş Öyküler Yarışması) adlı romanı ise gerek ulusal alegori olarak, gerekse de bir bireyin çıkmazları olarak okunduğunda bir coğrafyanın psiko-politik kuşatılmışlığını açığa vuracaktır. Yaraları henüz kapanmamış bir toplumun acılarının ve travmalarının edebiyat yoluyla nasıl dile getirildiği, bu travmaların bireysel ve toplumsal hafızalarda ne şekilde yer edindiği bu çalışmanın cevap aradığı sorulardır. Kürt romanı ya da genel anlamıyla edebiyatı yakından incelendiğinde filoloji ile barbarlık arasında sıkışmış bir edebiyat olduğu görülecektir.
Özet (Çeviri)
This thesis scrutinizes how memory and testimonies are reflected in Kurdish novels in terms of political traumas of the society and the individual. In addition to that, the atmosphere of Kurdish literature and the themes debated in this respect are also the main topics to be discussed within the context of the novels. The narration of suffering has been one of the dominant themes of Kurdish literature, which has shown an interesting improvement over the last twenty-thirty years. The formation process of modern Kurdish literature not only has taken place under war conditions but also experiences traumas derived from clashes, migrations, deaths, borders, exile, sense of being lost, character-destruction, isolation, collective introversion, loss of motherland, and colonization. As a result, the works written during this period mostly take these issues as their subject matter. In recent years, starting to take into consideration from a psychoanalytic perspective, the destruction applied on the Kurdish community can be taken as a sign of surpassing“the boundaries of suffering”and stepping into new spheres. The big massacres like Dersim and Halepçe and the singular spaces such as Diyarbakir Prison, which have remained as a deep trauma in the collective memory of Kurdish people, are narrated through the literature. On the other hand, as degrees of witnessing, the reflections of the terms of Agamben like Muselmann, Sonderkommando, and the ones that cannot be witnessed correspond successfully with the contents of these novels,My Uncle Jamshid Khan: Whom Wind Was Always Taking by Bakhtiyar Ali and Children by the River by Ciwanmerd Kulek. Additionally, The Competition of Unfinished Stories by Şener Özmen either read as a national allegory or as predicament of the individual will reveal the psycho-politic siege of a territory. The rareness of theses on Kurdish literature points out to the fact that there is a big gap in this field. So, when Kurdish novel, or in general terms, Kurdish literature is scrutinized closely, it will be clearly seen that it is a literature stuck up between philology and barbarism.
Benzer Tezler
- Metafictional representations of trauma
Üstkurmaca romanlarda travmanın temsilleri
UĞUR YANKI ÜÇKARDEŞLER
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
Amerikan Kültürü ve EdebiyatıBoğaziçi ÜniversitesiBatı Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ BURCU KAYIŞÇI AKKOYUN
ÖĞR. GÖR. AYLİN ALKAÇ
- Politics of women trauma: In Helen Benedict's Sand Queen and Gharbi Mustafa's What Comes with Dust
Kadın travmasının siyaseti: Helen Benedict'in Kum Kraliçesi ve Gharbi Mustafa'nın Tozla Gelenler'inde
MURTADHA ASHOUR IBRAHIM
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
İngiliz Dili ve EdebiyatıKarabük Üniversitesiİngiliz Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ANSAM RIYADH ABD AL-MAAROOF
- Karakter di romana kurmancî de 'Girê Şêran- Mirina Bêsî- Pêşbaziya Çîrokên Neqediyayî- Qerebafon- Sobarto'
Kurmancî romanında karakter 'Girê Şêran- Mirina Bêsî- Pêşbazıya Çîrokên Neqedıyayî- Qerebafon- Sobarto'
EMİN GÜLER
Yüksek Lisans
Kürtçe
2019
Doğu Dilleri ve EdebiyatıMardin Artuklu ÜniversitesiKürt Dili ve Kültürü Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ABDURRAHMAN ADAK
- Kürt romanında erkeklik inşası: Bir örneklem olarak Fırat Cewerî romanları
The construction of masculinity in kurdish literature: A case study on Fırat Cewerî's novels
EVİN AYDIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Sosyolojiİstanbul Bilgi ÜniversitesiKültürel İncelemeler Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NAZAN HAYDARİ PAKKAN
- Kürt romanında Türk imgesi
Turkish image in Kurdish novel
AZİZ TEKİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Gazetecilikİstanbul Arel ÜniversitesiMedya ve Kültürel Çalışmalar Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BİROL ÇAYMAZ