Role of word order and accusative case marking in sentence comprehension in 17- to 39-month-old Turkish children
Anadili Türkçe olan 17-39 aylık çocuklarda söz dizimi ve nesne belirten ekin cümle algısı üzerindeki etkisi
- Tez No: 386809
- Danışmanlar: DOÇ. DR. AYLİN KÜNTAY
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: dil gelişimi, anadili Türkçe olan çocuklar, cümle algısı, söz dizimi, nesne belirten ek, language development, Turkish-speaking children, sentence comprehension, word order, accusative case marking
- Yıl: 2009
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Koç Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 190
Özet
Bu araştırma, seçici izleme yöntemini (intermodal preferential looking paradigm) kullanarak, anadili Türkçe olan çocukların, ettirgen-geçişli cümleleri anlamada, söz dizimi ve nesne belirten eklerden (örneğin, ismin ?i hali) ne derece faydalandıklarını incelemeyi amaçlayan iki deney içermektedir. Veriler, anadili Türkçe olan ve yaşları 17 ile 39 ay arasında 3 grup içinde incelenen, 219 çocuktan toplanmıştır. Seçici izleme yöntemi, film ikililerinden bir sözel uyaran tarafından tasvir edilen uygun olanına yönelik görsel seçiciliği incelemek yoluyla cümle algısını ölçen bir yöntemdir. İlk deneyde çocuklara verilen cümleler, Türkçedeki en yaygın söz dizimi olan Özne-Nesne-Yüklem diziminde olmakla beraber, nesne belirten ek içermemektedir (ö.r., at kuş itiyor). İkinci deneyde ise, aynı cümleler nesne belirten ek içermektedir (ö.r. at kuş-u itiyor). Analiz sonuçları, 24 ile 39 ay arasındaki çocukların, cümlede hangi öğenin hangisi üzerinde ne gibi bir etkisi olduğunu belirlemede, cümledeki söz diziminden faydalandıklarını göstermektedir. Sonuçlar, katı kurallara bağlı bir söz dizimine sahip olan İngilizcenin aksine, söz dizimin kullanım amacına bağlı olarak esneklik gösterdiği bir dil olan Türkçe'de, en yaygın söz diziminin cümle algısına önemli bir katkısı olduğunu desteklemektedir. Beklenilenin aksine, nesne belirten ekin varlığının cümle algısını kolaylaştırmadığı görülmüştür. Çocuklar, nesne belirten ekin varlığına geç tepki vermiş ve ancak filmin sonlarına doğru sözel uyaranla uyumlu olan tarafa bakmışlardır. Ayrıca, nesne belirten ekin varlığının, en çok 39 ay grubundaki çocuklarda etkili olduğu görülmüştür. Sonuçlar, cümlede söz dizimi ve nesne belirten ekin cümle algısı üzerindeki etkisi, yaş grupları açısından karşılaştırılarak tartışılacaktır.
Özet (Çeviri)
The present research includes two experiments examining Turkish-speaking children?s reliance on word order and case marking in the comprehension of simple transitive sentences describing reversible causative actions, using the intermodal preferential looking paradigm (IPL). The data come from a sample of 219 native Turkish-speaking children aged 17- to 39-months, organized into three age groups. The IPL is an experimental procedure which measures sentence comprehension by examining the visual preference of the videotaped scene described by a linguistic stimulus. In the first experiment, children are exposed to simple transitive sentences in the conventional word order in Turkish (SOV), in which the object was not marked with an accusative case marker (e.g. at kuş it-iyor `the horse the bird push-PROG?). In the second experiment, the object featured an accusative case marker (e.g. at kuş-u it-iyor `the horse the bird- ACC push-PROG?). Results indicated that children aged 24- to 39 months relied on word order to determine who-is-doing-what-to-whom in the described action. This result suggests that the canonical word order is an important cue in sentence comprehension in Turkish, which allows for different pragmatically-driven word orders as opposed to a fixed word order language such as English. Contrary to expectations, the presence of the accusative case marker did not facilitate comprehension to a better degree. Children reacted late to the presence of the accusative case marker in the auditory stimulus, displaying matching behavior towards the end of a given video. In addition, the presence of the accusative case marker was most influential in the older age group (39-month-olds). Results are discussed in terms of the additional processing that the accusative case marking could demand for younger children.
Benzer Tezler
- Türkçe tümcelerin yüklem odaklı anlam ve dilbilgisi çözümlemesi
Grammatical and semantic analysis of turkish sentence based on predicate
İLKNUR DÖNMEZ
Doktora
Türkçe
2016
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrolİstanbul Teknik ÜniversitesiBilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. EŞREF ADALI
- Türkçe tümcelerin öğelerinin bulunması
Finding constituents of Turkish sentences
NİLAY COŞKUN
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrolİstanbul Teknik ÜniversitesiBilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. EŞREF ADALI
- Fetih sûresi bağlamında Arap dilindeki mansûbâtın incelenmesi
The mansûbât within sûrah Fath in its linguistic explanations
MUHAMMET FATİH DEMİRTÜRK
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
DinHitit ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ŞAHABETTİN ERGÜVEN
- Bilgi yapısı açısından Türkçe ile Sırpçanın dil öğretimi amaçlı karşılaştırması
Comparision of information structures in Turkish and Serbian for the purpose of language learning
MILOJE DESPIC
Yüksek Lisans
Türkçe
2005
Eğitim ve ÖğretimAnkara ÜniversitesiTürkçenin Eğitimi ve Öğretimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NADİR ENGİN UZUN
- The significance and the contribution of 6+1 traits of writing to the success of the students in writing courses in English language teaching
Yazmanın 6+1 özelliğinin İngilizce öğretiminde yazılı anlatım derslerindeki öğrenci başarısına katkısı ve önemi
ÖZLEM YAZAR
Yüksek Lisans
İngilizce
2004
Eğitim ve ÖğretimGazi Üniversitesiİngiliz Dili Eğitimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. PAŞA TEVFİK CEPHE