Geri Dön

PAH ve OCP bileşiklerinin toprak ortamında mekânsal dağılımının belirlenmesi ve hava-toprak fazı geçişlerinin araştırılması

Determination of spatial distribution in soil and investigation of air-soil phase transition of PAH and OCP compounds

PDF İndir

  1. Tez No: 409737
  2. Yazar: AIGERIM KISTAUBAYEVA
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. ARSLAN SARAL
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Çevre Mühendisliği, Environmental Engineering
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2015
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Yıldız Teknik Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Çevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 111

Özet

Kalıcı organik kirleticiler (KOKlar) fiziksel, kimyasal ve biyolojik olarak parçalanmaya dirençli organik bileşiklerdir. Genellikle halojenlerle bileşik oluştururlar ve yağ kütlelerinde birikimlerini sağlayan, düşük su çözünürlüğü ve yağda yüksek çözünürlükleriyle karakterize edilirler. KOKlar dirençli yapıları nedeniyle çevreye verildiklerinde uzun süre bozulmadan kaldıklarından, besin zinciri yoluyla insan ve hayvanların yağ dokularında birikerek ciddi sağlık sorunları oluştururlar. Aynı zamanda bu bileşikler hava akımlarıyla çok uzun mesafelere taşınabildiklerinden, küresel ölçekte bir çevre ve sağlık sorunu oluşturmaktadırlar. PAH (Poliaromatik Hidrokarbonlar), PCB (Poliklorlu Bifeniller) ve OCP (Organo Klorlu Pestisitler) gibi çoğu kalıcı oranik kirleticiler yarı uçucu organik bileşiklerdir. Yarı uçucu özelliklerinden dolayı da birikim gerçekleşmeden önce atmosferde uzun mesafeler taşınabilmektedirler. Aynı zamanda bu fizikokimyasal özelliklerinden ötürü hem buhar fazında, hem de partiküller üzerinde adsorbe olmuş şekilde uzun taşınıma elverişlidirler. PAHlar iki veya daha fazla aromatik halkanın birleşmesinden oluşan yarı uçucu organiklerdir. Topraktaki organik kirleticilerden olan PAHların kanserojen yapıda olan bilesikler olduğu bilinmektedir. Günümüzde, birçok ülkede farklı kullanım alanlarındaki topraklarda PAH miktarları ve kaynaklarının dağılımı çalışma konusu olmuştur. OCPler, dünyada yaygın şekilde kullanılmış kalıcı organik kirleticiler olup, toksisiteleri ve kalıcılıkları kanıtlandıktan sonra birçok ülkede yasaklanmışlardır. Bazı ülkelerde isodrin ve endrin'in 1972'den bu yana kullanımlarına izin verilmezken; lindane kullanımına sadece özel koşullarda müsaade edilmektedir. Tarımda Hexachloro Cyclohexanes (HCH) ve Dichloro Dimethyl Trichloroethan (DDT) gibi organik çevresel kirleticiler, geniş kullanımları sebebiyle hava ve su ile taşınarak küresel ölçekte yayılmaktadır. Organoklorlu pestisitler, biyodegradasyona dayanıklı olarak bilinirler. Böylece besin zincirinde döngüsel davranış gösterebilirler ve zincirin sonunda beklenen konsantrasyonlarının üzerine çıkabilirler. Bu tez çalışmasında İstanbul ilinin Anadolu ve Avrupa yakalarında, topraklarda mekânsal olarak PAH ve OCP kirliliğinin dağılım seviyeleri araştırılmıştır. İstanbul'un her iki yakasında toplam 35 nokta tespit edilmiş olup, noktaların mekansal durumu kentsel ve kırsal niteliği temsil edecek şekilde seçilmiştir. Elde edilen sonuçlara göre OCP türlerinde örnekleme yapılan 7 ayın tümünde α-HCH ve DDT bileşikleri, PAH türlerinde asenaftilin baskınlık göstermiştir. Hem OCP, hem de PAHların mekansal dağılımını belirlemek için yapılan kirlilik haritalamasında, PAHların yoğun dağılımı genel olarak İstanbul'un endüstriyel bölgesinde (batı İstanbul), gemilerin bekleme istasyonları (kuzey İstanbul), tersane (güneydoğu) ve gemilerin geçtiği bogaz kısımlarında görünürken; OCPler İstanbul'un batı, güneybatı, boğaz kısımlarında ve kıyıya yakın olan yerlerde tespit edilmiştir. Fugasite hesaplamaları sonucunda, yılın sıcak aylarında hafif ve orta molekül ağırkıklı PAHların havaya net buharlaştığı ve toprağın ikincil kaynak olduğu tespit edilmiştir. OCP bileşikleri için toprak yıl boyunca rezervuar görevin görmüştür.

Özet (Çeviri)

Persistent organic pollutants (POPs) are organic compounds that are resistant to physical, chemical and biological degradation. POPs are generally halogenated organic compounds and are characterized as such compounds accumulating in fat mass, have low water solubility and high lipid solubility. They pose serious health problems via accumulating in fatty tissues of humans and animals through food chain due to their resistant structures which remain long period without degradation in the environment. Furthermore, these compounds create environmental and health problem in global scale due to their ability of long-range transport through air flows. POPs, such as PAHs (polyaromatic hydrocarbons), PCBs (polychlorinated biphenyls) and OCPs (organochlorine pesticides) are semi-volatile compounds. Due to their semi-volatile features, they can be transported long distances in the atmosphere before accumulation occurs. Moreover, due to their physical-chemical features, they are convenient to long-range transport both in vapor phase and in adsorbed form on particulate matters. PAHs are semi-volatile organics that consist of two or more compounds of aromatic rings. Organic pollutants in soil media like PAHs are known to be carcinogen. Nowadays, in most countries, studies are implemented in order to explore PAH pollution levels in soil and possible distribution of their sources. OCPs were widely used throughout the world and they were prohibited in most countries after their toxicity and persistency were proven. In some countries, the use of isodrin and andrin were banned since 1972, but lindane was allowed to be used only under special circumstances. Since the wide use of organic environmental pollutants such as hexachloro cyclohexanes (HCH) and dichloro dimethyl trichloroethan (DDT) in agriculture are spreading globally through moving with air and water. OCPs are known to be resistant to biodegradation, thus they can show cyclic behavior in food chain and can exceed the expected concentration at the end of chain. In this thesis, spatial distribution of OCPs and PAHs in soils both in Anatolian and in European part of Istanbul has been investigated. Sampling was made on a total of 35 points at both sides of Istanbul, having rural and urban characteristic. According to the results, samples of OCPs in 7 months, all α- HCH and DDT compounds showed dominant behaviour of acenaphthylene PAH compounds. In the pollution maps of PAHs and OCPs, PAHs showed intensive distribution focusing on industrial zone (west of Istanbul), ships stations (north of İstanbul), on shipyard (southeast) and on passage of ships in part of the Strait, and intensive distribution of OCPs were generally detected in west, southwest, in part of the Strait and in nearshore locations in Istanbul. Result of the fugacity calculations showed that light and medium molecular weight PAHs tend to evaporate in the warmer months and soil behaves as the secondary source. Soil served as reservoir for OCP compounds for the whole year.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    251457

    Characterization of PCBs, PAHs and organaochlorine pesticides in the atmosphere of Bolu and source apportoinment: Gas to particle, soil to particle, soil to gas exchanges

    Bolu atmosferinde PAH, PCB ve organoklorlu pestisitlerin belirlenmesi ve kaynak dağilimi: Gaz-partikül, toprak gaz ve toprak partikül geçişleri

    MUHAMMED ÖZ

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2009

    KimyaAbant İzzet Baysal Üniversitesi

    Kimya Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. SERPİL YENİSOY KARAKAŞ

    YRD. DOÇ. DR. EFTADE ODAMAN GAGA

  2. Tez No

    243970

    A study of semi-volatile toxic organic air pollutants in Aliağa heavy industrial region

    Aliağa ağır sanayi bölgesinde yarı-uçucu toksik organik hava kirleticileri üzerine bir çalışma

    AYŞE BOZLAKER

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2008

    Çevre MühendisliğiDokuz Eylül Üniversitesi

    Çevre Mühendisliği Bölümü

    PROF. DR. AYSEN MÜEZZİNOĞLU

  3. Tez No

    212447

    Hava ortamında öncelikli organik kirleticilerin tayini için analitik metot optimizasyonu ve Konya kent atmosferinde izlenmesi

    Analytical method optimization and monitoring of priority organic pollutants in Konya city atmosphere

    SENAR ÖZCAN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2007

    KimyaSelçuk Üniversitesi

    Çevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MEHMET EMİN AYDIN

  4. Tez No

    479180

    Kuru çökelme ve sıralı yağmur örneklerinde polisiklik aromatik hidrokarbonların ve organoklorlu pestisitlerin araştırılması

    Investigation of polycyclic aromatic hydrocarbons and organochlorine pesticides in dry deposition and fractional rain samples

    FERHAT YILMAZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    Çevre MühendisliğiAbant İzzet Baysal Üniversitesi

    Çevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. DURAN KARAKAŞ

  5. Tez No

    611899

    Deniz alanlarında sediment-su etkileşiminin incelenmesi

    Investigation of sediment-water interaction in marine environment

    ATİLLA YILMAZ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    Deniz Bilimleriİstanbul Teknik Üniversitesi

    Gemi ve Deniz Teknoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. OYA OKAY

    DR. LEYLA GAMZE TOLUN

Geri Dön