Farklı alkaloid tipi haşhaş çeşit ve hatlarına ait melezlerde verim ve verim öğeleri üzerine heterosisin etkisi
Effect of heterosis on yield and yield components of hybrids from alkaloid types poppy cultivars and lines
- Tez No: 416818
- Danışmanlar: PROF. DR. NEŞET ARSLAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Ziraat, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2015
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 251
Özet
Bu çalışma farklı alkaloid tipi haşhaş çeşit ve hatlarına ait melezlerde verim ve verim öğeleri üzerine heterosisin etkisinin araştırılması amacıyla yapılmıştır. Araştırma Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri Bölümü deneme tarlalarında 2012-2013 ve 2013-2014 yıllarında, kısmen dengede latis deneme desenine göre üç tekerrürlü olarak kurulmuştur. Denemede materyal olarak 7 anaç hat ve bunların resiprok melezleri kullanılmıştır. Fenolojik-morfolojik gözlemler yapılmış, heterosis-heterobeltiosis ve genel-özel kombinasyon uyuşması değerleri tespit edilmiştir. Araştırma sonuçlarına göre, Kapsül verimi 68.44 - 160.40 kg/da, tohum verimi 88.62 -188.20 kg/da, morfin oranı %0.34 - %1.62 ve toplam alkaloid oranı %0.56 - %2.44 arasında değişim göstermiştir. Heterosis ve Heterobeltiosis açısından değerlendirildiğinde; kapsül verimi açısından heterosis %-19.59 ile %94.87, heterobeltiosis %-28.84 ile %87.71, tohum verimi açısından heterosis % -14.75 ile %83.61, heterobeltiosis %-21.21 - %78.67, morfin oranı açısından heterosis %-10.72 ile %63.69, heterobeltiosis %-39.61 ile %52.52 ve toplam alkaloid oranı açısından heterosis %-15.03 ile %58.48, heterobeltiosis %-35.12 ile %55.45 arasında tespit edilmiştir. Haşhaşların incelenen karakterlerde genel kombinasyon yetenekleri arasındaki farklar, bitki başına kapsül ve tohum verimi dışında, tüm karakterler için %1 seviyesinde istatistiki açıdan önemli bulunmuştur ayrıca haşhaşların özel kombinasyon yetenekleri arasındaki farklar, haşhaşın incelenen karakterlerin tümünde %1 seviyesinde istatistiki açıdan önemli bulunmuştur. Haşhaş anaçlarının genel kombinasyon yeteneği bakımından; kapsül verimine etkisi 0.0001, tohum verimine etkisi 0.0001, morfin oranına etkisi 0.0057 ile 0.0096 ve toplam alkaloid oranına etkisi 0.0040 ile 0.0060 arasında bulunmuştur. Ayrıca haşhaş anaçlarının özel kombinasyon yeteneği bakımından; kapsül verimine etkisi -0.5618 ile 0.0588, tohum verimine etkisi -0.0071 ile 0.1471, morfin oranına etkisi -71.4286 ile 100.00 ve toplam alkaloid oranına etkisi -41.6667 ile 33.3333 arasında tespit edilmiştir.
Özet (Çeviri)
The aim of study was to determine effect of heterosis on yield and yield components of hybrids from alkaloid types poppy cultivars and lines. The research was carried out at experimental farm of the Department of Field Crops, Faculty of Agriculture, University of Ankara in during the years 2012-2013 and 2013-2014. Experiment was performed in lattice design with tree replications. A total of 7 parent lines and their reciprocal hybrids were used as the plant material of the study. Phonological-morphological observations were performed, heterosis-heterobeltiosis and general-specific combination compliance values were also determined. According to the results capsule yield varied between 68.44 and160.40 kg/da, seed yield varied between 88.62 and 188.20 kg/da, morphine ratio varied between %0.34 and %1.62 and total alkaloid ratio varied between %0.56 and %2.44. With regard to heterosis ve heterobeltiosis, capsule yield varied between % -19.59 and %94.87 in heterosis, between %-28.84 and %87.71 in heterobeltiosis, seed yield varied between %-14.75 and % 83.61 in heterosis, between %-21.21 and %78.67 in heterobeltiosis, morphine ratios varies between %-10.72 and %63.69 in heterosis, between %-39.61 and %52.52 in heterobeltiosis and total alkaloid ratio varied between % -15.03 and % 58.48 in heterosis, between %-35.12 and %55.45 in heterobeltiosis. With regard to differences among general combination abilities of opium poppies for all characters except capsule and seed yield per plant, were found to be significant on the other hand differences among specefic combination abilities of opium poppies were found to be significant for all characters. Poppy parents in terms of general combining ability; capsule yield effect 0.0001, seed yield effect 0.0001, morphine ratio effect 0.0057 and 0.0096 and the effect of total alkaloid ratio 0.0040 and 0.0060 was determined although poppy parents in terms of specific combining ability; capsule yield effect -0.5618 and 0.0588, seed yield effect -0.0071 and 0.1471, morphine ratio effect -71.4286 and 100.00 and the effect of total alkaloid ratio -41.6667 and 33.3333 was determined.
Benzer Tezler
- Haşhaş (Papaver somniferum L.) mikro-RNA larının (miRNA) tanımlanması ve miRNA hedef gen ekspresyon analizlerinin belirlenmesi
Identification of opium poppy micro-RNAs (miRNA) and expression analyses of their target gene transcripts
HATİCE BÖKE
Doktora
Türkçe
2013
BiyoteknolojiAnkara ÜniversitesiTemel Biyoteknoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. TURGAY ÜNVER
- Haşhaşta alkaloit biyosentezinin metabolik mühendislik, yeni nesil dizileme ve işlevsel genomik yaklaşımları uygulanarak incelenmesi
Evaluation of alkaloid biosynthesis in opium poppy by applying metabolic engineering, next-generation sequencing and functional genomics approaches
ESMA ÖZHÜNER
Doktora
Türkçe
2016
BiyolojiGaziosmanpaşa ÜniversitesiBiyoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İSKENDER PARMAKSIZ
DOÇ. DR. TURGAY ÜNVER
- Induction of callus from P.somniferum and P.orientale in vitro conditions
P.somniferum ve P.orientale in vitro şartlarda kallus (organize olmamış hücreler) elde edilmesi
VOLKAN SEYRANTEPE
- Enantioselective aza-henry reaction of t-boc protected imines and nitroalkanes with bifunctional squaramide organocatalysts
Bifonksiyonel skuaramit organokatalizörler ile t-boc korunumlu iminlerin nitroalkanlarla enantiyoseçici aza-henry tepkimesi
DİLŞAD SUSAM
Yüksek Lisans
İngilizce
2015
KimyaOrta Doğu Teknik ÜniversitesiKimya Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CİHANGİR TANYELİ