Geri Dön

Bulanık tahmin yöntemleri ve iki farklı alanda uygulanması

Fuzzy forecasting methods and its applications in two different subjects

  1. Tez No: 406365
  2. Yazar: MUSTAFA ŞAHİN
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. İHSAN KAYA
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Ekonometri, Endüstri ve Endüstri Mühendisliği, Econometrics, Industrial and Industrial Engineering
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2015
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Yıldız Teknik Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Endüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Endüstri Mühendisliği Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 248

Özet

İnsanlar gerçekleşmesi beklenen olayların sonuçlarını önceden kestirmek için çalışmalarda bulunmuştur. Bu çalışmalar, tahmin biliminin gelişmesinde temel taşı görevini üstlenmiştir. Son yüzyılda tahmin bilimi ciddi gelişmeler kaydetmiş ve birçok alanda tahminleme çalışmaları yapılmıştır. Günümüzün karmaşık ve tahmin edilemeyen ortamında tahmin çalışmalarının etkinliğini arttırmak için bulanık mantık, oldukça etkin bir yaklaşımdır. Bu çalışmada birisi Türkiye'nin dış ticaret hacminin tahmin modelinin oluşturulması diğeri Doğancı Barajı'nda tutulan aylık su hacminin tahmin modelinin oluşturulması olarak iki farklı alanda bulanık tahminleme uygulaması gerçekleştirilmiştir. Bulanık tahminleme modellerinin oluşturulmasında bulanık ARIMA ve bulanık mevsimsel ARIMA yöntemleri kullanılmıştır. Uygulamalarda belirlenen ARIMA ve mevsimsel ARIMA modellerinden bulanıklaştırılmış tahminler elde edilmesinde belirlenen model parametrelerinin üçgensel bulanık sayı olacak şekilde bulanıklaştırılması için gerekli yayılım parametreleri değerlerine sunulan lineer programlama problemlerinin çözülmesiyle ulaşılmıştır. Bulanık üçgensel parametrelerin merkez değerleriyle tahmin değerleri, yayılım parametreleriyle de tahminin alt-üst sınır değerleri elde edilmiştir. Böylece en iyi ve en kötü durum senaryoları oluşturulmuştur. Serilerdeki değişimlerin bulanık tahminin alt ve üst sınırlarına olan etkisi incelenmiştir.

Özet (Çeviri)

Humankind wants to know sequences of events before they haven't happened yet. Therefore, it tries to forecast sequences. These studies are milestones of development of forecasting science. In the last century forecasting science has been improved and forecasting studies have been carried out in different subjects. On today's complicated and unpredictible environment, in order to increase the efficiency of forecasting studies, people begun to benefit from fuzzy logic approach. In this study, two actual applications in two different subjects which are forecasting the time series of Turkey's foreign trade volume and forecasting the time series of Doğancı Dam's monthly water volume, respectively have been conducted. While creating the fuzzy forecasting models, ARIMA and seasonal ARIMA methodologies have been applied. To find fuzzified forecasts, model parameters have been assumed as triangular fuzzy numbers. By solving the presented linear programming models, spread values have been determined. After determining the width values of parameters, crisp parameters have been transformed into fuzzy parameters. Also by using the fuzzy parameters, upper and lower bounds have been calculated. So, upper and lower bounds can provide the decision makers the best and the worst possible cases. The effects of changes in the time series to upper and lower bounds have been examined.

Benzer Tezler

  1. SAR uydu imgeleri kullanılarak yarı deneysel ve makine öğrenmesi yöntemleri ile toprak neminin tahmini: Karşılaştırmalı bir saha çalışması

    Estimation of soil moisture via semiempirical and machine learning methods using SAR satellite images: A comparative field study

    HÜSEYİN ACAR

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    Elektrik ve Elektronik MühendisliğiDicle Üniversitesi

    Elektrik-Elektronik Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MEHMET SİRAÇ ÖZERDEM

  2. Yapay sinir ağlarında öğrenme algoritmalarının analizi

    Analysis of learning algorithms in neural networks

    SEVİNÇ BAKLAVACI

  3. SPACE Matrisi Analizi'nin Bulanık Mantık Genişlemesi: Hibrit stratejik pozisyon belirleme üzerine bir öneri

    Başlık çevirisi yok

    SAİM ÖZEL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    İşletmeGalatasaray Üniversitesi

    İşletme Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. TUNCAY GÜRBÜZ

  4. Bulanık panel veri analizi ve bir alana uygulanması

    Fuzzy panel data analysis and an application

    MUHAMMET OĞUZHAN YALÇIN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    İstatistikMuğla Sıtkı Koçman Üniversitesi

    İstatistik Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. NEVİN GÜLER DİNCER

  5. Office rent variation in Istanbul CDB: An application of mamdani and TSK-type fuzzy rule based system

    İstanbul MİA?da ofis kira değişimi: Mamdani ve TSK bulanik kural tabanli model uygulamasi

    AZAR KARİMOV

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2010

    MaliyeOrta Doğu Teknik Üniversitesi

    Finansal Matematik Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ISIL EROL

    PROF. DR. GELHARD WİLHELM WEBER