Peyami Safa'nın Bir Tereddüdün Romanı adlı eseri üzerine söz dizimi çalışması
The syntax stady on Peyami Safa's work called
- Tez No: 399484
- Danışmanlar: PROF. DR. HANİFİ VURAL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Dilbilim, Türk Dili ve Edebiyatı, Linguistics, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: söz dizimi, Bir Tereddüdün Romanı
- Yıl: 2015
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gaziosmanpaşa Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Yeni Türk Dili Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 257
Özet
Söz diziminin konusu; yargısız bir anlatım birimi olan kelime grupları ile yargılı bir anlatım birimi olan cümlenin yapısı, işleyişi, görevleri, çeşitleri ve birbiriyle olan ilişkileridir. Bu çalışmada Peyami Safa'nın“Bir Tereddüdün Romanı”adlı eseri söz dizimi açısından incelenmiştir. Yapılan bu çalışma,“Özet, Giriş, Türkçede Söz Dizimi, Peyami SAFA'nın Hayatı, Edebi Kişiliği ve Eserleri, Cümle Tahlilleri, Sonuç ve Değerlendirme, Kaynaklar”bölümlerinden oluşmuştur. Çalışmamızda Leyla Karahan'ın“Türkçede Söz Dizimi”adlı kitabındaki tasnifler doğrultusunda kelime grupları 14 alt başlıkta incelenmiştir.“Cümle ve Cümle Çeşitleri”kısmında ise cümle; sırasıyla ögeleri, yapısı, yükleminin türü, yükleminin yeri ve anlamı olmak üzere beş başlıkta incelenmiştir. Kelime grupları, cümle ve cümle çeşitleri bölümlerinde her bir konuyla ilgili dilcilerin görüşlerine yer verilmiş, romanın ilk yüz sayfası incelenerek her bir konu için örnekler seçilmiştir. Örnek cümleler sıralanırken roman içinde bulundukları sayfa numarası ve sayfa içindeki sırası cümle sonunda parantez içinde verilmiştir. Çalışmamızın üçüncü bölümünde ise, cümle tahlillerine yer verilmiş; 10 basit cümle, 8 şartlı birleşik cümle, 8 iç içe birleşik cümle, 8 ki'li bağlı cümle, 8 diğer bağlama edatlarıyla kurulan bağlı cümle, 8 sıralı cümle olmak üzere, toplam 50 cümle incelenmiştir. Bu cümleler ögelerine ayrılmış ve unsurlarının sıralanışına göre, anlamına göre, yüklemine göre, yapısına göre gruplara ayrılmış, cümlelerdeki kelime grupları belirlenmiştir. Sonuç ve değerlendirme kısmında incelenen eserdeki cümlelerin istatistiksel sonuçları verilerek eserin genel değerlendirmesi yapılmıştır. Kaynaklar bölümünde ise Türk dili hakkında yazılan ve çalışmamız esnasında yararlandığımız eserler listelenmiştir. Bu çalışmayı yapmaktaki amacımız söz dizimi çalışmalarına Peyami Safa'nın söz konusu eserinden seçilmiş örneklerle katkıda bulunmaktır.
Özet (Çeviri)
The subject of syntax is words with extrajudicial narrative unit, judgmental structure of sentence which is a narrative unit, function, types and theirrelations with each other. In this study, Bir Tereddüdün Romanı by Peyami Safa is analyzed in terms of syntax. This study is composed of“Abstract,Foreword, TheSyntax in Turkish, Peyami Safa's Biography, His Literary Character and Works, Sentence Analysis, Conclusionand Evaluation, Bibliography.”In our study, Leyla Karahan's Türkçede Söz dizimi (Syntax in Turkish) was studied in groups of 14 sub-headings as the first source. In“Sentence and Sentence Types”section, elements of the sentences, orders of the elements, meaning, the type and structure of predicate were examined under four headings. In the section of word groups, sentence and types of sentence, for each subject, the opinions of linguists were given, examining the first a hundred pages of the novel, samples were selected for each subject. While lining the sample sentence sup, the page numbers in the novel and the line in the page were given in paren theses in theend of the sentences. In he third of our study, analysis of sentences have been given place; 10 simple sentences, compound conditional sentences, one within the other compound sentences, connected sentences with 8k,connected sentences established with the other connection preposions, totally 50 sentences weree xamined. These sentences were separated into groups according to order of elements, meaning, predicate and structure, the groups of words were determined. In result and evaluation sections, the statictical results of sentences in the work were given and overall evaluation were made. In Biography section, the works that written about Turkish language and we use during our study were listed. The aim of this study is to contribute to syntax works with the selected samples from Peyami Safa'swork. KeyWords: The syntax, Bir Tereddüdün Romanı.
Benzer Tezler
- Peyami Safa'nın 'Bir Tereddüdün Romanı'nda kelime grupları ve söz varlığı
The word groups and vocabulary i̇n Peyami̇ Safa's 'Bi̇r Tereddüdün Romanı'
KAZIM AÇIKGÖZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Türk Dili ve EdebiyatıAfyon Kocatepe ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. AHMET KARAMAN
- Peyami Safa'nın romanlarında kadın ve kadın eğitimi
A study on the women and women education in Peyami Safa's novels
SİNEM BEREKETLİ ERDOĞAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
Türk Dili ve EdebiyatıDokuz Eylül ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Eğitimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. SABAHATTİN ÇAĞIN
- Peyami Safa'nın romanlarında doğu-batı dikotomisi çerçevesinde ötekilik
In the novels of Peyami Safa otherness in the framework of east-west dichotomy
FEYZA NUR BİÇEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Türk Dili ve EdebiyatıAnkara Yıldırım Beyazıt ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ NURSELİ GAMZE KORKMAZ
- Peyami Safa'nın romanlarında algısal mekân olarak beyoğlu
Beyoğlu as a perceptual space in Peyami Safa's novels
BERZE İPEK KABALAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Mimarlıkİstanbul Kültür ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YASEMİN ERKAN YAZICI
- Peyami Safa'nın romanlarında değerler çatışması
Values conflict in Peyami Safa's novels
ULAŞ BİNGÖL
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
Türk Dili ve EdebiyatıDicle ÜniversitesiOrtaöğretim Sosyal Alanlar Eğitimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MEHMET EMİN ULUDAĞ