İstanbul'da kentsel gelişimin modern ve postmodern yaklaşımlar bağlamında irdelenmesi
Survey of urban development in İstanbul in the context of modern and postmodern approaches
- Tez No: 418372
- Danışmanlar: PROF. DR. ASUMAN TÜRKÜN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Şehircilik ve Bölge Planlama, Urban and Regional Planning
- Anahtar Kelimeler: İstanbul, kentsel gelişim, yasal süreç, planlama, modernizm, postmodernizm, kamusal alan, sosyal adalet ve eşitlik, çeşitlilik, ayrışma, aynılaşma, Istanbul, urban development, legal process, planning, modernism, postmodernism, public spaces, social justice and equality, diversity, separation, homogenization
- Yıl: 2016
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yıldız Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Şehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Şehir Planlama Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 276
Özet
Farklı dönemlerde çok çeşitli dinamiğin bir araya gelmesi ile dünyada yaşanan çok boyutlu dönüşümler ve değişimler, etkisini her zaman kent mekanında göstermekte, kent mekanının farklı biçimlerde gelişmesine neden olmaktadır. Söz konusu değişim ve dönüşümleri dönemlere ayırmak çok güçtür. Ancak tez çalışması bağlamında; modernizm öncesi dönem, modern dönem ve postmodern dönem olarak, bu dönemlere ait düşüncelerin olgunlaşıp yansımalarını inceleyebileceğimiz kaba bir tasnif yapmak mümkün olabilmektedir.“İstanbul'da Kentsel Gelişimin Modern ve Postmodern Yaklaşımlar Bağlamında İrdelenmesi”olarak belirlenen tez çalışmasının amacı; modern ve postmodern anlayışlarının hakim olduğu dönemlerde ortaya çıkan niyetlerin, dönemde belirgin olan dinamikler ve aktörlerin etkisi ile ne şekilde uygulandığının veya neden uygulanamadığının ortaya çıkarılması, böylece ortaya çıkan kentsel gelişimin irdelenmesidir. Örnek alan olarak seçilen İstanbul'un yasal - kurumsal yapı ve planlama süreciyle birlikte kentsel gelişiminin dönemsel olarak, bu yaklaşımlar bağlamında irdelenmesi amaçlanmıştır. Bu amaç kapsamında tez çalışmasının hipotezi;“Modern ve postmodern düşünce çerçeveleri, içinde bulundukları dönemlerin hakim ekonomik, politik, toplumsal ve kültürel koşullarının da etkisiyle, planlama süreçlerini, yasal ve yönetsel çerçeveyi ve yapılan mekânsal uygulamaları ciddi bir biçimde etkileme gücüne sahiptir.”şeklinde belirlenmiştir. Bu çalışma kapsamında özellikle modern dönemin en önemli ilkeleri olan kamu yararı kapsamında kamusal alanın durumu, sosyal adalet ve eşitlik ilkeleri ile, bu yaklaşıma en büyük eleştiri ile ortaya çıkan postmodern düşüncenin çeşitlilik ilkelerinin yansımaları, örnek alan olarak seçilen İstanbul kentinde aranmaya çalışılmıştır. Ancak bu ilkeler sadece bulunduğu dönem içinde irdelenmemiş; modernizm ve postmodernizm yaklaşımının yansımalarının İstanbul'un gelişim sürecinin her aşamasında araştırılmasına özen gösterilmiştir. İstanbul'un kentsel gelişimini, planlama ve yasal gelişimini inceleyen çok sayıda yerli ve yabancı araştırma bulunmaktadır. Ancak İstanbul'un kentsel gelişim, yasal süreç ve planlama sürecini birlikte ele alıp, ilişkilerini incelemesi bakımından, bu tez çalışmasının, farklı dinamiklerin etkisiyle sürekli değişen ve gelişen İstanbul için yapılacak tüm mekansal çalışmalara kaynak olabileceği düşünülmektedir. Yine bu ilişkilerin, modern ve postmodern yaklaşımlar bağlamında incelenmesi de tezin özgün yanını oluşturmaktadır.
Özet (Çeviri)
The multi-dimensional transformations and changes taking place throughout the world, owing to the articulation of a variety of dynamics in different periods, always have an impact on urban spaces and leads to the development of urban spaces in different ways. Separating these changes and transformations into periods precisely is very difficult. However, in the context of this thesis; it is attempted to make a rough classification as pre-modernism era, modern era and postmodern era, according to the prevalent frames of thought and their manifestations in those periods. The aim of the thesis,“Survey of Urban Development in İstanbul in the Context of Modern and Postmodern Approaches”is to determine the intentions emerging in the periods dominated by modern and post-modern approaches and to bring into light whether these intensions have turned into practice by means of prevalent dynamics and prominent actors of the period so as to show the manifestations on urban development. In this study, Istanbul has been selected as the sample area and the legal and institutional structure, planning process and urban development tendencies in different periods have been examined in the context of this approach. Under this objective, the hypothesis of the thesis is: Modern and postmodern frames of thought, articulating with the dominant economic, political, social and cultural conditions of particular periods, have the possibility of affecting the planning processes, legislative and management systems as well as the spatial practices seriously.“Public interest”as well as“social equality and justice”are accepted to be the most important principles of the modern era. On the other hand postmodern thought has put forward the main criticisms towards the modernist frame of thought on the basis of the principles,“diversity”and“participation”. The reflection of these principles has been investigated in the urban development, legal-institutional and planning processes in the case of Istanbul. These basic principles are not investigated, only in its own era but attention has been given to the study of the reflection of modernist and postmodernist approaches at every stage of the development process in Istanbul. There is a huge literature based on national or international research, which analyzes the Istanbul's urban development dynamics, planning approaches and changes in the legal frameworks. However, this thesis is expected to put forward a model of analysis, which takes into consideration the legal, administrative and planning processes together in different periods so as to explore the developmental dynamics of Istanbul. Examination of these dynamics in the context of modern and postmodern approaches constitutes the original release of the thesis.
Benzer Tezler
- The lack of context in the visual making of Istanbul: Assessments and propositions for urban transformation
İstanbul'un görsel yapılaşmasında ortaya çıkan bağlam eksikliği: Kentsel dönüşüm üzerine değerlendirmeler ve öneriler
GÖKÇE ELİF BAYKAL
Yüksek Lisans
İngilizce
2012
Güzel SanatlarSabancı ÜniversitesiGüzel Sanatlar ve Görsel İletişim Tasarımı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HASAN BÜLENT KAHRAMAN
ÖĞR. GÖR. MURAT GERMEN
- Bilim kurgu filmlerindeki kentsel mekanın gelecek anlatısı ve İstanbul distopyası
The future of the urban space in science fiction and Istanbul distopia
AYŞENUR BABACAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiKentsel Tasarım Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÜLDEN DEMET ORUÇ
- A transdiscursive enquiry on urban identity
Kentsel kimlik üzerine söylemötesi bir sorgulama
AVŞAR KARABABA
Doktora
İngilizce
2015
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEMRA AYDINLI
DOÇ. DR. LENA HOPSCH
- Modern ve post-modern dönem mekânsal yaklaşımlarının değerlendirilmesi: Şandigar, Poundbury ve Orestad örneği
A review on modern and post modern spatial approachs: Chandi̇garh, Poundbury and Orestad
DERYA GÜRSEL
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiKentsel Tasarım Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET OCAKÇI
- Kamusal alanda bir erk metaforu olarak meydan
Square as a power metaphor in public space
ASLI DOĞAN
Doktora
Türkçe
2020
MimarlıkMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FETHİYE EMEL ARDAMAN