Manisa'da küçük nüfus bölgelerinde sosyoekonomik durumun hastalık ve ölüm hızlarına etkisi
The effect of socio-economic status in small population areas on the morbidity and mortality in Mani̇sa
- Tez No: 431638
- Danışmanlar: PROF. DR. YÜCEL DEMİRAL
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Halk Sağlığı, Public Health
- Anahtar Kelimeler: Eşitsizlik, küçük nüfus bölgesi, iskemik kalp hastalıkları, ölüm hızı, coğrafi bilgi sistemleri
- Yıl: 2016
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Tıp Fakültesi
- Ana Bilim Dalı: Halk Sağlığı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 106
Özet
GİRİŞ VE AMAÇ: Ondokuzuncu yüzyıl ile birlikte, düşük sosyal sınıflarda, varsıl sosyal sınıflara göre ağır hastalıkların ve erken ölümlerin daha sık görüldüğü fark edilmeye başlanmıştır. 1980 yılında İngiltere'de hükümet öncülüğünde hazırlanan Black Rapor, sağlık hizmetleri dışındaki sosyal ve ekonomik etkenlerin sağlıkta eşitsizliklere yol açtığını gündeme getirmesi açısından önemli bir dönüm noktası olmuştur. Daha sonra 1998'de Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) öncülüğünde yayımlanan“Sağlığın Sosyal Belirleyicileri, Somut Gerçekler”küresel düzeyde ele alınması bakımından önemli bir adım olmuştur. Bu raporda, sosyal politikalar ile ilişkili sağlığın 10 temel belirleyicisi (sosyal sınıf, stres, yaşamın erken dönem etkileri, sosyal dışlanma, iş, işsizlik, sosyal destek, bağımlılık, gıda, ulaşım) ayrıntılı olarak açıklanmıştır. Son zamanlarda araştırmacılar mekansal içerik bağlamında özellikle mahalle ve toplumsal düzeydeki faktörlerin orada yaşayanların sağlığına etkisini incelemektedir. Bu araştırmada, Manisa'nın tüm ilçelerindeki merkez mahallelerin sosyoekonomik durumu (SED) ile iskemik kalp hastalıkları (İKH) insidansı ve tüm nedenlere bağlı standardize ölüm hızı arasındaki ilişkinin incelenmesi amaçlanmıştır. YÖNTEM: Ekolojik tipteki bu araştırma, Manisa iline bağlı 17 ilçede toplamda 230 merkez mahallede yürütülmüştür. Mahalle, küçük nüfus bölgesi olarak belirlenmiş ve ortanca nüfus büyüklüğü 3,084 (en düşük=244, en yüksek=18,135) kişidir. Bağımlı değişkenler; yaşa ve cinsiyete standardize iskemik kalp hastalıkları insidansı ve tüm nedenlere bağlı ölüm hızı, bağımsız değişken ise mahalle sosyoekonomik durumudur. Hastalık ve ölüm verisi Manisa Halk Sağlığı Müdürlüğü Aile Hekimliği Bilgi Sistemi'nden (AHBS) elde edilmiştir. Mahalle SED verisi, veri toplama formu aracılığıyla muhtarlarla yüz yüze görüşerek elde edilmiştir. Mahalle SED beşte birlikler için insidans ve ölüm hızı oranları ve %95 güven aralığı hesaplanmıştır. Mahalleler; SED, İKH insidansı ve ölüm hızı beşte birliklere göre haritalanmıştır. BULGULAR: Standardize İKH insidansı, en varsıl birinci beşte birliğe göre ikinci beşte birlikte 1.11 kat (%95GA: 1.10-1.11), üçüncü beşte birlikte 1.05 kat (%95GA: 1.04-1.06), dördüncü beşte birlikte ise 1.14 kat (%95GA: 1.13-1.15) anlamlı olarak yüksek saptanmıştır. Standardize ölüm hızı; en varsıl birinci beşte birliğe göre ikinci beşte birlikte 1.20 kat (%95GA:1.18-1.23), üçüncü beşte birlikte 1.24 kat (%95GA: 1.22-1.27), dördüncü beşte birlikte 1.37 kat (%95GA: 1.35-1.40), beşinci beşte birlikte ise 1.22 kat (%95GA: 1.20-1.25) anlamlı olarak yüksek saptanmıştır. SONUÇ VE ÖNERİLER: Araştırmada mahalle sosyoekonomik durumu ile iskemik kalp hastalıkları insidansı ve tüm nedenlere bağlı ölüm hızı arasında ilişki saptanmıştır. Mahalle yoksulluğu arttıkça iskemik kalp hastalıkları insidansı ve tüm nedenlere bağlı ölüm hızı da artmaktadır.
Özet (Çeviri)
INTRODUCTION AND OBJECTIVES: It was realized that serious diseases and early deaths in lower social classes had been more frequent than the affluent social classes by the mid of 19th century. The Black Report, which was prepared with the lead of Department of Health in England, was an important corner stone; in view of the fact that social and economical effects out of health services had people think they caused inequalities in health in years. Then, in 1998, the report 'Social Determinants of Health, Solid Facts' published under the leadership of WHO was an important step since it brought out the issue in global level. In this Report, 10 basic determinants of health (social gradient, stress, early life experiences, social exclusion, work, unemployment, social support, addiction, food, transport) that are related to social politics were explained in detail. Recently, researchers have been examining the effects of neighborhood and social factors on the health of inhabitants in terms of spatial content. The aim of this study is to examine the relation between the socio-economical status (SES) of central neighborhoods in all districts of Manisa and the incidence of ischemic heart diseases (IHD) and standardized mortality rate from all causes. METHOD: This ecological research was carried out in 230 central neighborhoods in 17 districts of Manisa. Neighborhood is a small population area and the median population size is 3,084 (min=244, max=18,135). Dependent variables are mortality rate from all causes and incidence of ischemic heart diseases standardized to age and gender; the independent variable is socio-economical status of the neighborhood. The data on mortality and diseases have been obtained from the database of Public Health Directorate of Manisa. The socio-economical status of neighborhoods have been obtained from face-to-face interviews with headmens via questionnaire. IHD incidence and the mortality rates and %95 confidence interval have been calculated for each socio-economical status quintiles. Neighborhoods have been mapped according to SES, the incidence and the mortality rate of quintiles. RESULTS: The standardized IHD incidence were calculated in accordance to the most affluent quintiles as follows determined in the second quintile 1.11 fold (95% CI: 1.10-1.11), in the third quintile 1.05 fold (95% CI: 1.04-1.06), in the fourth quintile 1.14 fold (95% CI:1.13-1.15). The standardized mortality rate was determined in according to richest quintile; in the second quintile 1.20 fold (95% CI: 1.18-1.23), in the third quintile 1.24 fold (95% CI: 1.22-1.27), in the fourth quintile 1.37 fold (95% CI: 1.35-1.40), in the fifth quintile 1.22 fold (95% CI: 1.20-1.25). CONCLUSION AND RECOMMENDATIONS: It has been found out that there is an association between SES of the neighborhood and IHD incidence and all cause mortality rate. The ischemic heart disease incidence and mortality rate increased with increasing poverty of the neighborhood. KEY WORDS: Inequality, small population area, ischemic heart diseases, mortality rate, geographic information systems
Benzer Tezler
- İzmir anakent bütününde semt pazarı aktivitelerinin işlevsel özellikleri ile pazar esnafının sosyo-ekonomik yapısı ve kentleşme sürecindeki konumları
Başlık çevirisi yok
ALİ İLHAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2001
CoğrafyaDokuz Eylül ÜniversitesiOrtaöğretim Sosyal Alanlar Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ERKAN ŞEN
- Türkiye'de bitki örtüsü değerlerinin değişimi ve meteorolojik parametrelerle ilişkilendirilmesi
The Variations of normalized difference vegetation index in Turkey and relationship between meteorological parameters
DENİZ OKÇU
- Geç Osmanlı Erken Cumhuriyet döneminde değişen kent dokusunun süreklilik bağlamında incelenmesi; işgal öncesi/sonrası Manisa
Examining continuity of changing urban pattern's from the Late Ottoman to the Early Republic period; before/after of the invasion in Manisa
MÜGE AYDIN
Doktora
Türkçe
2019
Şehircilik ve Bölge PlanlamaMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜLŞEN ÖZAYDIN
- Ege bölgesi Rum Ortodoks kiliseleri
Rum Orthodox churches in the Aegean Region
ARMAN ÖZGÜR EROL
Yüksek Lisans
Türkçe
2003
Sanat TarihiEge ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ZEYNEP MERCANGÖZ
- Urban wastewater management for small communities in Turkey: Development of an innovative and onsite treatment system
Türkiye'de küçük yerleşim yerleri için kentsel atıksu yönetimi: Yenilikçi ve yerinde uygulanan bir arıtma sisteminin geliştirilmesi
SİNEM GÜNEŞ
Yüksek Lisans
İngilizce
2021
Çevre MühendisliğiDokuz Eylül ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AZİZE AYOL