Fağfurîzâde Hüseyin Nesimî ve Seyahat adlı eseri üzerine bir inceleme
An examination of Fağfurîzade Hüseyi̇n Nesi̇mi̇ and his work named 'Travel'
- Tez No: 417808
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. MEHMET SAMSAKÇI
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Hüseyin Nesimi, Müellif, Seyahat, Seyahat Edebiyatı, Batılılaşma, Hüseyin Nesimi, Author, Travel, Travel Literature, Westernization
- Yıl: 2015
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Yeni Türk Edebiyatı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 159
Özet
Fağfurîzâde Hüseyin Nesimî; son dönem Osmanlı siyaset ve fikir âleminde, gerek yöneticilik vasfıyla gerekse fikirleriyle yer almış aydın bir şahsiyet olarak belirmiştir.Bu çalışmada onun bu yönlerinin dayandığı esaslar ortaya çıkarılıp incelenmiştir.Genel olarak üç bölüme ayrılan tezin birinci bölümünde Hüseyin Nesimî'nin hayatı, eserleri ve fikirleri incelenmiş; burada ulaşılan bilgilerden yola çıkılarak bir sonuca ulaşılmıştır.Bu bölümde onun en çok öne çıkan vasfı, fikirleriyle; yönetim ve ülke olarak yıkılma sürecine girmiş bir topluma yol gösterme gayretini elden bırakmamasıdır.Burada ise onun muharrirlik yönü ön plana çıkmaktadır. Zira yazdığı kitaplarla, dergilerde çıkan yazılarıyla onun bu muharrirlik yönü, resmî kayıtlarda kamu idarecisi olarak geçen Hüseyin Nesimî'nin başka bir cephesini oluşturmaktadır. Bu bölümde Nesimî'nin öne çıkan diğer bir vasfı da Ermeni tehcirinin başladığı yıllara rastlayan Lice kaymakamlığı esnasındafikirlerinden ve inandığı değerlerden taviz vermeden görevini ifa etmesi ve bu uğurda hayatını kaybetmesidir. Bu bakımdan 1915 olayları ile Hüseyin Nesimî'nin ölümü arasında yakın bir ilişki vardır. Tezin ikinci bölümünde ise Hüseyin Nesimî'nin 1893 yazında çıktığı Avrupa seyahatiyle ilgili tuttuğu notları içeren bir risalesi inceleme konusudur.“Seyahat”adını verdiği bu risale, asıl seyahat metninden sonra“Mütalaa”başlığı altında yaptığı değerlendirmelerle son bulmaktadır. Tezde bu risale; sanat ve estetik, şehircilik ve belediyecilik, eğitim ve öğretim, gündelik hayat, siyasî ve hukukî açılardan ve son olarak da dil ve anlatım bakımlarından değerlendirilmiş ve birsonuca varılmıştır. Çalışmanın üçüncü bölümünü ise Seyahat metni oluşturmaktadır. Metinde bugün kullandığımız Türkçe imlâ kuralları esas alınmış, özellikle yer ve kişi adları mensup oldukları dilin imlâsıyla yazılmıştır.
Özet (Çeviri)
Fağfurizade Hüseyin Nesimî appears as a character who had management skills and thoughts, during the latest political times of Ottoman. In this thesis qualifications about this were emerged and examined. Generally this thesisi consist of three parts. In the first part Huseyin Nesimi's life, his Works and thoughts were examined and a conclusion was obtained with the information from part one. In this part his featured qualification was not giving up to lead a community which was nearly collapsed. Here, his authorship side became prominent. Although he was a civil-servent according to the government documents, his aticles published on magazines and books showed her authorship side. In this part, another his feautured qualification was performing his duty as a caimacam very efficently by making no concessions moreover he lost his life on this way during Armenian deportation. Regarding to this, there is a close relation between Nesimi's death and 1915s events. In the second part of this thesis, he subject is one of Nesimi's epistle which includes the notes of him that was written down by him during a Europe trip. This epistle named“Trip (Seyahat)”by him ends by a conclusion part, tittle as“Mütalaa”after the main trip texts. In this thesis, this epistle was evaluated in respect to art and esthetic, urbanism and municipalism, education and training daily life, political and law and at last language and expression and finally it has a conclusion. In the third part of the thesis,“Trip (Seyahat)”text is occured. In the text, today gramatical rules are included and especially place and person name's are written by their own language.