Geri Dön

Hac yolculuğu metinleri bağlamında 17. yüzyıl halk Osmanlıcası

17th century public Ottoman language in context of pilgrimage

  1. Tez No: 389963
  2. Yazar: MUHAMMED WEYSO
  3. Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. OKTAY SELİM KARACA
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
  6. Anahtar Kelimeler: Hac Menzilleri, Hac Menâsikleri, Halk Osmanlıcası, pilgrimage, Public Ottoman Turkish
  7. Yıl: 2011
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: İstanbul Kültür Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 276

Özet

17. yüzyıla ait olduğunu düşündüğümüz Menâsikü'l-Hacc ile Menâzil-i Hacc adlı eserler anonim eserlerdir. Osmanlı döneminde hac menâsikleri (yöntemleri) ile hac yolunda bulunan menzilleri (konakları) açıklamaya çalışan önemli eserlerdendir.İslâm dininin en zor şartı olan hac şartı nedeniyle, Osmanlı Devleti bu şartı yerine getirmek için kullanılan yöntemleri ve kendi coğrafyası içinde bulunan hac yolundaki menzilleri hacı adaylarına kolayca açıklayan ve herkes tarafından anlaşılan eserler yazılmasını teşvik etmiş; bu da bu tür eserlerin ortaya çıkma nedeni olmuştur.Eski Anadolu Türkçesi dönemi ile Osmanlı Türkçesi dönemi arasında bir geçiş dönemi olan 17. yüzyıl, bu iki dönemin de dil özelliklerini taşımaktadır. Elimizdeki bu eserleri fonetik ve morfolojik bakımlardan inceleyerek 17. yüzyıl Osmanlı Türkçesinin dil özelliklerini taşıdıklarını göstermeye de çalıştık.17. yüzyılda yazılan birçok eserlerin yazarları, eserlerinin yazma amaçlarına göre ya ağır bir dil kullanarak kendi dil ustalıklarını gösterirler, ya da eserlerinin içerdiği bilgilerin herkes tarafından anlaşılması için kolay bir dil kullanarak bunu gerçekleştirmeye çalışırlardı; tezimize konu olan eserler de bu sade ve kolay dilli eserlerdendir; dolayısıyla çalışmamızda bu eserlerin Halk Osmanlıcasıyla yazılan birer halk eseri olduklarını göstermeye çalıştık.Bu çalışmamız bir giriş ve üç bölümden oluşmaktadır. Giriş bölümünde hac menâsiklerinden ve menzillerinden kısaca bahsederek, incelediğimiz eserleri tanıtmaya çalıştık. Birinci bölümde 17. yüzyılda Türkiye Türkçesi ile ilgili kısaca bahsettik; sonra da imlâ, ses ve şekil ile ilgili genel bir dil incelemesi yaparak Halk Osmanlıcası özelliği gösteren örnekleri ortaya koymaya çalıştık. İkinci bölümde incelenen eserlerin transkripsiyonlu metinlerini verdik. Üçüncü bölümde ise bir ekler indeksi oluşturduk. Sonuç, kaynakça ve tıpkıbasım ile çalışmamıza son noktayı koyduk.

Özet (Çeviri)

Mensikü'l-Hacc and Menzil-i Hacc are anonymous works that we think written in 17th century. These works are two of very important works about the way and lodging on pilgrimage.Ottoman Empire fostered to write comprehensible books for public that about pilgrimage way and lodging that in the country.17th century, which is a period of time between early Anatolian Turkish and Ottoman Turkish languages, contains these two characteristics of language period. This work has been researched phoneticly and morphologically and we intend to show 17th century Ottoman Turkish features.There were two type of writer and works in 17th century. First group of works had ornate language. In these works, writers want to show their ability of art. Second group of works which were understandable for public had simple language. Our subject is about the second group.This thesis has one introduction and three part. In introduction, we tried to present Mensikü'l-Hacc and Menzil-i Hacc. First part is about language features of 17th century and examples of ?public Ottoman language?. Second part has a transcriptional text for works we researched about. Third part has index for morphological features. In the final part, we added a conclusion, bibliography and original copy of thesis material.

Benzer Tezler

  1. Hinduizm'de ibadet inanç panoraması

    The panorama of cult-worship creed in Hinduism

    ALİ GÜDENDEDE

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    DinÇanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi

    Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ŞEVKET YAVUZ

  2. Surre defterlerine göre sultan II.Mahmud Han Vakfi'ndan hac yolu ve hicaz'a dağitilan yardimlar.

    Distrubition of hedjaz and hadj route from fund of Sultan Mahmud Khan II according record of emperor's gratuity.

    FATMA SOYDEMİR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2007

    TarihMarmara Üniversitesi

    Türk Tarihi Ana Bilim Dalı

    PROF.DR. UFUK GÜLSOY

  3. XIX. Yüzyılda Türkistanlı hacıların hac yolculuğu

    The pilgrimage of Turkistani muslims in the XIX. Century

    DYİKANBEK SHAMSHIDIN UULU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    TarihAnkara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi

    Tarih Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HÜSEYİN ÇINAR

  4. İslam kültüründe seyahat ve Endülüslü Seyyah İbn Cübeyr'in hac yolculuğu

    Travel in Islamic culture and Hajj travel of Andalusian traveler Ibn Jubayr

    ŞEYMA ÇANKAYA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    TarihBursa Uludağ Üniversitesi

    İslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ ŞEVKET YILDIZ

  5. Kadrî'nin Menâzilü't-Tarîk ilâ Beyti'llâhi'l-Atîk adlı eseri (İnceleme ve edisyon kritikli metin)

    Kadrî's Menâzilü't-Tarîk ilâ Beyti'llâhi'l-Atîk (Review and edision critical text)

    MUHAMMED MUSAB TİRYAKİ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    DinHitit Üniversitesi

    İslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. SEYDİ KİRAZ