'Sevakıb-ı Menakıb' (TSM R. 1479) minyatürlerinde kompozisyon düzeni ve yeni tasarımlar
The composition layout of miniatures of Sevâkıb-ı Menâkıb and Unique Designs (TSM R.1479) and new designs
- Tez No: 418015
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. FİLİZ ADIGÜZEL TOPRAK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: El Sanatları, Güzel Sanatlar, Crafts, Fine Arts
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2016
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Güzel Sanatlar Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Geleneksel Türk Sanatları Ana Sanat Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 155
Özet
“Sevâkıb-ı Menâkıb”adlı yazma eser, Hz. Mevlânâ hakkında yazılmış, düzenlenmiş menkıbelerin, Mevlânâ ve yakınlarının hangi düşüncelere kaynaklık ettikleri, hangi düşünceleri savundukları, toplumun onları hangi konularda örnek aldığını göstermesi bakımından önemli bir kaynaktır. Yazma eser, Mevlânâ ve yakınlarının inanç ve yaşam şekilleri hakkında bilgi vermesi açısından Mesneviye de öncülük etmiştir. Topkapı Sarayı Müzesinde yer alan ''Sevâkıb-ı Menâkıb'' adlı eserde 22 adet minyatür bulunmaktadır. Minyatürlerin hangi nakkaş tarafından yapıldığı hakkında bilgi yoktur. Bu yüzden tezin birinci bölümünde aynı döneme ait olan benzer örnekler karşılaştırılmış, benzerlikler belirtilmiştir. Yazma eserde yer alan minyatürler, teknik, üslup ve kompozisyon düzenini inceleyerek, yeni teknik ve malzemeler kullanılarak özgün tasarımlar oluşturulmuştur. Buna göre tez kapsamında“Sevâkıb-ı Menâkıb”adlı yazma eserde yer alan kompozisyonlar incelenmiştir. Topkapı Sarayı Müzesi'nde yer alan yazma eserdeki 22 adet minyatürün sınıflandırılması mekân kurgusuna göre yapılmıştır; kompozisyon düzeni mimari kurgu üzerine şekillendirilmiştir. Mimari elemanları özelliklerine göre sınıflandırıldığında, 8 adet minyatür iç mekân, 7 adet minyatür dış mekân, 7 adet minyatür ise hem dış hem de iç mekân olarak incelenmiştir. Yazma eserin tanıtımı, tarihçesi, müellifi, mütercimi, kompozisyon ve üslup özellikleri verilerek sunulmuştur. Minyatürlerin kompozisyon özellikleri açıklanırken minyatürlerin kompozisyon şemalarını belirten çizimler ile desteklenmiştir. Birinci bölümde;“Sevâkıb-ı Menâkıb”minyatürlü yazma eserin tanıtımı ve eserin yazarı hakkında bilgi verilmiştir. İkinci bölümde, minyatürlerin tanıtımı yapılmış, iç mekân, dış mekân, iç ve dış mekânın birlikte tasvir edildiği kompozisyonlar farklı başlıklar halinde, tek tek üslup, teknik ve kompozisyon açısından incelenip açıklanmıştır. Tezin üçüncü bölümünde, hikâyelerden yola çıkılarak özgün uygulama çalışmaları yapılmıştır.
Özet (Çeviri)
“Sevâkıb-ı Menâkıb”written by Ahmed Eflaki in Farsi on Mevlâna Celâleddin-i Rumi is of great importance in that it shows what sorts of ideas Mevlâna and associates advocated and what concepts they led and by which subjects community were influenced. The written work encouraged Mesnevi to be created in terms of faiths and ways of living of Mevlâna and friends. Exhibited in Topkapı Place Museum, the work called ''Sevâkıb-ı Menâkıb'' includes 22 miniatures whose masters were not known. Therefore, the first chapter compares similar examples of the same period and describes related resemblances between them. Miniatures in the written work were studied in their technique, style and composition and unique designs created using new techniques and materials, according to which the compositions included in“Sevâkıb-ı Menâkıb”were examined considering the present thesis. 22 miniatures in the Museum were classified regarding spatial order with the composition being based on architectural plot. Classified by their properties of architectural elements, 8 miniatures were studied interiorly, 7 in the exteriorly and 7 both interiorly and exteriorly. Presentation, history, author and interpreter of the work were shown considering their characteristics of composition and style. The explanation of compositional properties of the miniatures was supported by illustrations of compositional layouts. The first chapter informed on its author and the introduction of“Sevâkıb-ı Menâkıb”with the miniatures. The second studied the individual compositions in combination of interior, exterior and both interior and exterior under different headings as well as related presentation of the miniatures in view of style, technique and composition and the third worked on unique practices based on the associated narratives in them.
Benzer Tezler
- Osmanlı minyatüründe Mevlana'nın yaşam öyküsü: Menakıbü'l arifin ve Tercüme-i Sevakıb-ı Menakıb nüshaları
The life story of Mevlânâ in Otoman miniature painting: Manâkib al-ârifîn and Tarjuma-i Thawâqib-i Manâqib copies
HESNA HARAL
Doktora
Türkçe
2014
Sanat TarihiMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FATMA BANU MAHİR
- Geopolitical significance of Suakin on Anglo-Turkish rivalry during the 19th century
19. yüzyıl Osmanlı-İngiliz rekabetinde Sevakin'in jeopolitik önemi
HAMZA HAŞIL
Yüksek Lisans
İngilizce
2019
TarihOrta Doğu Teknik ÜniversitesiOrtadoğu Araştırmaları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÖMER TURAN
- Mühimme defterlerine göre Osmanlı hakimiyetinde Sudan
According to the mühimme books Ottoman sovreignty on Sudan
TARIG IDRIS ABDALLA GABREEL
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
TarihMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÖMER İŞBİLİR
- 19. yüzyılda Sudan'da Osmanlı yönetimi ve İngiliz işgali
The Ottoman administration and the occupation of British in the Sudan in the 19th century
FATİH YOL
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
TarihMustafa Kemal ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. IŞIL IŞIK BOSTANCI