Geri Dön

Zeynelabidînê Amidî: Jiyan, berhem û xebatên wî yên destnivîsî

Zeynelabidin el-Amidî: Hayatı, eserleri ve elyazma çalışmaları

  1. Tez No: 419114
  2. Yazar: ABDULLAH EKİCİ
  3. Danışmanlar: PROF. DR. KADRİ YILDIRIM
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Doğu Dilleri ve Edebiyatı, Eastern Linguistics and Literature
  6. Anahtar Kelimeler: Zeynelabıdin el-Amıdi, istinsah, mustensih, elyazma, nusha, Zeynelabidin el-Amidi, copyst, mustensih, manuscript
  7. Yıl: 2014
  8. Dil: Kürtçe
  9. Üniversite: Mardin Artuklu Üniversitesi
  10. Enstitü: Yaşayan Diller Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Kürt Dili ve Kültürü Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 235

Özet

Zeynelabidîn el-Amidî 1946 yılında Dıyarbakır'ın Dökmetaş köyünde doğdu. Elli yıla yakındır ders ve eğitim ile iç içedir. Halen aktif bir şekilde medresede talebelere ders vermeye devam etmektedir. Birçok medrese öğrencisi ondan icazet aldı. Kürtçe, Türkçe ve Arapça birçok eser telif etti. Muhtelif alanlarda birçok eser istinsah etti. İstinsah ettiği bazı eserleri şerh etti. Ayrıca çoğuna önsöz, fihrist ve sözlük hazırladı. Eserleri numaralandırdı, sayfalara şekil verdi. En önemlisi ise imkânları çerçevesinde eserleri baskıya verdi. Bu çalışmamızı üç bölüme ayırdık. Birinci bölümde ayrıntılı olarak yazarın hayatı ve şahsiyeti üzerinde durduk. Kendisi tanınmış bir kürt mustensihi olması hasebiyle bu yönü üzerinde de durduk. Eserleri istinsah ederken takip ettiği yönteme de değindik. Bu bölümün sonunda birkaç ilginç ve kendisini etkilemiş anısına da yer verdik. İkinci bölümde Kürtçe, Türkçe ve Arapça eserleriyle, çeviri ve latinize ettiği eserlere değindik. Üçüncü bölümde önce elyazma eserlerimiz hakkında biraz bilgi verdik ve Zeynelabidîn el-Amidi'nin istinsah ettiği manzum ve nesir eserleri tanıttık. Bu bölümde manzum Kürtçe eserleri ilk sıraya koyduk; nesir şeklinde olanları ise ikinci sıraya yerleştirdik. Ardından Arapça olanlara yer verdik. Çalışmamızın sonunda istinsah ettiği eserlerin ilk ve son sayfalarının resimlerini ek olarak verdik. Kürt kurum ve kuruluşları, üniversitelerin kürdoloji bölümleri eskiden beri bu yazma eserlerimize önem vermişlerdir. Bu yüzden bu eserlerimizin korunacağına, gün geçtikçe yenilerinin ortaya çıkacağına ve bunların üzerine akademik çalışmalar yapılacağına dair umudumuz tamdır. Tabi şunu da belirtmemiz gerekiyorki bu eserlerimizden çoğu halen sahiplerinin ya da ailelerinin yanında gün yüzüne çıkmayı beklemektedirler. Biliyoruz ki elyazma eserlerimizin basım öyküsü ve bunun için gösterilen çabanın tarihi eskidir. Amidi aydın bir Kürt imamı olarak bu alana el atmış ve çalışmamızın sonundada gördüğümüz üzere önce elyazma eseri ya da dağınık olan şiirleri toplamış, kendi elyazısı ile yeniden yazmış ve elinden geldiğince bu eseri bastırmıştır. Yazma eserler için gösterdiği çabaların amacı kendi ifadesiyle“eseri onurlandırma”dır. Amıdi'yi en çok etkileyen şahsiyetler şunlardır: Fikri alanda Bediuzzman Saidi Nursi, edebiyat alanında Ahmedi Hani ve onu takip eden Aqtepe ailesinin edib ve şairleri, ilmi alanda ise Mele Yasîn Yusrî.

Özet (Çeviri)

Abdullah Ekici Zeynelabidin el-Amidi was born in Qerekilis (Dökmetaş) village of Diyarbekir in 1946. He is in teaching and education for nearly fifty years. He is currently teaching to students in madrasa. Many madrasas students received religious ratification from him. He copyrighted many Kurdish, Turkish, and Arabic written works. He edited many works in various fields. He analysed some works he edited. In addition, he prepared preface, index and glossary for many of them, numbered and designed their pages. The most important of all, he pressed the works as much as he could do. We divided our study into three parts. In the first part we focused on the writer's life and personality in detail, we gave information about this, too. We also dealt with the method which he used to edit the works. The study includes some interesting memories which have influenced him. In the second part, we want to give data about Kurdish, Turkish and Arabic books and his works which were translated and rewritten in Latin. In the third part, we gave some information about our manuscript books and introduced proses and works in verse edited by Zeynelabidin el-Amidi. We put the Kurdish works in verse in the first part and the proses in the second part. And then Arabic ones were added. In the final part, we gave first and last page's pictures of the works edited by him as a appendix. Kurdish associations and foundations have always given a great importance to the Kurdology faculty in universities. Accordingly, we have hopes that our works will be protected and day by day new works will emerge and there are going to be academic studies on them. But we should also mention that these works are still where they belong or with their families waiting to appear. We know that printing story of our hand-written works and the history of this struggle dates back. A Kurdish religious imam Zeynelabidin el-Amidi took the responsibility for it, he collected the manuscript works or the disorganised poems and he re-wrote and then printed them as much as he could. The endeavour he spent to these works for him is“to honour these works”The people that affected Amidi are by his ideas Bediuzzaman Saidi Nursi, by his literature Ahmedi Hani, followinand then; the Aqtepe family's scholars and poets and by his knowledge Mele Yasin Yusri

Benzer Tezler

  1. Sportif amaçlı rekreatif faaliyetlere katılan bireylerin sosyalleşme düzeyleri

    Socialization levels of individuals participating in recreational activities for sporting purposes

    ZEYNELABİDİN ADANIR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    TurizmBatman Üniversitesi

    Turizm İşletmeciliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ERDEM SEVEN

  2. Tufarganlı Abbas ve Gülgez Peri hikayesi üzerinde bir araştırma

    Başlık çevirisi yok

    ZEYNELABİDİN MAKAS

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    1982

    Türk Dili ve EdebiyatıAtatürk Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

  3. Farklı irrigasyon aktivasyon yöntemlerinin biyofilm kaldırma etkinliğinin değerlendirilmesi

    Evaluation of the effectiveness of different irrigation activation methods on biofilm removal

    ZEYNELABİDİN ŞİMŞEKYILMAZ

    Diş Hekimliği Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    Diş HekimliğiGaziantep Üniversitesi

    Endodonti Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. UĞUR AYDIN

  4. Esnâf-ı Sitte hadisi bağlamında faiz tartışmaları

    Discussions around the effective cause ('illa) of ribā in the context of Aṣnāf al-Sittah hadith

    ZEYNELABİDİN HAYAT

    Doktora

    Arapça

    Arapça

    2019

    DinErzincan Binali Yıldırım Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ MEHMET GAYRETLİ

  5. RTV silikon kaplamanın iz-erozyon ve hidrofobik özelliklerinin analizi

    Analysis of tracking-erosion and hydrofobic properties of RTV silicone coating

    ZEYNELABİDİN ASLAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    Elektrik ve Elektronik Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesi

    Elektrik Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ SUAT İLHAN