Geri Dön

Kültürün mekansal organizasyona etkilerinin mekan dizim yöntemi ile analizi: Laz, Hemşin ve Gürcü kültürü örneği

The analysis of the influence of culture on spatial organization by space syntax method: Example of Laz, Hemsin and Georgian culture

  1. Tez No: 432192
  2. Yazar: MERVE SAATÇI
  3. Danışmanlar: PROF. DR. DENİZ ÖNDER
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Mimarlık, Architecture
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2016
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Yıldız Teknik Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Bina Araştırma ve Planlama Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 234

Özet

İnsan; davranışlarını, alışkanlıklarını, hayatı anlama ve kendini anlatma biçimini yaşadığı konuta doğrudan yansıtmaktadır. Yerel konutlarda da mekânların biçimlenmesine yardımcı olan en önemli etkenlerden biri yaşama kültürüdür. Kullanıcıya özgü yaşamın etkileri konutların şekillenmesinde kendini göstermekte, kültürel farklılıklara bağlı olarak farklı mekânsal organizasyonlar ve konut şemaları ortaya çıkmaktadır. Konut tasarımı; kültürel, fiziksel, sosyal ve daha birçok farklı etkenin birlikteliği ile oluşmaktadır. Bu etkenler arasında, insanın insan ile ve çevre ile olan ilişkilerini içine alan“kültür”en başta gelmekte ve konut formundan, yapım sistemine, malzemeden mekânsal organizasyona kadar geniş bir alanda etkisini göstermektedir. Bu sebeple özellikle yerel konutlardaki mekânsal organizasyon analiz edildiğinde, karşımıza konut kullanıcısının yaşam biçimine, alışkanlıklarına ve değerlerine özgü kültürü çıkmaktadır. Bu bağlamda, yerel konut yerleşimlerinin şekillenmesine yardımcı olan etkenleri belirlemek, yeni tasarımlarda veri olarak kullanmak; fiziksel, sosyal ve kültürel sürdürülebilirliğin sağlanması açısından da oldukça önemlidir. Bu çalışmada; kültürün mekânsal organizasyon üzerinde yarattığı etkinin öneminden yola çıkılarak, Doğu Karadeniz Bölgesi'nde birarada yaşayan üç kültüre (Laz, Hemşin ve Gürcü) özgü yerel konutlar, mekân dizimi yöntemi ile analiz edilmiştir. Birinci bölümde; tezin amacı, kapsamı ve yönteminden bahsedilmiştir. İkinci bölümde; mekânsal organizasyonun kültür ile ilişkisini analiz etmek amacı ile öncelikle kültür kavramı ve kültürel süreçlerden bahsedilmiş, devamında kültürün çevre ile ilişkisi ve davranışın çevre ile ilişkisi üzerinde durulmuştur. Yerel konutlarda mekânsal organizasyonun kültür ile ilişkisi de aynı bölümde araştırılmıştır. Üçüncü bölümde; analiz çalışmasında kullanılan mekân dizimi yönteminin tanımına, yöntemin amacına, uygulama alanlarına ve konut için gerçekleştirilen örneklerine yer verilmiştir. Dördüncü bölümde; Doğu Karadeniz Bölgesi'nin sosyo-kültürel yapısı çerçevesinde, alan çalışmasının yapıldığı Rize/Fındıklı, Rize/Çamlıhemşin ve Artvin/Şavşat ilçelerine bağlı köylerde; Laz, Hemşin ve Gürcü yerleşimlerinin tarihi, dili, yaşam biçimi ve mimarisi incelenmiştir. Yöre mimarisi; araziye yerleşim özellikleri, malzeme ve yapım teknikleri ile plan tipleri ve mekan özellikleri kapsamında araştırılmıştır. Beşinci bölümde; alan çalışması kapsamında üç kültüre özgü toplam 30 yerel konut ve bu konutlara ait toplam 405 mekân ele alınmış, üç kültürde de ortak olan mekânlardan“giriş, mutfak, oturma odası, misafir odası ve yatak odası”mekân dizim analizi ile elde edilen bütünleşme değerlerine göre sıralanmıştır. Ortaya çıkan sonuç, konut kullanıcılarının yöreye özgü yaşama kültürü ile ilişkisi yönünden değerlendirilmiştir. Çalışmada; yüz yüze görüşme, gözlem ve mekân dizimi yöntemleri kullanılarak bulgulara ulaşılmıştır. Altıncı bölümde; teorik araştırma, yöreye özgü kültürel yapı ve mekânsal analiz çalışmalarından elde edilen bulgular biraraya getirilerek elde edilen sonuçlar tartışılmıştır. Aynı bölgede bir arada yaşayan üç farklı kültürün şekillendirdiği ve yaşadığı mekânlar üzerine gerçekleştirilen bu çalışmada; yaşama kültürünün konut mekânlarının biçimlenmesi üzerinde yarattığı benzer ve farklı etkiler ortaya konulmuştur.

Özet (Çeviri)

Human beings directly reflect their attitudes, habits, self-expressions, and their way of perceiving life to their houses. For vernacular housing, as well, one of the major factors that influence spatial configuration is culture. The impact of user-specific lifestyles reveals itself through the formation of housing. Different spatial organizations and housing schemes appear depend on cultural differences. Housing design consists of the combination of cultural, physical, social and many more factors. Among these factors culture is the beginning because of its relationship with the people and environment. Culture affects to a broad range from construction system and material to housing form and spatial organization. For this reason, when we analyze spatial organization of the vernacular housing, we meet the lifestyle, habits, values and specific culture of user's. In this context, determining the factors that help shape vernacular housing that can be used as paradigms for new designs is essential in terms of physical, social and cultural sustainability. Spatial organization, which is a crucial criterion for comprehending the interrelation between spaces, also provides understanding of cultural identity. In this paper, the impact of cultural difference on spatial configuration is emphasized and vernacular housing in three different cultures (Laz, Hemsin and Gürcü) in close proximity to the Eastern Black Sea region are evaluated using space-syntax method. Within the scope of the research, thirty houses were studied. The spaces designated as“kitchen, sitting room, entrance, guest room and bedrooms”which were common in all three cultures were ranked according to their integration values. The results were evaluated in terms of user relationships with their cultures. In this research, space syntax, observation, and face-to-face interview methods were used to reach the findings. In this study, conducted on the spaces formed and inhabited by people of three different cultures located in the same region, it was determined that the cultures produced both similarities and differences in the spatial configuration of their houses.

Benzer Tezler

  1. Kırsaldan kente göç ile kent çeperlerinde oluşan konutların mekansal dizim yöntemiyle analizi, Konya örneği

    The space syntax analysis of dwellings in city walls originated by migration from rural to urban, case of Konya

    BİLGEHAN YILMAZ ÇAKMAK

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2011

    MimarlıkSelçuk Üniversitesi

    Mimarlık Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. KERİM ÇINAR

  2. 1908-1946 Türkiye mimarlığının kavramsal çerçevesi

    Başlık çevirisi yok

    BÜLENT TANJU

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    1999

    Mimarlıkİstanbul Teknik Üniversitesi

    PROF. DR. GÜNKUT AKIN

  3. Farklılaşan sosyo-ekonomik yapının meydanlardaki kullanıcı tercihi ve meydan tasarımına etkisinin değerlendirilmesine yönelik yöntem önerisi: Bursa örneği

    A proposal for the evaluation of the effect of socio-economic structure on the user's choice and urban square design: Bursa case study

    GÖKÇE ŞAHİN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik Üniversitesi

    Kentsel Tasarım Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. HASAN SERDAR KAYA

  4. Mega etkinlikler ve kentsel mirasları: Birleşmiş Milletler Habitat II deneyimi

    Mega events and their urban legacies: The case of United Nations Habitat II conference

    DUYGU ÇAYAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    Şehircilik ve Bölge PlanlamaGazi Üniversitesi

    Şehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. NECİBE AYDAN SAT

  5. The role of local networks in innovation production and knowledge share with university: Çanakkale case study

    Yerel ağların yenilik üretimindeki rolleri ve üniversite ile bilge paylaşımı: Çanakkale incelemesi

    ELVİN ÖZDEMİR

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2012

    Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik Üniversitesi

    Şehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. GÜLDEN ERKUT