İmam Şâfiî'nin İbtâlü'l-İstihsan'ı ve ona karşı erken dönem Hanefî usulcülerinin verdiği cevaplar
Shafii's rejection of istihsan and responses of early hanafi jurists to him
- Tez No: 410337
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. İSMAİL ACAR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: İslam Hukuku, Fıkıh Usulü, İstihsan, Şâfiî, İbtâlü'listihsan, Islamic legal theories, Islamic Methodology, Istihsan (juristic preference), Shafii
- Yıl: 2015
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İslam Hukuku Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 139
Özet
İslam Hukuk Metodolojisi olarak ifade edebileceğimiz 'fıkıh usulü'nde istihsan delilinin önemli bir yeri bulunmaktadır. Zira istihsanı şer'î bir delil olarak kabul edip onunla birçok meselede hüküm verenler olduğu gibi istihsanı delil olarak kabul etme bir tarafa ona şiddetle karşı çıkanlar da olmuştur. Bu çalışma, istihsana şiddetle karşı çıkan İmam Şâfiî'nin 'ibtâlü'l-istihsan'ına karşı erken dönem Hanefî usulcülerinin Şâfiî'ye nasıl cevap verdiklerini ortaya koymak üzere hazırlanmıştır. Çalışmamız giriş, üç bölüm ve bir sonuçtan oluşmaktadır. Giriş bölümünde araştırmanın amacı, önemi, metodu ve kaynaklarından bahsedilmiştir. Birinci bölümde istihsan kavramının hakikat ve mahiyetini ortaya koyacak konular ele alınmıştır. Bu bağlamda öncelikle istihsanın lügat ve terim anlamı ile istihsanın gelişimi, daha sonra da istihsanın çeşitli hukuk ekolleri yanındaki delil değeri ve istihsanın kısımları ele alınıp incelenmiştir. İkinci bölümde, İmam Şâfiî'nin hayatı, fıkıh usulündeki yeri, Şâfiî'ye göre İslam Hukuku'nun kaynakları ve İmam Şâfiî'nin 'ibtâlü'l-istihsan'ının analizi üzerinde durulmuştur. Üçüncü bölümde erken dönem Hanefî usulcüleri diyebileceğimiz Kerhî, Cessâs, Debûsî, Pezdevî ve Serahsî'nin istihsan anlayışı ile İmam Şâfiî'nin 'ibtâlü'l-istihsan'ına karşı verdiği cevaplar ortaya konulmuştur. Çalışmamız, elde ettiğimiz verilerin değerlendirildiği sonuç bölümüyle tamamlanmıştır.
Özet (Çeviri)
Istihsan, juristic preference, is one of the crucial elements in Islamic legal theories. While a group of Muslim jurists accept this juristic preference as a source of jurisprudence, another group rejects it. This study outlines Shafii's rejection on Istihsan and Hanafi jurists answer and comment on the subject. This study consists of an introduction, three chapters, and a conclusion. In the introduction, we highlighted the significance of the research, its method and references. The first chapter defines the concept of Istihsan including its literal and terminological definition. The study went further to discuss the position of Istihsan and its classification within different schools of legal theories throughout the history. In the second chapter, the study explored the life of Imam Shafi and his expertise in the methodology of fiqh, Islamic law. Moreover, it discusses arguments proposed by Shafii to reject Istihsan. In the third chapter, we outlined the position of early Hanafi jurists -Karhī, Dabusī, Jassās, Pazdawī, and Srakhsī- on Istihsan regarding Shafii's rejection. At the end, we concluded the subject with the finding results.
Benzer Tezler
- İmam Şâfiî'nin 'Kitâbu İhtilâfi Mâlik ve'ş-Şâfiî' adlı eseri çerçevesinde İmam Mâlik eleştirisi
Imam Malik within The Framework of Ikhtilafu Malik ve's Shafii By Imam Shafii: A criticism
MUAMMER ARANGÜL
Yüksek Lisans
Türkçe
2009
DinMarmara ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BİLAL AYBAKAN
- İmâm Şâfiî'nin değişen usûl görüşleri ve mezhepteki yansımaları
The changing usul views of Imam Shafi'i and their reflections in the madhhab
CİHAD ÖZEL
Doktora
Türkçe
2025
DinNecmettin Erbakan ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET YAMAN
- Systemisation of Islamic legal theory by al-Shafi'ī in the risālaand the terms he used along with the ways of their usage
İmam Şafii'nin İslam hukukunu sistemleşirken el Risale'sinde kullandığı hermeneutic kavramlar ve bu kavramların kullanım biçimleri
ŞAHİN BAYKAL
- İmam Şafiî'nin nesh anlayışı
Imam Shafi's understanding of nesh
RIDVAN YILDIZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
DinKahramanmaraş Sütçü İmam ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NURİ KAHVECİ
- İmam Şâfiî'nin usûl anlayışında şer'î delillerin teâruzu ve çözüm yolları
Imam Shafi'i understanding the rules of procedure in the conception and solutions
AHMET TEMİZKAN
