Geri Dön

Trakya bölgesi ayçiçeği üretim alanlarındaki virüs hastalıklarının saptanması üzerine araştırmalar

Investigations and the description of virus diseases in sunflower growing areas in the trakya region of Turkey

  1. Tez No: 420343
  2. Yazar: HARUN GÖKAY ATAY
  3. Danışmanlar: PROF. DR. HAVVA İLBAĞI
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Ziraat, Agriculture
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2016
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Namık Kemal Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Bitki Koruma Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 64

Özet

Dünya'da olduğu gibi Türkiye'de de tohumları bitkisel yağ kaynağı olarak insan beslenmesinde ve gıda sanayinde ham madde olarak kullanılan ayçiçeği (Heliantus annuus L.) önemli bir yağ bitkisidir. Türkiye'deki ayçiçeği üretiminde Trakya Bölgesi'nin Edirne, Kırklareli ve Tekirdağ illeri önemli bir yere sahiptir. Trakya Bölgesi'nin ayçiçeği üretim alanlarında yağlık tohum verim ve kalitesini olumsuz yönde etkileyen virüs hastalıklarını saptamak amacıyla 2015 yılının iki farklı döneminde sürvey çalışmaları gerçekleştirilmiştir. Sürveyler esnasında toplanan 244 adet simptomatik ayçiçeği ve yabancı ot yaprak örneklerindeki viral hastalıkların varlığı serolojik test yöntemleri ile araştırılmıştır. Enfekteli ayçiçeği ve yabancı ot yaprak örneklerindeki viral hastalık etmenlerinden; Potato virus Y (PVY) Double Antibody Sandwich Enzyme Linked Immunosorbent Assay (DAS-ELISA) test yöntemi, Tobacco streak virus (TSV) Triple Antibody Sadwich-Enzyme Linked Immuno Sorbent Assay (TAS-ELISA) test yöntemi ile Potyvirus'ler ise Plate Trapped Antibody-Enzyme Linked Immuno Sorbent Assay (PTA-ELISA) test yöntemi ile araştırılmıştır. Ayrıca virüsle enfekteli ve sağlıklı ayçiçeği bitkilerinden hasat edilen tohumlarda bin dane ağırlığı, hektolitre ağırlığı ve yağ içerik oranları da mukayese edilerek virüs hastalıklarının ayçiçeğindeki kalite kriterlerine olan etkileri araştırılmıştır. Serolojik testlerden, DAS-ELISA test sonuçlarına göre Trakya Bölgesi'ndeki ayçiçeği tarlalarında PVY'nin bulunmadığı saptanmıştır. TAS-ELISA test sonuçlarına göre ise 244 adet bitki örneğinin 11 adedinde % 4,51 oranında TSV ile enfekteli olduğu tespit edilmiştir. PTA-ELISA test sonuçlarına göre de 244 adet bitki örneğinden 25 adedinde % 10,25 oranında Potyvirus'lerin bulunduğu saptanmıştır. Böylece toplam olarak 244 adet bitki yaprak örneğinin 36 adedinde % 14,75 oranında virüslerin ayçiçeği üretim alanlarında bulunduğu kanıtlanmıştır. Elde edilen bu bulgular, Türkiye'de ayçiçeğinde virüs hastalıklarının bulunuşunu gösteren ve kanıtlayan ilk rapor niteliğindedir. Virüs hastalıklarının etkisinin ayçiçeği yağlı tohumlarındaki verim unsurlarına etki eden kalite kriterlerine bakıldığında hastalığın bin dane ağırlığı ve hektolitre ağırlıklarını düşürdüğü yağ içeriğini ise nisbeten yükselttiği kanısına varılmıştır.

Özet (Çeviri)

Being an important source of vegetable oil for human consumption and the source of raw material for food industry, sunflower ( Helianthus annuus L.) production has been increased steadily in the World and as well as in Turkey. Edirne, Kırklareli and Tekirdağ provinces in the Trakya region have been important sunflower growing areas in Turkey. In order to determine virus diseases reducing oil seed yield and quality survey studies were conducted in two different periods during 2015 growing season. In order to determine viruses on symptomatic sunflowers and weed hosts, 244 leaf samples were collected. For the identification of Potato virus Y (PVY), Double Antibody Sandwich Enzyme Linked Immunosorbent Assay (DAS-ELISA) test, for Tobacco streak virus (TSV) Triple Antibody Sandwich-Enzyme Linked Immuno Sorbent Assay (TAS-ELISA) and for the identification of Potyvirus'es Plate Trapped Antibody-Enzyme Linked Immuno Sorbent Assay (PTA-ELISA) test methods were employed. For the determination of the effect of virus infections on sunflower seed yield criteria, seeds were harvested from both infected and healthy plants separately which compared for their 1000 seed weight, hectoliter seed weight and their oil content. According to DAS-ELISA test results PVY never present in the sunflower fields of Trakya Region. Depending on symptomatic observations and the results of TAS-ELISA tests 11 out of 244 plant samples had TSV with the rate of 4.51 %. As the results of PTA-ELISA tests and the symptomatic field observations 25 of 244 plants were found infected with Potyvirus'es with the rate of 10.25 %. Totally 36 out of 244 plant samples revealed the presence of viruses with the rate of 14.75 % in the sunflower growing areas. This is the first report of the presence of virus infections on sunflowers in Turkey. Virus infections cause reductions of 1000 seed and hectoliter seed weights of oil seeds as the oil content was found slightly high.

Benzer Tezler

  1. Trakya bölgesinin tarımsal meteorolojik özelliklerinin belirlenmesi

    Determination of the agrometeorological properties of the Thrace region

    BARIŞ ÇALDAĞ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2009

    Meteorolojiİstanbul Teknik Üniversitesi

    Meteoroloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. LEVENT ŞAYLAN

  2. Ayçiçeğinde sitoplazmik erkek kısır ve restorer hatlar arasında üstün hibrit kombinasyonlarının belirlenmesi

    Determination of superior hybrid combinations between cytoplasmic male sterile lines and restorer lines in sunflower

    ÇAĞDAŞ GÜLTEKİN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    ZiraatTekirdağ Namık Kemal Üniversitesi

    Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. FADUL ÖNEMLİ

  3. Türkiye'de iklim değişikliğinin tarımsal ürün verimliliğine etkilerinin bölgesel olarak değerlendirilmesi

    Regional assessment of climate change effects on agricultural crop productivity in Turkey

    FATMA SELÇUK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik Üniversitesi

    Şehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ALİYE AHU AKGÜN

  4. Ayçiçeği mildiyösü (plasmopara helianthi novot)'nde hastalık oluşumu ve buna etkili faktörler üzerinde araştırmalar

    Studies on the pathogenesis of the Sunflower downy mildew (Plasmopara helianthi novot.) and the factors effecting the disease severity)

    EMİN ONAN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    1988

    ZiraatEge Üniversitesi

    Bitki Koruma Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ERSİN ONOĞUR

  5. Bitkisel yağ sanayii işletmelerinin yapısı, işleyişi, kalite uygulamaları ve karşılaştıkları pazarlama sorunları: Tekirdağ örneği

    The Structure and function, quality applications and marketing problems of the vegetable oil industry management: Tekirdağ example

    EVREN ÇOBAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2003

    ZiraatTrakya Üniversitesi

    Tarım Ekonomisi Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. ÖMER AZABAĞAOĞLU