Geri Dön

Serebrovasküler hastalığı olan bireylere bakım veren aile üyelerinin bakım yükü ve öz etkililiklerinin değerlendirilmesi

Evaluation of the burden of care and self efficacy levels of the caregiver family members of the individuals with cerebrovascular disease

PDF İndir

  1. Tez No: 384317
  2. Yazar: MERVE KAYA
  3. Danışmanlar: PROF. DR. AYFER TEZEL
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Halk Sağlığı, Public Health
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2014
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Ankara Üniversitesi
  10. Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Hemşirelik Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 115

Özet

Araştırma, serebrovasküler hastalığı olan bireylere bakım veren aile üyelerinin bakım yükü ve öz etkililik düzeylerinin değerlendirilmesi amacıyla tanımlayıcı olarak yapılmıştır. Çalışmanın örneklemini, Kocaeli Kamu Hastaneleri Kurumu'na bağlı İzmit Seka Devlet Hastanesi'nde Ocak 2011-Aralık 2012 tarihleri arasında serebrovasküler hastalık tanısı nedeniyle tedavi almış hastalara bakım veren, 18 yaşından büyük, gönüllü, işbirlikçi ve iletişime açık, Kocaeli merkez ilçe ve çevresindeki ilçelerde ikamet eden 250 aile üyesi oluşturmuştur. Veri toplama, hastaların evlerine gidilip bakım verenler ile yüz yüze görüşülerek yapılmıştır. Veriler, bakım veren ve hasta bireyi tanımlayıcı özellikler formları, ''Bakım Verme Yükü Ölçeği (BVYÖ)'', ''Öz Etkililik Yeterlik Ölçeği (ÖEYÖ)'' ve ''Barthel Günlük Yaşam Aktiviteleri İndeksi (BGYAI)'' kullanılarak toplanmıştır. Verilerin analizi, bilgisayar ortamında yapılmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde, Tekyönlü Varyans Analizi (OneWay ANOVA-F Testi), ve posthoc test olarak Tukey HSD testi, bağımsız gruplar arasında iki ortalama arasındaki önemlilik testi (Independent Samples t Test-t Testi) ve Pearson Korelasyon analizi kullanılmıştır. Barthel Günlük Yaşam Aktiviteleri İndeksi'ne göre, araştırma kapsamına alınan hasta bireylerin (n=250) %56,8'i tamamen, %43,2'si ileri derecede bağımlıdır. Bakım verenlerin %56,4'ü 41-60 yaş grubunda, %67,6'sı kadın, %46,8'i ilköğretim mezunu, %93,2'si çalışmamakta, %63,6'sının geliri giderinden az, %95,2'si evli, %95,2'si çocuklu, %58'i ilçede yaşamakta, %50'si hasta bireyin çocuğu, %73,6'sı hasta ile birlikte yaşamakta, %59,2'sinin sağlık sorunu bulunmakta, %87,4'ü SVH ve hasta bakımı hakkında bilgi almış, %99,6'sı hastasına fiziksel destek vermekte ve %65,6'sına bakımda yardım eden başka bir kişi bulunmamaktadır. Araştırmaya katılan bakım verenlerin bakım verme yükü ölçeğinden aldıkları puan ortalaması 48,41±8,88 bulunmuştur. Bakım verenlerin yaşadığı yerin (p=0,018), yakınlık derecesinin (p=0,04), psikolojik destek verme durumunun (p=0,007) ve hastanın bağımlılık düzeyinin (p=0,01) bakım verme yükü puanlarını etkilediği belirlenmiştir. Çalışmaya göre, bakım verenlerin öz etkililik yeterlik ölçeği toplam puan ortalaması 82,21±10,33 bulunmuştur. Bakım verenlerin yakınlık derecesinin (p=0,032), maddi destek verme durumunun (p=0,021) ve yardım eden kişi varlığının (p=0,043) öz etkililik yeterlik ölçeği toplam puan ortalamalarını etkilediği belirlenmiştir. Öz etkililik yeterlik ölçeği alt boyutlarından olan davranışa başlama ile bakım verenlerin tanımlayıcı özelliklerinin hiçbiri arasında anlamlılık saptanmamıştır (p>0,05). Bakım verenlerin medeni durumu (p=0,031), çocuk sayısı (p=0,026) ve hastanın tanı zamanı (p=0,01) gibi tanımlayıcı özelliklerin davranışı sürdürme puan ortalamalarını etkilediği bulunmuştur. Bakım verenlerin gelir durumu (p=0,022) ve yakınlık derecesinin (p=0,002) davranışı tamamlama puan ortalamalarını etkilediği saptanmıştır. Araştırmaya katılan bakım verenlerin sağlık sorunlarının (p=0,033) ve bakım verenlere yardım eden kişi varlığının (p=0,025) engellerle mücadele puan ortalamalarını etkilediği belirlenmiştir. Bakım verme yükü ölçeği toplam puan ortalaması ile davranışa başlama alt boyutu arasında pozitif yönde zayıf düzeyde anlamlı (p=0,038, r=0,131) ve engellerle mücadele alt boyutu ile de negatif yönde zayıf düzeyde anlamlı bir ilişki olduğu belirlenmiştir (p=0,007, r= -0,170).

Özet (Çeviri)

The present study was conducted as a descriptive study to evaluate the burden of care and self efficacy levels of the caregiver family members of the individuals with cerebrovascular disease. The study sample included 250 caregiver family members of the patients treated due to the diagnosis of cerebrovascular disease, who were above 18 years of age, volunteered, were cooperative and open to communication, and living in Kocaeli central districts and surrounding districts, between January 2011 and December 2012 at the Izmit Seka State Hospital, which is affiliated with the Kocaeli Public Hospitals Institution. Data were collected by face-to-face interviews with the caregivers at patient house visits. Data were collected using the“Caregiver Burden Scale (CBS)”,“Self Efficacy Sufficiency Scale (SESS)”and“Barthel Index of Activities of Daily Living (BIADL)”forms describing the characteristics of the caregiver and the patient. Data were analyzed with a computer. Data were assessed using the One-Way Analysis of Variance (One-Way ANOVA-F Test), and Turkey HSD Test as the post-hoc test, test of significance between two means between independent groups (independent samples t-test), and Pearson's correlation analysis. Of the patients included in the study (n=250), 56,8% were completely dependent and 43,2% were severely dependent based on the Barthel Index of Activities of Daily Living. Of the caregivers, 56,4% were aged 41-60 years, 67,6% were female, 46,8% were primary school graduates, 93,2% were not working, 63,6% had less income than expenses, 95,2% were married, 95,2% had children, 58% were living in the district, 50% were children of the patient, 73,6% were living with the patient, 59,2% had health issues, 87,4% were informed of CVD and patient care, 99,6% provided physical support to their patients, and 65,6% had no one else helping with the care. The mean score of the caregivers included in the study from the caregiver burden scale was 48.41±8.88. It was found that the caregivers' place of living (p=0,018), degree of relativity (p=0,04), status of providing psychological support (p=0,007) and the patients' level of dependency (p=0,01) affected the caregiver burden scores. According to the study, the caregivers' mean total score for self efficacy sufficiency was 82.21±10.33. It was found that the caregivers' degree of relativity (p=0,032), status of providing financial support (p=0,021), and the presence of an assistant (p=0,043) affected the mean total scores for self efficacy sufficiency. There was no significant difference between starting the behaviors, one of the sub-dimensions of the self efficacy sufficiency scale, and any of the descriptive characteristics of the caregivers (p>0,05). It was found that the descriptive characteristics such as the caregivers' marital status (p=0,031), number of children (p=0,026), and the time of patient diagnosis (p=0,01) affected the mean scores for continuing the behaviors. It was found that the caregivers' income status (p=0,022), and degree of relativity (p=0,002) affected the mean scores for the behavior. It was established that the caregivers' health issues (p=0,033) and the presence of an assistant to the caregivers (p=0,025) affected the mean scores for struggling against the obstacles. There was a positive and moderately significant correlation between the mean total score for caregiver burden and the sub-dimension of starting the behavior (p=0.038, r=0.131), and a negative and poorly significant correlation between the sub-dimension of struggling against the obstacles (p=0,007, r=-0,170).

Benzer Tezler

  1. Tez No

    365878

    Acil servise başvuran yatağa bağımlı (Bakıma muhtaç) hastaların sağlık ve sosyal gereksinimlerinin değerlendirilmesi

    Evaluation of the medical and social needs of bedridden patients presenting to the emergency department

    AYŞE ECE TAVAS

    Tıpta Uzmanlık

    İngilizce

    İngilizce

    2014

    GeriatriEge Üniversitesi

    Dahili Tıp Bilimleri Bölümü

    DOÇ. DR. GÜÇLÜ SELAHATTİN KIYAN

  2. Tez No

    532017

    Evde sağlık hizmeti alan hastaların günlük yaşam aktivitelerinin değerlendirilmesi

    Evaluation of daily life activities of patients with home health care

    TUĞBA ŞAHAN

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    Aile Hekimliğiİzmir Katip Çelebi Üniversitesi

    Aile Hekimliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. KURTULUŞ ÖNGEL

  3. Tez No

    585599

    Kronik hastalığı olan bireylere bakım verenlerin bakım yükü ve iyilik halinin değerlendirilmesi

    Examination of the care burden and well-being of caregivers of individuals with chronic disease

    RUKEN KOL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    HemşirelikAtatürk Üniversitesi

    İç Hastalıkları Hemşireliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ELANUR YILMAZ KARABULUTLU

  4. Tez No

    156202

    Öz bakım eğitim programının serebrovasküler hastalığı olan bireylerin günlük yaşam aktiviteleri üzerindeki etkisi

    The effect of self care education programme, on daily living activities of persons with serebrovasculer disease

    FATMA ÖZKAN TUNCAY

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2004

    HemşirelikCumhuriyet Üniversitesi

    Hemşirelik Ana Bilim Dalı

    Y.DOÇ.DR. MUKADDER MOLLAOĞLU

  5. Tez No

    788099

    İç hastalıkları ve nöroloji yoğun bakım ünitelerinde yatan 65 yaş ve üstü hastalarda uygunsuz ilaç kullanım prevalansının stopp-start kriterleri açısından değerlendirilmesi

    Evaluation of the prevalance of inappropiate drug use in patients aged 65 and over hospitalized in internal medicine and neurology intensive care units according to stopp-start criteria

    AYŞEGÜL ÖZDAĞ ERDİL

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Eczacılık ve FarmakolojiGazi Üniversitesi

    Tıbbi Farmakoloji Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HAKKI ZAFER GÜNEY

Geri Dön